Aardappelgigant Agristo bouwt eigen fabriek in India: “Nieuwe generatie Indiërs is verzot op frietjes”

Stefanie Dumortier met enkele boeren en agronoom Sanjai (tweede van rechts) bij de recente oogst van lange frietaardappelen. © GF
Philippe Verhaest

Agristo heeft een missie. De in Wielsbeke gevestigde topspeler in de wereld van de aardappelverwerkers bouwt momenteel een eigen vestiging in het noorden van India en wil er in juni de eerste producten van de band zien rollen. Het doel: jaarlijks minstens 25.000 ton aardappelen ter plekke omtoveren tot aardappelvlokken en zo de harten van de Indiërs veroveren. Het project wordt door het Bavikhoofse echtpaar Stefanie Dumortier en Mattys Delporte in goeie banen geleid.

Agristo is een naam als een klok binnen de wereld van de diepgevroren aardappelverwerkers. Het bedrijf werd in 1986 opgericht en telt op vandaag productievestigingen in Harelbeke, Nazareth, Wielsbeke en Tilburg. In 2021 werd afgeklokt op een jaaromzet van 600 miljoen euro en konden er 800.000 ton afgewerkte producten geserveerd worden. Die vinden hun weg naar hongerige magen in liefst 130 verschillende landen.

Nu zet de Wielsbeekse topper een nieuwe stap in haar verhaal. In het noorden van India stampt het momenteel een eigen productielocatie uit de grond, die begin juni volledig operationeel moet zijn. De eerste steen werd in september 2019 gelegd, 2,5 jaar later moet de operatie volledig achter de rug zijn.

De grond in het noorden van India is zeer vruchtbaar en zandlemig, ietwat te vergelijken met de omstandigheden in West-Vlaanderen.

“De coronacrisis en de nogal stevige bureaucratie zorgden voor wat vertraging”, duiden Stefanie Dumortier (30) en Mattys Delporte (32). Het van Bavikhove afkomstige echtpaar leidt voor Agristo het hele project ter plaatse in goeie banen.

Waarom de pijlen op India gericht worden, is volgens de twee een logische keuze. “De Indische markt heeft een enorm potentieel”, zeggen ze. “Hier wonen 1,3 miljard geregistreerde mensen, met een steeds groeiende middenklasse die een gezonde interesse heeft in aardappelproducten. Tegelijk gaat het om een erg protectionistische markt die je als buitenstaander maar moeilijk kan penetreren. De invoerrechten bedragen dertig procent, wat het erg lastig maakt om met lokale producenten te concurreren.”

Ervaringen uitwisselen

Daardoor groeide het idee om op Indische bodem zélf te produceren. “We vonden een geschikte locatie in het noorden van het haast onmetelijke land, waar sowieso al veel aardappelen geteeld worden. De landbouwers werken er nog op een traditionele manier en genereren zo een lagere opbrengst. Sommigen focussen ook nog op aardappelrassen die meer voor chipsproductie geschikt zijn, maar wij ondersteunen hen gaandeweg met de ervaring die we doorheen de jaren opgebouwd hebben.”

Stefanie Dumortier en Mattys Delporte met hun dochtertje Renée. Zij leiden het hele project in India in goeie banen.
Stefanie Dumortier en Mattys Delporte met hun dochtertje Renée. Zij leiden het hele project in India in goeie banen. © GF

“Wij brengen hen gaandeweg onze westerse methodes bij: een betere plantafstand, de implementatie van andere rassen, de juiste bemestingsmiddelen gebruiken en goeie rooimachines inzetten. Onder leiding van een expert uit de aardappelwereld, investeren we tijd en middelen in de lokale boeren, want we hebben hen echt nodig om dit verhaal te doen slagen.”

Stap twee in het Indiaverhaal is de productiefaciliteit bouwen. “Die ligt in de deelstaat Uttar Pradesh, vrij vertaald: de noordelijke provincie, op zo’n vier uur rijden van de hoofdstad New Delhi. De grond is er zeer vruchtbaar en zandlemig, ietwat te vergelijken met de omstandigheden in West-Vlaanderen.”

“Aardappelen worden er wel tijdens de wintermaanden geteeld, want dan valt er minder regen en schommelt de temperatuur tussen de 10 en 20 graden Celsius. Tijdens de zomer is het gewoon te nat en te heet.”

Ecologisch

Na 2,5 jaar voorbereiding komt de voltooiing met rasse schreden dichterbij. “Begin juni willen we opstarten”, benadrukken Stefanie en Mattys. “We zullen starten met aardappelvlokken, maar tijdens ons eerste jaar willen we minstens 25.000 ton lokaal geteelde aardappelen verwerken.”

Dat de Agristo-producten in India zullen aanslaan, lijkt nu al als een paal boven water te staan. “De nieuwe generatie Indiërs is bijvoorbeeld verzot op frietjes. Om aardappelen te verbouwen, heb je ook een pak minder water nodig dan bij rijst het geval is, wat de teelt een pak ecologischer maakt. India is na China trouwens het tweede grootste aardappelland ter wereld.”

De vestiging wordt in samenwerking met een lokale partner gerealiseerd. “Die lokale verankering is voor ons heel belangrijk.”

Apen verjagen

Ook voor Stefanie en Mattys persoonlijk is India een enorm avontuur. “We zijn erg blij dat we de kans kregen om dit verhaal te mogen begeleiden. De coronacrisis zorgde ervoor dat we hier pas in september 2020 konden starten, maar we voelen ons enorm thuis. In november vorig jaar werden we – in België – de trotse ouders van ons dochtertje Renée, nu wonen en werken we als gezin in India.”

De Agristrofabriek in India krijgt steeds meer vorm.
De Agristrofabriek in India krijgt steeds meer vorm. © GF

Vooral de voldoening speelt een grote rol in de motivatie van het echtpaar. “We realiseren dit project met beperkte Europese middelen, maar wel met een Indisch team dat we zelf rekruteren en opleiden. De soms absurde situaties en grote uitdagingen voor een soms in België onbestaand probleem, zorgen ervoor dat elke dag een verrassing kan zijn. Soms moeten we tientallen apen van de werfsite zien te krijgen. Dat kan je je in België niet voorstellen”, glimlachen Stefanie en Mattys.

“We proberen ook onze enthousiaste Agristo-mentaliteit, waarbij iedereen van tel is, hier door te laten sijpelen. Dat is niet zo evident, het eeuwenoude kastensysteem leeft hier immers nog heel hard. Om het wat te veralgemenen: bazen zijn hier doorgaans autoritair en instrueren hun medewerkers graag exact wat ze moeten doen. En o wee als er dan iets fout loopt. Daar proberen wij komaf mee te maken.”

“Nieuwe Indische collega’s zijn het vaak niet gewend om initiatief te nemen, oplossingsgericht mee te denken en verantwoordelijkheid te krijgen. Dat staat wat in contrast met onze nuchtere West-Vlaamse mentaliteit.”

Extremen

Hun hart hebben de twee stilaan aan India verpand. “Maar ons hier definitief vestigen, zal waarschijnlijk niet gebeuren. Het besef hoe goed we het in België en bij uitbreiding in de hele westerse wereld hebben, is hier fors gegroeid.”

“India is een land van extremen: zeer hoge temperaturen, veel luchtvervuiling, erg frequente stroomuitval, het volledig ontbreken van een rioleringsstelsel en drinkbaar water…”

“Voorlopig blijven we hier tot eind 2023. Wat daarna op ons afkomt, zien we wel. Nu ligt de focus volledig op het succes van Agristo in India.”

Bij elke belangrijke gebeurtenis, zoals een eerste steenlegging, of de heropstart na een lange stilstand door covid- 19, wordt een pooja georganiseerd. Voor de gelegenheid werd, naast een priester van het Hindoeïsme en het Sikhisme, ook een priester uit het christendom uitgenodigd om de gepaste rituelen uit te voeren. Tijdens pooja’s worden grond- en vuur offers gemaakt van kokosnoten, bloemetjes, geklaarde boter... “Doordat we de constructie wilden zegenen, werden hier ook bakstenen en cement aan het offer toegevoegd.”
Bij elke belangrijke gebeurtenis, zoals een eerste steenlegging, of de heropstart na een lange stilstand door covid- 19, wordt een pooja georganiseerd. Voor de gelegenheid werd, naast een priester van het Hindoeïsme en het Sikhisme, ook een priester uit het christendom uitgenodigd om de gepaste rituelen uit te voeren. Tijdens pooja’s worden grond- en vuur offers gemaakt van kokosnoten, bloemetjes, geklaarde boter… “Doordat we de constructie wilden zegenen, werden hier ook bakstenen en cement aan het offer toegevoegd.” © GF