Neen, de flakkastorm is nog niet gaan liggen. Terwijl in Roeselare nog elke week minstens één gebruiker op de spoed belandt, neemt de druk op de hulpverlening ook in de rest van de provincie toe. Vooral het agressieve gedrag van gebruikers onder invloed baart zorgen. “Iemand sloeg hier zelfs een bureau aan diggelen.”
Een 38-jarige man uit Diksmuide moest zich dinsdag verantwoorden voor de diefstal van een fiets, een fietswiel en… 24 blikken Monster Energy. Hij riskeert 25 maanden cel. De man was onder invloed van de synthetische drug alpha-PHiP, beter bekend als flakka, toen hij de feiten pleegde. Er gaat dan ook geen week voorbij of er staat een gebruiker van de zogenaamde zombiedrug voor een West-Vlaamse rechter. Zo kreeg een 32-jarige man uit Houthulst vorige week nog vijf jaar cel omdat hij vorig jaar in Diksmuide een fietser (62) doodreed, ook onder invloed van flakka.
“Gebruikers die onder invloed zijn van flakka, moeten we soms vastbinden of verdoven”
Niet alleen in de rechtbanken is de opmars van de spotgoedkope synthetische drug zichtbaar: ook onze spoeddiensten worden er al te vaak mee geconfronteerd. Elke maand belanden zes personen onder invloed van flakka op de spoeddienst van AZ Delta in Rumbeke bij Roeselare. “Als ze bij ons komen, is dat vaak door een overdosis of door hevige bijwerkingen”, zegt Jean-Christophe Van Cutsem, spoedarts gespecialiseerd in toxicologie.
“Die mensen zijn dan zeer geagiteerd, agressief en leven in angsten of met hallucinaties. Dat maakt het moeilijk om voor hen te zorgen. We hebben er dan ook voor gezorgd dat al onze hulpverleners sessies konden volgen met uitleg over deze drug en hoe je ermee moet omgaan. Soms moeten we bijvoorbeeld gebruikers vastbinden, verdoven of de politie bellen.”
Dodelijke combinatie
Het eerste positieve testresultaat in het ziekenhuis op flakka dateert al van november 2022. “De afgelopen drie maanden is het aantal positieve gevallen gestabiliseerd, maar waarschijnlijk ligt het effectieve aantal personen dat op de spoeddienst belandt onder invloed van flakka veel hoger. We kunnen namelijk niet iedereen testen”, stelt Van Cutsem. “We zien de laatste tijd wel steeds meer mensen met zogenaamde mengintoxicaties, waarbij ze onder invloed zijn van flakka én een andere drug, bijvoorbeeld heroïne. Dat zijn heel gevaarlijke en mogelijk dodelijke combinaties.”
“We zien de laatste tijd meer mengintoxicaties, waarbij men onder invloed is van flakka én een andere drug zoals heroïne”
Voor de spoeddiensten is het vaak dweilen met de kraan open. “Als we een patiënt onder invloed van flakka binnen krijgen, doen we wat we kunnen: observeren en symptomen behandelen. Maar eens een patiënt terug bij zinnen is, moeten we hem laten gaan. Ze zijn verantwoordelijk voor hun eigen beslissingen. Alleen als ze openstaan voor hulp bij hun drugprobleem, kunnen we hen doorverwijzen”, besluit Van Cutsem.
AZ Delta werkt, net als AZ Groeninge in Kortrijk, nauw samen met vzw Kompas. Die heeft meerdere centra voor de begeleiding en behandeling van druggebruikers in Midden- en Zuid-West-Vlaanderen. “Als er bij ons iemand binnenkomt die bekend staat voor zwaar flakkagebruik of aangeeft de voorbije 12 uur gebruikt te hebben, dan wordt die onder politiebegeleiding eerst naar AZ Delta of AZ Groeninge gebracht”, weet directeur Jan Theuwen.
“Als er iemand bij ons binnenkomt, die in de afgelopen 12 uur flakka heeft gebruikt, sturen we ze door naar de spoeddiensten om er te ontnuchteren”
“Die maatregel was nodig. We zijn veel gewend van druggebruikers, maar de agressie van flakkagebruikers is toch van een andere orde… We hadden dit jaar al een aantal incidenten, zo sloeg iemand zelfs al een bureau aan diggelen. Wij kunnen die mensen pas na ontnuchtering helpen met de mentale en sociale begeleiding om af te kicken.”
Moeilijk te bereiken
Die begeleiding is niet evident. De hulpverlening kampt met lange wachtlijsten. “We moeten echt selecteren wie we kunnen helpen. Die mensen moeten onze hulp ook wíllen accepteren”, zegt Geert Bosma, hoofdarts verslavingszorg in psychiatrisch ziekenhuis Sint-Amandus in Beernem. “Flakkagebruikers hebben vaak een groter drugsprobleem en zijn moeilijker te bereiken. Die mensen vinden wellicht niet altijd hun weg tot bij onze hulpverlening, al zien we hun aantal wel toenemen.”
In verkeerde centra
Niet alleen gespecialiseerde centra krijgen vaker te maken met de zombiedrug. Ook instellingen en centra die eigenlijk geen mensen behandelen die verslaafd zijn aan illegale drugs als flakka, zoals Sint-Jozef in Pittem en het Onze-Lieve-Vrouw (OLV) in Brugge, krijgen vaker gebruikers van de synthetische drug over de vloer. “Soms worden mensen bij ons opgenomen omwille van bizar gedrag en blijkt pas na een test dat ze onder invloed zijn van flakka”, zegt Johan Logie van de crisisafdeling van OLV.
“Enkele weken geleden was er een jonge flakkagebruiker bij ons bijzonder agressief, ik maakte me oprecht zorgen over mijn team”
Sinds enkele maanden test het psychiatrisch ziekenhuis dan ook op een veel uitgebreider assortiment van drugs. “Die mensen doen dingen waar ze achteraf niets meer van weten. Zo was er enkele weken geleden een jongeman bijzonder agressief. Ik maakte me oprecht zorgen over mijn team… We helpen zulke mensen dan in een beveiligde omgeving ontnuchteren. Pas de dag nadien kunnen we in gesprek gaan en dan moeten we hen doorverwijzen, want wij hebben niet de juiste voorzieningen.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
