Valery Lippens, de zoon van Leopold: “Eigenlijk was mijn vader een eenvoudig man”

Burgemeester Leopold Lippens, die op 20 oktober 80 jaar zou worden, is nog lang niet vergeten. Niet door ‘zijn’ Knokke-Heistenaars en zeker ook niet door zijn zoon, kunstfotograaf Valery, die nu afwisselend in Brussel en in de ouderlijke woning langs de Zoutelaan woont. “Papa heeft voor zijn inwoners gewerkt tot een dag voor zijn dood. Ik voel zijn aanwezigheid hier nog steeds en dat wil ik koesteren.”

De kleurrijke papieren bloemen op de oprijlaan: het is het eerste wat in het oog valt als we in de Zoutelaan de uitgestrekte oprit naar de villa van de familie Lippens oprijden. De eerste bloemen werden er kort na het overlijden van Leopold Graaf Lippens geplaatst door enkele kinderen die er hun geliefde burgervader mee wilden eren. En het gebaar vond vlug navolging. De hele oprijlaan werd de dagen na zijn dood omzoomd door de papieren bloemen: symbool voor de kust, voor Knokke-Heist en dus ook voor Leopold Lippens, de man die 42 jaar onafgebroken en onbetwist aan het hoofd van zijn gemeente stond.

“Als familie waren wij heel erg ontroerd door dat gebaar. We lieten die bloemen dan ook bewust staan en namen er ook een aantal mee in huis ”, vertelt Valery Lippens (49), een van de twee kinderen uit het eerste huwelijk van Leopold met Patricia Matthieu de Wynendaele, die in 2003 overleed. Valery beleefde samen met zus Julie zijn eerste kinderjaren in de villa met ruime tuin in de Zoutelaan.

Liever in Knokke

“Mijn ouders zijn vroeg gescheiden, maar bleven respectvol en zelfs vriendschappelijk met elkaar omgaan. Ik was nog erg jong toen we samen met mama naar Brussel verhuisden. Maar in het weekend kwam ik telkens naar papa in Knokke en dat voelde als op vakantie gaan. Ik was dus liever in Knokke dan in Brussel. Mijn valies maken om vanuit Brussel naar Knokke te gaan duurde drie minuten en in de omgekeerde richting wel een paar uur… (lacht).”

“De woning hier was aanvankelijk een oude boerderij, die m’n ouders verbouwden. Toen de kinderen geboren werden, bouwden ze er nog een stukje bij en toen ik zo’n 16 jaar was, liet papa het grootste deel bijbouwen. Hij maakte gebruik van recuperatiematerialen, vandaar dat het er allemaal zo authentiek en natuurlijk uitziet.”

Fuifbeest

We polsen bij Valery naar de opvoeding die hij kreeg van de man die zichzelf graag wel eens ‘de laatste dictator van Europa’ noemde. “Ik ken die uitspraak van hem, maar zeker in het gezin was hij zo streng niet hoor (lacht). Mijn ouders waren allebei mensen voor wie vrijheid erg belangrijk was. Ik herinner me nog goed dat de ouders van onze vrienden veel strenger waren. Nu, naar ik hoor was papa in zijn jongere jaren zelf nogal een fuifbeest (lacht)… Maar we maakten geen misbruik van die vrijheid. We beseften dat we als kinderen van de burgemeester op onze tellen moesten passen en brachten hem niet in verlegenheid door al te dolle fratsen uit te halen.”

“Ik zag hem niet zo heel veel doordat ik in de week in Brussel was en hij veel werk had in de politiek, maar als hij er was, was hij ook wel écht aanwezig. Hij had ‘de gave van de verwondering’ en kon blijven genieten van vogels, van bloemen en planten hier in de tuin en kende die ook bij soortnaam, zelfs in het Latijn. Mensen die hem niet zo goed kennen, geloven dat misschien niet, maar eigenlijk was mijn vader een eenvoudig man, die kon genieten van de kleine dingen in het leven. Dat wat extravagante ‘blingbling’ imago is meer iets wat de media ervan gemaakt hebben.”

België te klein

Voor Valery zelf werd België te klein en beklemmend en hij sloeg zijn vleugels uit. “Ik vatte nog een studie rechten aan in Brussel, maar dat bleek mijn ding niet. Ik wilde naar het buitenland. Naar de Verenigde Staten en dan vooral naar New York, een stad die me altijd al fascineerde. Aan Columbia University volgde ik politieke wetenschappen. Daarna werkte ik voor ngo’s, waarvoor ik onder meer foto’s nam op buitenlandse missies, zoals in Cuba.”

De passie voor fotografie kreeg Valery mee van zijn moeder, die als fotografe voor grote internationale bladen werkte. “Ik hielp haar als kind al vaak toen ze in de donkere kamer haar foto’s ontwikkelde”, herinnert hij zich. Na zo’n tien jaar in New York te hebben gewerkt en gewoond, trok hij naar Londen, waar hij zijn carrière als fotograaf verder ontwikkelde, een master in fotografie volgde, en ook meer de richting van de kunstfotografie op ging. Zo’n vier jaar geleden verhuisde Valery, papa van Leon en Julian, terug naar België.

“Cultuurcentrum Scharpoord vraagt me al twee jaar naar een fototentoonstelling, maar toen papa nog leefde, wilde ik niet in Knokke exposeren. Ik wilde de kritiek niet krijgen dat het voor mij wel gemakkelijk is als zoontje van de burgemeester. Nu lijkt het me wel een goed moment. Ik exposeer vooral foto’s van de natuur hier aan de kust en in het hinterland de voorbije twee jaar”, vertelt Valery, die samen met zijn zussen de ziekte en het afscheid van zijn vader van heel nabij heeft beleefd.

Huidige bestuur helpen

“Toen hij ziek werd (er werd leukemie vastgesteld, red.), zijn we hier grotendeels komen inwonen om hem bij te staan. Dat vond ik belangrijk, want toen mijn moeder overleed toen ik nog maar 30 jaar oud was, had ik nauwelijks de kans om echt afscheid te nemen. Het klinkt vreemd, maar eigenlijk hadden wie in die laatste maanden wel een mooie tijd samen hier. We praatten niet over de dood, maar wandelden veel, discussieerden, kookten en maakten veel plezier. Hij is ook blijven werken tot een dag voor zijn overlijden. Ik was vaak zijn technische assistent bij alle zoom-meetings.” (lacht) Door het gebruik van relatief nieuwe medicatie leefde hij nog een jaar langer dan aanvankelijk verwacht. Natuurlijk was hij fel verzwakt, maar hij zei ons vaak dat hij niet echt pijn voelde…”

”Zelf in de gemeentepolitiek stappen? Dat is niet mijn ambitie, maar als ik het huidige bestuur kan helpen, zal ik dat niet nalaten”, is Valery duidelijk. “Ik hield eraan een van de burgemeesterssjerpen van mijn vader over te dragen aan de nieuwe burgemeester Piet De Groote. Er waren ook al gesprekken over het verder uitdragen van de visie van mijn vader. Weet je, als ik hier rondloop voel ik nog steeds heel sterk zijn aanwezigheid en dat wil ik koesteren.”

De fototentoonstelling van Valery Lippens loopt van 30 oktober 2021 tot en met 16 januari 2022 in cultuurcentrum Scharpoord in Knokke-Heist, elke dag van 10 tot 19 uur. Gratis toegang.