Advocaat van Alexander Dean: “Twijfel of hij Maïlys wel wilde vermoorden”

(foto LK)
Laurens Kindt

Op het assisenproces tegen Alexander Dean, de 29-jarige man uit Varsenare die beschuldigd wordt van viervoudige moord en foltering, heeft de verdediging haar pleidooi gehouden. Meester Brecht Horsten pleitte ondanks zijn jonge leeftijd op een indrukwekkende manier. “Alexander Dean wil vergeten wat voor een gruwelijke mens hij geweest is”, klonk het.

“Wees gerust, ik ga van u niet het onmogelijke vragen. Ik kom hier niet om hetgeen er gebeurd is te rechtvaardigen”, kondigde advocaat Brecht Horsten aan. Hij staat samen met Johan Platteau beschuldigde Alexander Dean bij. “Wij zijn de spreekbuis van Alexander Dean en hebben de onnoemelijk moeilijke taak om het onbegrijpelijke uit te leggen. Wij zijn niet enkel advocaat, wij zijn ook mensen. Wij zien welke gruwel er gebeurd is. Dat uitleggen, is moeilijk maar het is nog moeilijker om dat juridisch uit te leggen en dat is uw taak”, gaf hij de jury mee.

Geen theater

De advocaat vertelde dat Alexander Dean al op 30 juli 2017 volledige bekentenissen aflegde. “Wat hij daar verteld heeft, klopte. Maar de vraag blijft waarom dit gebeurd is. Dat is de verkeerde vraag. Dat vraagt om een logica. Die was weg, het is niet logisch maar gruwelijk. De juiste vraag die moet gesteld worden, is hoe het zover is kunnen komen”, zei hij. “Achter mij zit niet enkel de beschuldigde, hier zit de dader. Een jaar geleden heb ik hem voor het eerst over de feiten gesproken. Ik weet dat het geen theater was, dat gesprek. In dat advocatenlokaaltje stond niemand te kijken. Hij heeft mij toen gezegd wat hij hier ook gezegd heeft. Wat ik gedaan heb, kan ik niet vatten. Ik probeer het al jaren te verdringen, zei hij. Hij wil vergeten wat voor gruwelijke mens hij geweest is”, pleitte meester Horsten.

Wanhoopsdaad

Hij ging op zoek naar het antwoord op de vraag die hij zelf stelde en zette de aanval in op het werk van de gerechtspsychiaters. “Zij steken het op zijn persoonlijkheid. Maar het woord depressie valt niet in hun verslag, terwijl zowel zijn moeder als vader depressief geweest zijn. Men heeft er zelfs niet willen naar kijken, naar die depressie. Nochtans zit er genoeg in het dossier. Zowel Maïlys, zijn moeder als zijn zus geloofden dat hij effectief suïcidale gedachten had. Ik denk dat dit een wanhoopsdaad was. Er is één ding dat een mens altijd nodig heeft: hoop. Alexander was die kwijt. Neem die elementen samen: zijn genen, zijn depressieve kenmerken, zijn gebrek aan hoop”, klonk het.

Eén dag

Hij hekelde nogmaals het rapport van de psychiaters. “Ik ben ervan gedegouteerd. Ze zeggen dat zijn stemming stabiel en voldoende opgewekt is. Als je dat verslag leest, zou die mens fluitend door het leven moeten gaan. Dat klopt van geen kanten. Waar is dit op gebaseerd? Het staat erin: ze baseren zich op de moraliteit, op de mensen die hem gekend hebben. Wat zeggen die? Dat hij goed omging met kritiek, soms onzeker maar ook warm was maar soms niet goed in zijn vel zat. Is dat dan iemand zonder empathie, het prototype van een narcist? Wat hier gebeurd is, is verschrikkelijk maar het was één dag. Eén dag vol waanzin en razernij: de avond van 24 juli tot de avond van 25 juli 2017”, pleitte de advocaat.

Beschuldigde Alexander Dean. (gf)
Beschuldigde Alexander Dean. (gf)

Volgens de psychiaters is Alexander Dean niet ziek. “Maar hij is ziek geworden”, pleitte Brecht Horsten. “Maar een narcist is hij niet. Neem het van mij aan! Ik heb uren met hem in een kot gezeten in de gevangenis van Brugge. Geen moment ben ik bang geweest. Meester Vermassen zegt dat hij al 55 jaar met de problematiek bezig is, dat hij naar conferenties in Maastricht is geweest. Wel, ik heb in Maastricht gestudeerd. Forensische psychiatrie heb ik na mijn rechtenstudies gedaan. Ik kan u zeggen: het is quatsch wat men hier beweert. De meest recente studies zeggen dat psychopaten geen empathie kunnen tonen, voor niemand. Voor niemand! Maar Alexander heeft als een vader voor zijn zus gezorgd wanneer zijn moeder in de cel zat. Hij was veertien jaar dan”, vertelde de advocaat, terwijl Alexander Dean achter hem in tranen uitbarstte.

Misvatting

Hoewel de advocaat betwist dat Alexander Dean een psychopaat is, hamert hij ook op de vaststelling dat psychopathie wél behandelbaar is. “Het is een misvatting dat psychopathie en narcisme niet behandelbaar zijn. Dat zijn ze wel. Behandeling en gedragsmanagement. Dat is wat professor Robert Hare zegt, de autoriteit op dat vlak. Onze psychiaters hier (doelt op de gerechtspsychiaters, LK) kennen hem ook, maar alleen van zijn studies van twintig jaar geleden. Ik ken hem uit zijn recenter werk want ik doe af en toe wél nog eens een boek open”, pleitte de jonge advocaat.

Geen foltering

Hij kwam dan op de feiten. “Voor de feiten op Jeroen Verstraete mag u gerust ‘ja’ antwoorden op de vraag of dit moord is. Voor de foltering zeggen wij van niet. Daar is opzet voor nodig: je moet het wetens en willens doen. Foltering, dat is scheepslui maandenlang gijzelen of bijtend zuur in iemands gezicht gooien. Jeroen heeft die man één slag op het hoofd en twee op de armen gegeven. Dat was nodig om hem te overmeesteren. Hij heeft hem eten gegeven, drinken gegeven, een sigaar laten roken. Is dat folteren? Als hij hem had willen folteren, dan gaf hij hem niet één messteek recht in het hart”, klonk het.

Slachtoffer Maïlys Descamps. (gf)
Slachtoffer Maïlys Descamps. (gf)

Ook voor de feiten op Maïlys Descamps voert de verdediging betwisting. “Doodslag: zeker. Voorbedachtheid: ik twijfel. Hij is naar Maïlys gegaan om te praten. Hij zegt inderdaad dat hij het gisteren gedaan heeft en vandaag opnieuw zal doen. Maar je moet dat in de context zien. Er was daar discussie of ze wel aan tafel gingen zitten. Hij zegt dat om te dreigen, om hen te dwingen aan tafel te zitten. Ik ben ervan overtuigd dat hij naar Moere is gegaan om te praten. Waarom toont hij die foto van Jeroen Verstraete? Hij had daar geen enkele reden toe als Maïlys dood moet”, klonk het.

Grootste offer

De advocaat ging dan met de voeten vooruit. “Maïlys had een verstoorde seksualiteitsbeleving. Ze liet die foto’s nemen bij Jeroen. Bal in de mond. Naakt. Ze maakte plannen om zich te prostitueren, ook de avond voor de feiten. Ze sprak met twee mannen af daarvoor. Ik vraag u om u niet alleen met de slachtoffers te identificeren, maar ook met Alexander Dean. Hoe moet het voor hem gevoeld hebben? Hij wou haar terugwinnen en hij was bereid om daar het grootste offer voor te brengen. Hij was bereid om voor haar te moorden”, klonk het, tot ontzetting van de nabestaanden van Maïlys.

Geen voorbedachtheid

Ook bij de feiten op de grootouders was er volgens de advocaat van Alexander Dean geen sprake van voorbedachtheid. “Er is een verschil tussen de steken bij Jeroen en Maïlys – recht in het hart – en de verwondingen bij de grootouders. Dat waren steken in het wilde weg. Ik twijfel daar niet over, er was daar geen voorbedachtheid. Zijn focus lag op Maïlys. Het is op het ogenblik dat hij haar neersteekt en zij beginnen te roepen, dat hij hen neersteekt. Daar lag geen plan voor klaar”, klonk het. Ook van foltering van de drie slachtoffers in Moere – zoals Jef Vermassen in zijn pleidooi suggereerde – is geen sprake. “Meer zelfs: u kan er niet over oordelen. U bent daarvoor niet gevat”, klonk het.

Beschuldigde Alexander Dean. (foto LK)
Beschuldigde Alexander Dean. (foto LK)

Voor alle duidelijkheid kwam de jonge raadsman nog eens terug op de internering. “Wij gaan dat niet vragen. We hebben het erover gehad, maar Alexander Dean wil zijn verantwoordelijkheid nemen”, klonk het. “Alexander Dean heeft mij voor dit proces gevraagd wanneer hij de kans zal krijgen om zijn spijt te betuigen. Ik heb hem gezegd dat dit ongepast zou zijn. Ik wil mij richten tot de nabestaanden in de zaal. Hun scherven zullen nooit gelijmd worden en al zeker niet door een ‘sorry’ of een ‘het spijt me’. Als u zit te wachten tot hij rechtstaat en sorry zegt, wees dan kwaad op mij. Ik heb gezegd dat het ongepast zou zijn”, klonk het.

24 jaar

De advocaat sloot af met een persoonlijke noot. “Hij was 24 jaar op het moment van de feiten. Gekrenkt, gekraakt, gebroken. Zijn leven startte nog maar en het enige waar hij aan dacht was de dood. Dood wou hij. Een video van 27 minuten waarin hij zijn afscheid aankondigde. Drie dagen stond hij online, maar niemand reageerde. Dat is alleen zijn. Ik ben ook 24 jaar en ik pleit mijn eerste assisenzaak. Mijn vader zit vol trots te kijken in de zaal. Mijn moeder heeft me gevraagd om vanavond bij haar te gaan eten. Men kiest zijn wieg niet. Ook niet zijn genen en zijn lot. Maar ik sta hier en hij zit daar. Ik vraag u niet om een goed of een slecht oordeel, maar een juist oordeel”, sloot hij af.

De zitting wordt geschorst. Straks volgen de replieken en krijgt Alexander Dean het laatste woord.