Kameraadschapsavond in Ieper gaat door: wanneer kan stad een evenement weigeren?

© TP/GF
Camille Jonckheere

De Kameraadschapsavond, die vzw IJzerwake wil organiseren op zaterdagavond 26 augustus mag toch doorgaan. Begin augustus besliste het stadsbestuur van Ieper dat de Kameraadschapsavond niet kon doorgaan. Maar de organisatie trok tegen die beslissing naar de Raad van State en haalde hun gelijk. “Een lokaal bestuur mag eigenlijk alleen een evenement weigeren als het de openbare orde, de rust of de gezondheid van de inwoners van de gemeente zou schaden”, legt Brecht Warnez gastprofesssor Bestuursrecht aan UGent uit.

Vorig jaar zorgde het weekend van de jaarlijkse IJzerwake in Ieper voor heel wat commotie. Toen kreeg het extreem-rechtse festival Frontnacht geen vergunning, daarom wilde de organisatie vzw IJzerwake dit jaar een Kameraadschapsavond organiseren.

Het stadsbestuur van Ieper besliste om de organisatie daar geen vergunning voor te geven. Maar vanaf wanneer kan een gemeente dat doen?

Veiligheid, rust en gezondheid

“Als het lokale bestuur een aanvraag krijgt voor de vergunning van een evenement kunnen ze die weigeren op basis van drie grote redenen om de algemene openbare orde te beschermen”, legt Brecht Warnez uit Wingene uit. Naast Vlaams parlementslid voor CD&V is hij ook gastprofessor Bestuursrecht.

“Een evenement mag de veiligheid, rust en gezondheid van de inwoners van de gemeente of stad niet schaden. Als dat wel zo zou zijn, dan mag het lokaal bestuur dat weigeren. Een evenement weigeren omdat je er niet mee akkoord bent met bijvoorbeeld de gedachtegang erachter of van kunstvorm waarin het zich uit of ga zo maar door, mag absoluut niet”, stelt Brecht.

“Als er verschillende grote evenementen samenvallen, waardoor de druk voor de politie te hoog is en de veiligheid niet kan gegarandeerd worden, mag de burgemeester een vergunning weigeren”

“Een burgemeester kan dus wel bijvoorbeeld beslissen om geen vergunning te geven aan een betoging als er op dat zelfde moment al een andere grote betoging doorgaat. Want de burgemeester en politie moeten de veiligheid van die beide grote evenementen kunnen garanderen. Natuurlijk moeten de eisen altijd redelijk zijn. Je kan geen plaatselijke loopwedstrijd weigeren, omdat er in de gemeente ook een kleine koers passeert. Zoiets kunnen de meeste lokale besturen wel dragen.”

Bijvoorbeeld na de terroristische aanslag in Zaventem”, gaat Brecht verder. “Toen werd er beslist om diezelfde week een grote en belangrijke voetbalmatch te laten doorgaan zonder publiek, omdat de politie overbevraagd was door de aanslag. In corona kregen ook heel veel grote evenementen of betogingen geen vergunning, omdat die samenscholing toen schadelijk kon zijn voor de gezondheid.”

Raad van State

De vzw IJzerwake legde zich niet neer bij de weigering van stad Ieper en stapte naar de Raad van State om die beslissing aan te vechten. En met succes, want nu mag de Kameraadschapsavond voor de jaarlijkse IJzerwake op 27 augustus toch doorgaan. “Uit het arrest blijkt dat de stad het evenement had afgewezen op basis van een aantal formaliteiten. Zo was er geen ondertekend vredescharter specifiek voor die avond en zeiden ze dat er promotie werd gevoerd op een uitlokkende manier.”

“Maar volgens de Raad van State zijn die aangehaalde punten te licht en is een ondertekend charter door de organisatie, die zondag ook verantwoordelijk is voldoende. Ze schrijven dat er geen motivering of geen gegevens zijn, die aantonen dat de politie niet de veiligheid zou kunnen garanderen. Daarom mag stad Ieper het evenement niet weigeren”, besluit Brecht.

“Volgens Raad van State heeft Ieper niet aangetoond dat de politie de veiligheid niet zou kunnen garanderen”

Maar stad Ieper zal hoe dan ook waakzaam blijven. “Maar onze bezorgdheden blijven. We rekenen erop dat het vredescharter tijdens Kameraadschapsavond en IJzerwake wordt nageleefd. Controle van politie in het IJzerwake-weekend zal gebeuren in uniform en undercover”, zegt burgemeester Emmily Talpe.

“Als er overtredingen van de wetgeving zouden plaatsvinden, zal er pv worden opgemaakt. Bij oproer en relletjes binnen of buiten het domein, zal de politie ingrijpen. Als het te erg wordt, heb ik nog altijd de bevoegdheid om het evenement eventueel stil te leggen, hoewel ik daar geen zin in heb.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier