Ook bij de diepvriesgroentenverwerkende bedrijven is het momenteel alle hens aan dek wanneer het energievraagstuk op tafel komt. Het Ardooise d’Arta activeert eind oktober een windturbine om nog meer eigen groene energie op te wekken, maar vooral de aardgaskosten baren zorgen. “We onderzoeken de piste om naar het duurzame liquid natural gas (LNG) over te stappen”, zegt co-ceo Pieter De Backere. “Dat kunnen we via terminals in onder andere Zeebrugge uit de Verenigde Staten invoeren, waar geen energiecrisis woedt.”
West-Vlaanderen is het kloppend hart van de diepvriesgroentenverwerkende sector in ons land en telt een pak (familie)bedrijven die jaarlijks miljoenen kilo’s erwten, wortels en andere groenten wereldwijd exporteren. Om die op de markt te brengen, is een pak energie nodig.
“We zijn het gewoon om jaarlijks een substantieel bedrag aan elektriciteit en aardgas te wijden, maar dit is ongezien”, zegt Pieter De Backere, co-ceo van d’Arta in Ardooie. “Sinds onze oprichting in 1988 hebben we dit nog nooit meegemaakt.”
“Het is zowel voor onze huishoudens als onze industrie vijf voor twaalf. Er moet nú ingegrepen worden. Door de hogere kosten zitten prijsverhogingen er onvermijdelijk aan te komen.” – Pieter De Backere, co-ceo d’Arta
Het bedrijf heeft op jaarbasis de elektrische energiebehoefte van 16.000 gezinnen nodig. “Eigenlijk maken we dezelfde oefening als een modale familie, maar dan op een veel grotere schaal.”
“Wij gaan, ongeacht de prijzen, elke dag rationeel om met ons energieverbruik. Maar waar we tot een jaar geleden volgens de dag- en nachttariefformule werkten, volgen we de prijzen nu meer dan ooit van dag tot dag op.”
Maatregelen
En d’Arta neemt ook maatregelen. “We vlakken ons afnameprofiel af”, klinkt het. “Als de prijzen iets goedkoper zijn, trekken we ons verbruik op. Bij hogere tarieven schakelen we onze diepvriescellen, waar we 120.000 ton groenten in opslaan, een graadje terug: van -21 graden Celcius naar -20.”
“En we zetten fors in op duurzame energie. Zo liggen er momenteel 26.000 zonnepanelen op de daken van onze bedrijfsgebouwen, goed voor zeven hectare zonne-energie waarmee we 8 tot 9 procent van ons totale verbruik opwekken.”
Eind oktober schakelt d’Arta nog een versnelling hoger, want dan wordt de windturbine op de site aangekoppeld. “Die is door Aspiravi gebouwd en geëxploiteerd, wij nemen alle opgewekte energie rechtstreeks af. De windmolen is niet op het net aangesloten en daardoor belasten we het distributienet niet.”
“In 2017, toen we de aanvraag indienden, bedroegen de distributiekosten nog de helft van de factuur, nu is dat nog een tiende. Hoe dan ook zal de turbine – waarmee we nog eens 13 procent van ons jaarverbruik zelf zullen opwekken – onze totale energiekost iets naar beneden halen.”
Achilleshiel
Dé achilleshiel is echter aardgas. “Wij hebben gas nodig om onze groenten te blancheren en wortelen met stoom te pellen”, duidt Pieter. “35.000 megawattuur per jaar. Aardgas kunnen we onmogelijk zelf opwekken en alternatieven zijn erg schaars. We overwegen om de piste te bekijken om over te schakelen naar liquid natural gas (LNG). Dat kan vanuit de VS ingevoerd worden, waar geen energiecrisis aan het woeden is.”
Een productielijn tijdelijk stilleggen, is in geen enkel scenario aan de orde, benadrukt de co-ceo. “Dat kunnen en willen we niet maken. We hebben sluitende contracten met de landbouwers die aan ons leveren. Die blijven we uiteraard respecteren.”
Maar dat de huidige situatie op langere termijn onhoudbaar is, is ook voor De Backere zonneklaar. “Europa moet ervoor zorgen dat we nog betaalbare producten kunnen maken die we ook búiten de EU aan de man kunnen brengen. Het is zowel voor onze huishoudens als onze industrie vijf voor twaalf. Er moet nú ingegrepen worden. Door de hogere kosten zitten prijsverhogingen er onvermijdelijk aan te komen.”
Hoop voor 2023
Samen met enkele sectorgenoten buigt d’Arta zich in de loop van volgende week over de energiekwestie. “Eerder met de handen in het haar, dan met de handen in elkaar”, glimlacht hij. “We hebben namelijk zelf niet de macht om iets aan de situatie te veranderen. Prijs en beschikbaarheid, daar staan we machteloos tegenover.”
“We kunnen de markt enkel zo goed mogelijk in de gaten houden en verder investeren in milieuvriendelijke energie-alternatieven. Onze windturbine is daar een perfect voorbeeld van, maar eigenlijk hebben we er een achttal nodig om ons volledig elektrisch verbruik te coveren.” Toch kijkt Pieter hoopvol naar 2023. “Fingers crossed dat de energiemarkt straks stabiliseert en we een jaar krijgen met veel zon, wind en voldoende regen voor een goeie oogst.”
Bij d’Arta in Ardooie werken 450 mensen. De vestigingen in Italië, Portugal en het Verenigd Koninkrijk brengen het totaal op 1.100. De jaaromzet bedraagt 260 miljoen euro.
Het beste van KW
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
