Binnenkijken in een eigenzinnige passiefwoning: Elke centimeter is benut

De wereldreis die Leen Ruysschaert en Ruben Desmidt een paar jaar geleden samen maakten, zette hen aan het denken over hoe ze hun leven terug in Brugge zo bewust mogelijk voort konden zetten. In het huis waar ze nu wonen vertaalt zich dat in cohousing, ecologischematerialen en bouwtechnieken, en het benutten van elke centimeter ruimte.

Acht jaar geleden dachten Leen en Ruben hun bestemming gevonden te hebben in een nieuwbouwwoning in Assebroek. Maar niet veel later geraakten ze geïntrigeerd door het cohousingproject Eikenberg in het nabijgelegen Sint-Kruis. “In 2014 reisden we een jaar lang rond de wereld, en die reis heeft ons wereldbeeld en onze ideeën over hoe we zelf voort wilden leven, flink verbreed”, blikt Ruben terug. Met bewuste keuzes als gevolg, niet in het minst op het vlak van wonen. Cohousing als woonvorm sloot perfect aan bij hun streven naar een bewuster leven. Het project bestaat uit verschillende woonunits woningen voor gezinnen, appartementen, studio’s die elk op zichzelf staan maar daarnaast ook enkele gemeenschappelijke ruimtes delen. Zo is er een berg- en wasplaats die de bewoners delen, maar ook een vergaderruimte, een paviljoen met kookgelegenheid, een tuin, een hobbyruimte, fietsstallingen en een atelier met (tuin)gereedschap. “Er komt zelfs een kleine wellnessruimte met bad, waar je even helemaal tot rust kunt komen”, lacht Ruben terwijl zijn dochters over hem heen klauteren.

De keuken combineert gebruikscomfort met een uitgekiend systeem van opbergmogelijkheden

De keuze voor het huis waar ze sinds voorbije zomer wonen werd daarnaast ingegeven door ecologische redenen. In een passiefwoning is verwarming bijna overbodig. Het klimaat in huis wordt geregeld door een warmtepomp die ook voor warm water zorgt, waarbij ze maximaal gebruikmaken van regenwater. Leen en Ruben kozen niettemin voor extra vloerverwarming om extreem koude dagen op te vangen. Groendaken compenseren voor een deel de bebouwde oppervlakte en stimuleren de biodiversiteit, elektriciteit wordt opgewekt door zonnepanelen en er is alleen ledverlichting, in doorgangs- of weinig gebruikte ruimten voorzien van sensoren. De rustige ligging en het aanpalende bosje waar de kinderen kunnen spelen beschouwen Leen en Ruben als een extra troef.

Eigenheid bewaren

Bij Leen riep het principe van cohousing aanvankelijk vragen op over de privacy van haar gezin: “En ik bleek niet de enige te zijn”, stelde ze na gesprekken met andere toekomstige bewoners vast. Maar ze geraakte snel overtuigd. “Het komt erop neer dat we regelmatig met elkaar overleggen over de aanpak van de gemeenschappelijke aspecten, terwijl het dagelijkse leven zich gewoon afspeelt in je eigen woning.

Het is niet de bedoeling dat we constant bij elkaar binnenvallen, maar van zodra dat weer kan, zullen we wel regelmatig afspreken in de gedeelde ruimtes, hetzij om iets te bespreken, een klus samen uit te voeren of gewoon eens samen te koken.”

In hun woning deed Leen, vanuit haar ervaring als interieurarchitect, helemaal haar eigen ding. Bijzonder doordacht bovendien, want duurzaam wonen betekent ook dat er geen ruimte verspild wordt. Het kostte haar talloze overleggesprekken met keukenbouwer en schrijnwerker én slapeloze nachten, maar het resultaat is spectaculair. Geen centimeter in de compacte woning blijft onbenut. De keuken combineert gebruikscomfort met een uitgekiend systeem van opbergmogelijkheden. Een compact bureaugedeelte maakt deel uit van de woonruimte. Het speelplekje voor de kinderen kan afgesloten worden door een schuifdeur waarop een beamer films of tv-programma’s kan projecteren. Het kader van een raam in een van de dikke buitenmuren eigen aan een passiefwoning doet dienst als zitbank zodat ook het eetgedeelte optimaal benut wordt. In de badkamer sparen kranen uit de muur opnieuw enkele centimeters uit, de badkamerkastjes zitten verstopt achter de ingebouwde spiegels. In de kinderkamers bieden brede legplanken nu plaats aan knutselaartjes, later aan studenten.

Een boom in huis

Ook op het vlak van materialen ging Leen voor duurzaamheid. Ze maakte voor kasten en vloeren louter gebruik van houtsoorten met een kleine voetafdruk multiplex, Poolse den en rubberhout en geperst bamboe, een duurzame grassoort.

Kasten en vloeren zijn gemaakt uit houtsoorten met een kleine voetafdruk en geperst bamboe

De bomen die gekapt werden in functie van een duurzaam bosbeheer in het aanpalende bosje waar ze plaatsmaakten voor jonge en inheemse bomen werden gerecycleerd, ook in de woning van Leen en Ruben. Zo hangen hun jassen nu aan een glad geschuurde tak in de inkomhal of kregen in planken gezaagde boomstronken een nieuwe bestemming als eet- en salontafel.

Al dwong het budget haar op dat vlak af en toe tot een toegeving. “Je kan dus wel degelijk ook een aantal Ikea-kasten terugvinden in ons huis. Alle schrijnwerk op maat laten maken, viel voor ons momenteel te duur uit en de kasten bieden nu eenmaal uitstekende opbergmogelijkheden”, besluit ze. Maar haar oefening om duurzaamheid en optimaal ruimtegebruik te verzoenen met betaalbaarheid mag geslaagd genoemd worden.

Leen Ruysschaert (32) en Ruben Desmidt (35) wonen met hun dochtertjes Flore (5) en Lise (2) in een passiefhuis in Sint-Kruis (Brugge). Hun woning maakt deel uit van een cohousingproject.

Leen was tot voor twee jaar zelfstandig interieurarchitect en is nu lerares in de kunsten aan het Technisch Instituut Heilige Familie in Brugge. Ruben werkte jarenlang bij de jeugddienst in Torhout maar studeert momenteel voor leraar Nederlands en aardrijkskunde.

Bewoonbare oppervlakte: 122 m².

Do’s: “Planten in huis zorgen voor gezelligheid en gezonde lucht. Denk op voorhand goed na waar je welke materialen wil gebruiken, want structuur zorgt voor rust.”

Don’t: “Een bureau in de leefruimte is niet zo handig als je in lockdown zit met de kinderen thuis en zelf moet werken/studeren.”

Leen en Ruben delen hunervaringen over bewust leven als gezin op hun blog

www.gerustgezin.be.

Volg hen ook op Instagram via @gerustgezin.