Hoe hard de peilingsbureaus vooraf ook hun best doen: elke verkiezing zorgt steevast voor een paar verrassingen. Vorige week lijstten wij in de aanloop naar 9 juni dé zes cruciale vragen voor West-Vlaanderen op, hieronder vindt u de antwoorden.
Blijft Hilde de stemmenkampioen?
Het antwoord is eenvoudig: ja. De Torhoutse kopvrouw van de christen-democraten haalt van alle West-Vlaamse kandidaten aan de drie verkiezingen de meeste voorkeurstemmen. Maar de historische score die Hilde Crevits in 2019 boekte, waarbij maar liefst 130.912 West-Vlamingen het bolletje naast haar naam kleuren, kon ze niet evenaren. Verre van zelfs: Crevits klokte af op 77.533 voorkeurstemmen, ruim 53.000 minder. Ook haar partij deed het niet goed. In haar eigen Torhout ging CD&V zelfs zeven procent achteruit in vergelijking met 2019, ten voordele van het Vlaams Belang dat de tweede partij wordt. Op Vlaams niveau blijft Crevits echter incontournable. Als CD&V in de Vlaamse regering belandt, maakt ze opnieuw grote kans op een ministerpost. In dat geval maakt Roeselaars burgemeester Kris Declercq zijn intrede in het Vlaams parlement.
Kan Jean-Marie het Vlaams Belang stoppen?
Ook hier is het antwoord eenvoudig: neen. Hoewel de voorspelde verkiezingsoverwinning voor Vlaams Belang in heel Vlaanderen – althans volgens de peilingen – uitbleef en zelfs uitmondde in een overwinningsnederlaag, is de uiterst rechtse partij in onze provincie wel afgetekend de grootste geworden. De voorsprong was op zondagavond het snelst duidelijk op het Vlaamse niveau, waar Sander Loones (N-VA) en Immanuel De Reuse (Vlaams Belang) tegenover elkaar stonden. Voor de Kamer was het lang een nek-aan-nekrace tussen Jean-Marie Dedecker (onafhankelijk lijsttrekker voor N-VA) en Wouter Vermeersch (Vlaams Belang), die finaal aan het langste eind trok. Met scores tot ruim 37 procent in Houthulst is Vlaams Belang helemaal doorgebroken in West-Vlaanderen. “Toch denk ik dat Jean-Marie Dedecker een beetje een dam geweest is. Zonder hem had Vlaams Belang wellicht nóg sterker gescoord”, meent politicoloog Carl Devos (UGent).
Hoe scoren onze burgemeesters?
Er stonden 22 West-Vlaamse burgemeesters op de kieslijsten. Daarvan zijn er amper vier rechtstreeks verkozen geraakt: Jean-Marie Dedecker (Middelkerke), Bart Dochy (Ledegem), Bert Maertens (Izegem) en Vincent Van Quickenborne (Kortrijk). In de voorbije legislatuur waren dat er maar liefst negen. Dat gegeven, in combinatie met de vraag of Sander Loones (N-VA), Hilde Crevits (CD&V) en Melissa Depraetere (Vooruit) aanspraak maken op een ministerpost, doet de vraag rijzen of er vanuit onze provincie een steviger link met Brussel zal zijn dan voorheen. Iets wat heel partijen op voorhand ‘een absolute prioriteit’ noemden.
Verzilvert Melissa de voorzittersbonus?
Als Hilde Crevits nog steeds de West-Vlaamse koningin van de voorkeurstem is, dan komt er met Vooruit-voorzitter Melissa Depraetere toch een kroonprinses de hoek om kijken. De Harelbeekse overtuigde 63.917 West-Vlamingen om het bolletje naast haar naam te kleuren. Daarmee staat ze op plaats acht van het aantal voorkeurstemmen voor de Kamer en klopt ze zelfs stemmenkanon Jean-Marie Dedecker. Depraetere doet ook beter dan premier Alexander De Croo en heeft zelfs bijna dubbel zoveel voorkeurstemmen als Vlaams Belang-kopman Wouter Vermeersch. Het moge duidelijk zijn dat Melissa Depraetere sinds haar onverwachte aanstelling als voorzitter in november vorig jaar gegroeid is. Hoewel ze tijdens de campagne af en toe in de schaduw van Conner Rousseau stond, kan ze met een sterk resultaat de regeringsonderhandelingen aanvatten. This girl is on fire, zong Alicia Keys vlak voor haar speech.
Verovert PVDA voor het eerst een zetel in West-Vlaanderen?
Neen, PVDA verovert niet één maar meteen twee zetels in West-Vlaanderen. Zowel voor het Vlaams Parlement als voor de Kamer slaagden lijsttrekkers Ilona Vandenberghe (Vlaams) en Natalie Eggermont (Kamer) erin om de kiesdrempel te halen. Het is voor het eerst in de geschiedenis dat de marxistische partij van Raoul Hedebouw in West-Vlaanderen kandidaten naar de parlementen mag sturen. “Een historisch resultaat”, stelt spoedarts Natalie Eggermont vast. “Er zijn heel wat proteststemmen naar Vlaams Belang gegaan, maar ook naar ons. Al zien wij dat eerder als stemmen van hoop, hoop op een betere toekomst en een andere soort politiek.”
Haalt Groen de kiesdrempel?
De peilingen vooraf waren ronduit negatief en met de vermeende tegenstelling tussen landbouw en natuur als cruciaal thema in de West-Vlaamse kiesstrijd zag het er voor Groen lange tijd niet goed uit. Toen zondag de eerste uitslagen binnenkwamen, werd dat beeld bevestigd. “Eindelijk zijn we van Groen verlost”, duwde een te vroeg triomferende Jean-Marie Dedecker het mes nog wat dieper in de wonde. Enkele uren later mochten lijsttrekkers Jeremie Vaneeckhout (Vlaams) en Matti Vandemaele (Kamer) toch opgelucht ademhalen. Beiden raakten verkozen. Het resultaat van co-voorzitter Vaneeckhout in West-Vlaanderen was wel een pak minder dan van zijn evenknie Nadia Naji, die met Groen de grootste Nederlandstalige partij van Brussel werd. Toch blijft Vaneeckhout aan boord als co-voorzitter. “We gingen achteruit, maar hielden stand”, concludeert hij.
Het beste van KW
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
