“Je kan nog veel zeggen, maar niet meer met de botte bijl”: Han Coucke en Zoe Bizoe naar kiezer met ‘De lijst van Han Solo’

Nee, we zijn géén politieke partij rijker, maar ‘De lijst van Han Solo’ is wel het ontdekken waard. Met de gelijknamige avondvullende show trekt comedian Han Solo doorheen Vlaanderen, in het gezelschap van enkele podiumparels, onder wie burleske-koningin Zoe Bizoe. Wij brachten de twee samen zo’n dikke 50 dagen voor we naar de stembus trekken, voor een unieke inkijk in de eigenzinnige stemtest die ze houden.

Hij stond lang bekend voor zijn extreemrechts typetje, zij predikt zelfliefde met burleske dansen. Hij staat op het podium met zo weinig mogelijk spel aan zijn gat, zij steekt er het liefst pluimen in. Hij durft al eens een stevige rechtse uitdelen op het podium, zij gaat dan weer voor de fluwelen handschoenen. En toch zijn er veel meer zaken die hen binden, meteen ook het opzet voor hun avondvullende voorstelling De lijst van Han Solo, waarmee ze vrijdagavond in een uitverkochte De Spil in Roeselare staan.

Halve West-Vlaming Han Coucke (geboren in Waregem, opgegroeid in Zulte, red.) en de Gentse Zoe Blyau, respectievelijk bekend als Han Solo en Zoe Bizoe, hebben er hun missie van gemaakt om met De lijst van Han Solo het publiek een fijne avond te bezorgen, samen met Jo Verhenne, Raf Coppens en Erhan Demirci. Een bont allegaartje aan podiumkunsten en comedystijlen dus, maar wel eentje dat wonderwel werkt.

Wat jullie brengen is duidelijk geen klassieke conference…

Han: “We zijn een zeer diverse groep, met elk onze eigen standpunten. De ene keer hoor je een rechtse grap, dan weer een linkse of eentje die zich in het midden situeert. Bij het binnenkomen organiseren we al een stemtest. Zo zien we snel waar pakweg de Vlaams Belangers of de gasten van de PVDA zitten. Je krijgt applaus uit letterlijk verschillende hoeken. Het heeft eigenlijk wat weg van een verkiezingsavond.”

In hoeverre passen jullie je personage aan aan de zaal?

Zoe: “Ik ben gewoon mezelf. Het is heel vernieuwend om burleske te brengen in comedy. Het is een volledige stijlbreuk. Maar het is niet simpel om op zo’n korte tijd het publiek mee te krijgen in mijn verhaal. De Vlaming is nog steeds heel gereserveerd. Ik zeg dat ze mogen roepen, maar toch zie je ze in de zaal toch twijfelen. Dat is wennen, want als ik mijn shows doe voor mijn eigen publiek, dan gaat het dak er al af als ik opkom. Nu is dat efkes aanpassen.”

Han: “Je mag het ook gerust zien als een soort politieke performance.”

Zoe: “Burleske ís ook politiek. Als je kijkt hoe er omgegaan wordt met de rechten van een vrouw in de VS… De maatschappij kleedt ons soms letterlijk uit. Maar nu staat er op het podium een vrouw die zélf de keuze maakt om uit de kleren te gaan en zich er ook goed bij voelt. Bovendien is het geheel erg entertainend, een leuke stijlbreuk met al die grappen die op het publiek worden afgevuurd.”

Han: “Het zorgt ervoor dat het publiek constant verrast wordt, dus niet alleen binnen die comedystijlen.”

In hoeverre is jullie stemtest representatief?

Han: “Eigenlijk verzamelen wij met onze show drie keer zoveel stemmen dan de klassieke politieke peiling, waar doorgaans zo’n 2.000 mensen voor bevraagd worden. In Antwerpen lopen die resultaten overigens gelijk met de andere peilingen. Ik denk zelfs dat we de zetelverdeling per provincie kunnen voorspellen, redelijk accuraat zelfs.”

“Ik kan perfect én vreemdelingen én het Vlaams Belang belachelijk maken” – Han Solo

Verrast dat we straks een ruk naar rechts mogen verwachten?

Han: “Verrast jou dat? Vlaams Belang is volgens onze peiling bij uitstek de grootste partij. Ik denk dat er veel CD&V’ers van kant zijn veranderd. (denkt na) Ik denk echt dat deze verkiezingen een scharnierpunt zullen zijn. Zowel voor de democratie, voor de eenheid van Vlaanderen of België en zeker voor Europa. Dit worden zeer belangrijke verkiezingen. Maar ik denk niet dat we zonder Europa kunnen. Kijk maar naar Engeland.”

Volgens recente cijfers leeft 1 op 5 in armoede in Groot-Brittannië, dat zijn meer dan 14 miljoen mensen.

Han: “Ik denk dat wij niet beseffen wat voor voordelen we allemaal hebben met ons sociaal systeem en de gezondheidszorg, maar het is ook eigen aan mensen. Zodra ze een dure auto kopen, zijn ze er meteen aan gewend. We willen altijd maar meer. We moeten eens content zijn met wat we hebben en dat wordt te weinig belicht, denk ik. Alles weggooien en iets nieuws beginnen, ik denk niet dat het beter is.”

Ben je ook zo’n wereldverbeteraar, Zoe?

Zoe: “Ik zeg altijd: burleske zal de wereld bevrijden. Veel mensen voelen zich niet goed over zichzelf. Als er genoeg zelfliefde is, dan hoef je geen dure auto te kopen om je beter te voelen. We zitten echt in een consumptiemaatschappij, we produceren te veel en maken zo de wereld kapot. Begin bij jezelf.”

Politiek speelt sterk in op dat gevoel dat we alles kwijt zullen raken. Angst werkt goed.

Han: “Ik zie geen enkele positieve partij. Ik mis een beetje dat Obama-gevoel: yes, we can! Het enige wat we horen, is dat we gaan verarmen en geld zullen verliezen.”

Zoe: “Daarom heb ik het in de show ook over het afschaffen van geld. (denkt lang na) Er bestaat een Engelse spreuk, die zegt: als de laatste boom is neergehaald, de laatste vis is opgegeten en de laatste rivier vergiftigd, zul je doorhebben dat je geen geld kunt eten. We zijn zo gefocust op het verkeerde, terwijl het leven zo schoon kan zijn. Als we samenkomen, zijn we zo sterk dat we alles kunnen veranderen. We zitten allemaal in hetzelfde schuitje en moeten allemaal een soort verlichting doorgaan om dat te beseffen. (op dreef) We zijn misschien een beetje anders, maar au fond allemaal gelijk: we willen graag gezien worden, ons amuseren en rijk zijn aan herinneringen als we doodgaan. Al de rest is ruis. Ik probeer de mensen die mij volgen daar attent op te maken. Ge zijt wél schoon, je kan wél een verschil maken. Als iedereen iemand anders helpt, wordt letterlijk iedereen geholpen. Weet je, ik kan die politiek en alles errond niet controleren, maar wat ik wél kan, is tonen hoe ik in het leven sta, positief zijn naar mijn omgeving en liefde geven.”

“Au fond zijn we allemaal gelijk: we willen graag gezien worden, ons amuseren en rijk zijn aan herinneringen als we doodgaan” – Zoe Bizoe

Han: “Kijk, dát mis ik in de politiek, zo’n boodschap. Niemand mag nog fouten maken en we focussen ons op separatisme. Het is des mensen, en toch… Met kerst bracht ik een bezoek aan de IJzertoren en dan denk je: wat hebben ze hier eigenlijk gedaan? Zoveel doden dat daar gevallen zijn. Je ziet het zich herhalen en vraagt je af waarom we er niet uit leren. Als er mensen aansturen op oorlog… ik heb kinderen, hé. Dat is mijn grootste angst: als je de hele tijd maar doorgaat in die richting. Meer geld voor het leger, meer strijd, meer militair denken… Dan slaat dat helemaal over en valt dat niet meer te stoppen.”

Zoe: “Ik denk dat we te veel leren over wat er gebeurd is, maar niet hoe het zover is kunnen komen. Hoe mensen de mond gesnoerd werden in tijden van oorlog. Een grote groep mensen wou het niet, maar is toch meegegaan in een bepaald idee.”

Han: “Anderzijds zijn de media vaak ook heel politiek correct links, waardoor een hele rechtse vleugel zich niet gehoord voelt en altijd maar gedebiliseerd wordt. Constant dom bevonden worden, die mensen in een vakje stoppen… Ze herkennen zich niet meer in bepaalde keuzes. Het hele woke-discours komt ook keihard binnen. De discussie over Zwarte Piet bijvoorbeeld, je moet het maar allemaal aanvaarden want ge zijt een dwaas. Het is fout dat er geen hand gereikt wordt of effectief wordt geluisterd. Het is een en-en-verhaal.”

In de podcast van Fokke (van der Meulen, red.) sprak je vorig jaar over je beginjaren, over hoe je bepaalde zaken niet meer zou doen.

Han: “Toen begrepen de mensen dat, dat je er soms zo moet over gaan dat het publiek denkt: die gast is zo zot als een achterdeur. Dat was toen eerder een statement. Maar je kan dat niet blijven doen. Humor, de maatschappij en de gevoeligheden veranderen. Je kan zeggen dat je je daar geen zak van aantrekt, maar dan ben je de dupe. Het moet veel subtieler. Je kan nog veel zeggen, maar niet meer met de botte bijl.”

Kan jij je dan weer steeds meer permitteren, Zoe?

Zoe: “Ik ben nog maar echt actief in het burleske sinds een jaar of vijf, maar ik merk wel dat ik ook moet opletten met wat ik zeg. Een transgendermop ten koste van hen zou ik nooit maken, en al zeker niet bij mijn publiek. Omdat er al veel mensen, onder wie ook vrienden, in het ziekenhuis beland zijn tijdens het uitgaan. Dat soort zaken kunnen letterlijk gevaarlijk zijn. Maar voor de rest kan ik heel veel zeggen. Er is veel meer ruimte om jezelf te mogen zijn, iedereen die anders is mag gevierd worden. Vroeger was het idee dat wat ik doe voor de mannen is. Zij mogen kijken en het schoon vinden, maar het is niet om hen op te geilen. Het draait rond de empowering van de vrouw. Mensen beginnen dat verschil wel te zien.”

(lees verder onder de foto)

Han: “Je mag het publiek ook niet onderschatten. We zien dat ook tijdens de show. Iedereen lacht en beleeft een fijne avond. Samen. Of dat nu gasten zijn die links of rechts zijn. Uiteindelijk liggen we allemaal niet zover uit elkaar. Als Vlaams Belang aan de macht komt, gaan ze ook moeten samenwerken met anderen en bepaalde standpunten moeten aanpassen. En ja, er is een vluchtelingenproblematiek die moet aangepakt worden, maar ik wil niet vervallen in een conservatieve maatschappij van de jaren 30. Dan ben ik weg.”

Hoe blijf je positief?

Han: “Met humor haal je de angel eruit. Ik kan perfect én vreemdelingen én het Vlaams Belang belachelijk maken. Dan bejubel ik dat 70-puntenplan: dat gaat de max zijn! En je krijgt mensen mee, maar zodra ze over grensposten horen of een internationaal paspoort voor Luxemburg, dan zuchten ze. Met humor kan je andere inzichten geven, zonder kritiek te hebben. Met een belerend vingertje ga je niemand overtuigen. Integendeel.”