Het is op 20 april exact tien jaar geleden dat inbrekers in hun vlucht een kluis op straat gooiden in Zedelgem en het in de gemeente letterlijk geld regende. In Zedelgem rust nog altijd een taboe op de hele historie. “Heel de straat stond geld te rapen. Als er plots iemand verbouwingen doet, kijken we toch eens raar”, klinkt het.
Het verhaal van de Zedelgemse kluisdiefstal begint eigenlijk in het naburige Torhout. Op zaterdagavond 20 april 2013 breken gangsters Milan G. (40), Daniel J. (37) en Zeljko R. (45) in bij een schroothandelaar in de Korenbloemstraat in Torhout. Naast geld en juwelen graaien ze ook nog een kluis mee. Ze gooien hun buit in hun snelle Volkswagen Phaeton en zetten koers naar Ruddervoorde. Op industriepark De Leite proberen ze binnen te breken in de gebouwen van Aquaworld maar daar gaat een stil alarm af. Even later is de politie al ter plaatse. Het inbrekerstrio laat zich echter niet zomaar inrekenen en springt opnieuw in hun sportwagen. Met een rotvaart racen ze richting de oprit van de E403. Tijdens de achtervolging door de politie door het centrum van Ruddervoorde slagen ze erin de combi’s kwijt te spelen. Alleen een motorrijder kan hen volgen. De dieven rijden echter niet de snelweg op, maar rijden rechtdoor richting Zedelgem.
Hallucinant
Net voor het station van Zedelgem opent één van hen een raampje van de wagen en gooit de kluis in de richting van de achtervolgende motorrijder. Die kan het projectiel, zo’n dertig op veertig centimeter groot, ontwijken en blijft de inbrekers achtervolgen. Wat hij niet merkt, is hoe de kluis door de harde knal op het wegdek van de Ruddervoordsestraat openklapt en al het geld door de lucht dwarrelt als sneeuw. “We waren die avond net bezig met een anti-inbrakenactie”, zegt toenmalig korpschef Eddy Van Daele. “Daarom was er heel veel volk op het terrein aanwezig. Eerst kregen we de melding van die inbraak in Torhout, kort daarop hoorden we over verdachte gedragingen in Ruddervoorde. Toen onze ploegen ter plaatse kwamen, scheurden ze weg. Dat onze motorrijder die kluis heeft kunnen ontwijken tegen die snelheid, mag een huzarenstukje genoemd worden. Iemand met minder ervaring had dat misschien niet overleefd. Toen onze mensen in de combi’s even later ook ter plaatse waren, kregen ze een hallucinant beeld te zien. Heel die straat stond daar geld te rapen”, herinnert hij zich nog.
Slechte tactiek
Eén van de graaiers die avond was José Maertens. “Ik zat op mijn zolder gitaar te spelen toen ik plots blauwe flitsen en een motor razendsnel voorbij hoorde komen. Ik keek naar buiten en zag overal papier dwarrelen. Reclamefolders, dacht ik. Het zal wel een reclamestunt zijn. Maar toen ik buiten ging kijken, bleek het echt geld te zijn. Het had letterlijk geld geregend! Alle buren stonden buiten. Sommigen druk bezig met borstels en trekkers om het geld bij elkaar te rapen, anderen stonden vertwijfeld te kijken naar het tafereel dat zich voor hun neus afspeelde. Het was alsof we in een film terechtgekomen waren”, vertelt hij. Zelf moest José Maertens niet lang nadenken wat hij zou doen. “Die kans krijg je maar één keer in je leven. Ik zag rolletjes liggen met briefjes van 50 euro en er lagen ook heel wat briefjes van 500 euro op de grond. Ik probeerde die laatste op te rapen omdat die het meeste waard zijn, maar dat bleek een slechte tactiek. Zo’n rolletje, daar staken al snel honderd briefjes in – samen 5.000 euro dus – terwijl je een briefje van 500 euro maar moeilijk van het asfalt getrokken krijgt”, zegt hij. Kostbare tijd ging verloren, want voor José het wist, stond de politie al voor zijn neus. “De wijkagent stopte vlak voor mijn voeten en trok het geld uit mijn handen. Hij heeft wel drie keer mogen trekken”, lacht José.
Een ‘kieken’
In de kluis zou naar verluidt ruim één miljoen euro gezeten hebben. Voornamelijk zwart geld, werd gefluisterd. De politie slaagde erin ter plekke om en bij de 400.000 euro te recupereren. Aan het gemeentehuis kwam een brievenbus waarin mensen anoniem bijeengegraaid geld konden terugbrengen, maar dat was geen groot succes. Integendeel: de brievenbus werd enkele keren zelf opengebroken. Waar de rest van het geld naartoe is? Het antwoord op die vraag ligt tot op vandaag nog heel gevoelig in Zedelgem. “We praten daar niet over met de buren”, zegt José Maertens. “Ik weet ook niet wie er wat genomen heeft. Op het moment zelf was iedereen te druk bezig om anderen in de gaten te houden. Eén buur heeft achteraf zijn geld teruggegeven, de anderen verklaarden hem zot en zeiden dat hij een kieken was. Tot dagen nadien zagen we hier mensen die toevallig hier met hun hond kwamen wandelen en heel goed in de graskant en de struiken keken of er niet nog iets te vinden was”, zegt hij. Het is ook niet zo dat er in de Ruddervoordsestraat plots overal nieuwe auto’s op de oprit stonden of iedereen aan het verbouwen sloeg. “Het was kalm die eerste twee, drie jaar. Later zag ik wel hoe mensen die daar vroeger te gierig voor waren plots verbouwingen begonnen te doen. Dan denk je daar wel nog eens aan. Waar komt dat geld plots vandaan?”, zegt José.
Toen de politie uiteindelijk al het teruggevonden geld aan de slachtoffers terug gaf, moesten die onder politiebegeleiding naar het bankkantoor gebracht worden om de centen meteen op een rekening te zetten. De schroothandelaar en zijn vrouw hadden in de krant nog een oproep gedaan naar de graaiers om hun zuurverdiende spaarcenten terug te geven, maar veel bracht dat niet op. Naar schatting minder dan de helft van de inhoud van de kluis konden ze uiteindelijk recupereren. “Toen iedereen geld aan het nemen was, stopte er plots een auto. Een man stapte uit, pikte drie rolletjes van de grond en reed weer weg. Achteraf gezien was dat slim. Die mens had misschien 15.000 euro buit kunnen maken en de politie heeft hem nooit kunnen vinden”, zegt José Maertens. Ondanks talloze verhoren en een uitgebreid onderzoek kon de politie inderdaad vrijwel nooit hard maken wie een graaier was en wie niet. Alleen een koppeltje uit Kortemark werd later veroordeeld tot een werkstraf.
Bij verstek
En de dieven zelf? Die konden uiteindelijk wegvluchten. In hun achtergelaten wagen vond de politie wel DNA-materiaal. Eén van de inbrekers had de razendsnelle rit blijkbaar niet zo goed verteerd en had op zijn stoel overgegeven. Op basis van het DNA-materiaal kon de recherche hen snel identificeren. Oppakken was echter een ander paar mouwen. “Die internationale bendes verkassen meteen naar het buitenland. Ondanks het goede werk van de recherche duurde het nog een hele tijd voor ze gearresteerd werden”, weet oud-korpschef Eddy Van Daele nog. Een jaar later, in 2014, loopt Milan G. bij een verkeerscontrole in Duitsland tegen de lamp. Hij wordt overgebracht naar ons land en krijgt hier 37 maanden celstraf. Tijdens zijn verhoren noemt hij de naam van Zeljko R., die een jaar later eveneens tot 37 maanden celstraf krijgt.
40 maanden cel
Eén verdachte werd bij verstek veroordeeld: Daniël J. Hij kreeg met 40 maanden de zwaarste straf omdat de rechtbank ervan uitging dat hij het was die de kluis naar de politiemotard gooide. Na omzwervingen in Italië, waar hij in de cel belandt voor – je raadt het nooit – een inbraak, loopt ook hij bij een verkeerscontrole in Duitsland tegen de lamp. De man wordt overgeleverd aan ons land en tekent hier verzet aan tegen zijn veroordeling. Tevergeefs: de rechter bevestigt de straf en veroordeelt hem in juni 2021 tot 40 maanden celstraf.