Maarten Tavernier van Groen onomwonden: “Landbouw in West-Vlaanderen moet inzetten op marge, niét op omzet”

© Reuters
Redactie KW

Maarten Tavernier, provincieraadslid Groen, vindt dat er nood is aan een nieuw evenwicht in het landbouwbeleid. Daarover schreef hij voor ons een opiniestuk. “Onlangs lanceerde ons toerismebedrijf Westtoer het ‘regeneratief toerisme’. In dit concept wil men de meerwaarde voor de inwoners in evenwicht brengen met de lasten die zij ervaren. Wat goed is voor de toerist moet goed zijn voor de inwoner en omgekeerd. Deze aanpak kan een goede inspiratiebron zijn voor het provinciaal landbouwbeleid”, begint hij.

“Ook daar is nood aan een nieuw evenwicht. Wat goed is voor de landbouwer, zou ook goed moeten zijn voor de West-Vlaming en z’n omgeving. West-Vlaanderen is de landbouwprovincie bij uitstek. Geconfronteerd met het stikstofprobleem is het logisch dat de deputatie een rol opneemt via de opmaak van een stikstofplan.”

Dure ingrepen

In dat plan staan goede elementen. Maar het uitgangspunt blijft intensivering, schaalvergroting, industrialisering van de veeteelt. Het zet te weinig in op de winstmarge voor de landbouwer. Het faciliteren van staltechnieken om de uitstoot per dier te doen dalen staat centraal. Deze vaak dure ingrepen zorgen voor verder dalende marges waardoor schaalvergroting het antwoord blijft. Zo gaat de dynamiek richting meer dieren eerder dan de beoogde afbouw.”

“Nog meer varkens en kippen lijkt niet aan de orde. Maar in het stikstofplan valt de berekening van de ondernemersruimte erg op (lees: plaats voor meer stallen). Er is in West-Vlaanderen weinig natuur waardoor die ontwikkelruimte zich nagenoeg alleen hier bevindt. Dit is een uitnodiging voor landbouwers van overal om uit te wijken naar onze provincie.”

“In een regio waar zowel grond, arbeid als energie duur zijn, is concurreren met de wereldmarkt op massaproductie erg uitdagend”

“Recent heeft een aanvraag voor een mega-stal in Langemark-Poelkapelle z’n beslag gekend. Een Oost-Vlaams bedrijf wilde fors investeren om een bestaande niet-emissiearme stal van 4750 mestvarkens om te bouwen naar 8928 dieren in een dure emissiearme. De gemeente volgde de buren en de lokale landbouwraad en gaf negatief advies. De deputatie vergunde alles. Na beroep bij de minister weigerde Vlaanderen de vergunning.”

“Die houding is ingebakken in deze deputatie. Het is niet verrassend dat hun plan de schaalvergroting niet zal remmen. Die groei bracht de West-Vlaamse landbouwer helaas geen soelaas. Zware investeringen in meer/grotere stallen om een inkomen te halen uit flinterdunne marges zorgen dat de afbetaling van de leningen makkelijk groter wordt dan de opbrengst. In een regio waar zowel grond, arbeid als energie duur zijn, is concurreren met de wereldmarkt op massaproductie erg uitdagend.”

Marge verhogen

“Meer grondgebonden werken, kringlopen meer sluiten, meer winst per dier, zijn modellen die landbouwers op een duurzamere manier kunnen helpen aan een leefbaar inkomen. Maar deze worden amper meegenomen in dit stikstofplan. Nochtans is de sleutel tot een leefbaar platteland de marge verhogen, niet de omzet.”

“De West-Vlaming, de omwonende, de West-Vlaamse landbouwer zelf moet centraal staan. Een leefbaar platteland met minder zware transporten en niet meer. Met boerderijen met genoeg marge op eerlijke producten en een aanvaardbare impact op de omgeving. Met waterkwaliteit in onze waterlopen die drinkwaterproductie niet meer in het gedrang brengt.”

“Zonder besef dat er koersverandering nodig is, stevenen we op een afgrond af”

“Landbouw is strategisch belangrijk. Maar alleen als deze voor jonge landbouwers economisch duurzaam kan, is er perspectief. Zonder erkenning van het probleem waar we vandaag inzitten, zonder besef dat een koersverandering nodig is, stevenen we verder op een afgrond af. Dat is niet alleen voor het milieu en de leefbaarheid van West-Vlaanderen een slechte zaak, het biedt vooral de familiale landbouw geen duurzame toekomst. Terwijl net dát is wat iedereen zegt belangrijk te vinden.”

Maarten Tavernier,

provincieraadslid Groen