Ter ere van de Internationale Vrouwendag hangen nog tot 13 maart portretten van acht Oostendse dames in de bibliotheek. Bij elk portret kunnen bezoekers een QR-code scannen en de verhalen van de vrouwen ontdekken. De band met Congo staat centraal. “Vrouwendag is een ideale gelegenheid om ons koloniaal verleden uit een ander standpunt te bekijken. We laten de niet-vertelde verhalen uit de koloniale periode gelijkwaardig aan bod komen”, zegt schepen Silke Beirens (Groen).
Isabelle Vandegoor: “Andere huidskleur is complex”
Ook moeder en dochter Isabelle Vandegoor en Emma komen aan bod. Isabelle is 46 jaar geleden in Kinshasa geboren en heeft er 14 jaar gewoond. “Het thema vrouwendag sprak me wel aan. Ik vind het resultaat van zowel de foto als het interview samen met mijn dochter echt prachtig. Ik was heel aangenaam verrast door het resultaat. Het thema vrouwen komt ook heel subtiel aan bod”, vertelt Isabelle. De Oostendse heeft gemengde roots. “Mijn papa is Belg en mijn mama is van Congo. Ze hebben elkaar daar leren kennen. Mijn papa heeft 20 jaar in Congo gewoond. Wij hadden een fijne jeugd. We waren met zeven thuis. We zijn opgevoed met de twee culturen, maar toch heel westers. Ik zat op de Belgische school en leerde dus Nederlands, maar thuis spraken we Frans. We kwamen ook veel op vakantie in België, we kenden het land dus wel”, blikt Isabelle terug.
Ze vertelt tegenwoordig niet veel over haar verleden en heeft ook geen behoefte om haar geboorteland te bezoeken. “Mijn mama heeft beslist om terug te gaan naar Congo en mijn twee zussen zijn meegegaan, maar ik heb geen nood meer om terug te gaan. Voor mij is het niet meer het land waar ik gewoond heb. Het is niet mijn land. Dat is misschien raar om te zeggen. Ik ben soms bang voor de harde confrontatie met de werkelijkheid.”
Isabelle praat tijdens het interview heel open over haar roots met haar dochter Emma. “Een andere huidskleur hebben is heel complex, zeker als vrouw. Je moet eerst aanvaarden hoe je zelf er mee omgaat. Als je dat zelf aanvaardt, ga je dat ook uitstralen. Ik probeer aan mijn dochters wel mee te geven wat mijn roots zijn en het is niet erg om anders te zijn.
Flory Witdoeckt: “Steun aan projecten met vrouwen”
Flory Witdoeckt heeft al heel wat project opgezet in Congo om zo de lokale bevolking te steunen. Flory kwam voor het eerst in Congo via Pater Martin. “Ik zat in het koor Matondo van Pater Martin. Toen hij eens naar Congo ging, vroeg hij of ik meeging. Ik ben ook lid van de Esperantogroep La Konko en in Congo ontmoette ik heel wat Esperantisten. Zo is mijn band met Congo begonnen”, vertelt de 90-jarige Oostendse.
“We hebben in totaal misschien al vijf tot zes wagens naar daar gestuurd met eigen middelen en fondsen die we verzamelden. Het laatste project is een haute couture-naaiatelier met Congolese mode. Dat gaat daar ondertussen fantastisch. Die vrouwen die meedoen, kunnen werken om brood op de plank te brengen. Wij vragen altijd dat er een ngo gevormd wordt in Congo zelf, waar de vrouwen zelf verantwoordelijk zijn. We hebben een contract opgesteld en als de mensen samenwerken, dan helpen wij. En dat doen we dus. We zorgen voor de nodige controle, samen met Esperantisten. Vanuit België kan je anders geen controle uitoefenen.”
Flory is ondanks haar leeftijd nog altijd volop bezig met het opzetten van nieuwe projecten. “Ik heb vernomen dat iemand met een schrijnwerkersatelier al zijn machines aan Congo wil schenken. Mensen die we kennen, hebben daar al grond gekocht om een werkatelier op te zetten, maar nu moeten die machines nog tot daar geraken en dat zal veel geld kosten.”
Cécile Cappellen: “Wij zijn ook maar mensen als jullie”
Cécile is een bekend gezicht in Oostende. Ze heeft Congolese roots en vertelt daarover voor de expo. “Ik ben heel tevreden met het resultaat en vind het een mooi initiatief. In het begin was ik afwachtend over wat precies de bedoeling was, maar het toont allemaal vrouwen die zijn zoals een ander. We krijgen hier een plaats en mogen ons verhaal vertellen.”
Cécile is geboren in Congo. Ze had één broer en vijf zussen. “Mijn papa was Belg en is gestorven toen ik tien jaar was. Dat heeft veel veranderd in ons gezin. Mijn mama was alleen met zoveel kinderen. Ze is uiteindelijk gestorven toen ik in mijn laatste middelbaar zat. Ik ben daarna naar België gekomen om te studeren.” Cécile blikt terug op de rol van de vrouwen in Congo. “In Afrika hadden de vrouwen en mannen elk hun eigen rol. De rol van de vrouw was zorgen voor de kinderen en het huis. De mannen moesten het geld binnenbrengen. Dat is veranderd met de komst van de missionarissen. NGO’s kwamen en brachten vrouwen samen in coöperatieve. Zo werden ze baas van hun eigen toekomst en begon de verhouding ook wel wat te veranderen.”
Maar Cécile wil vooral dat mensen via de expo onthouden dat we allemaal mensen zijn. “Ja wij komen van Afrika, wij zijn zwarten, maar we zijn ook maar mensen zoals jullie. We hebben allemaal onze dromen en wensen, of we nu wit of zwart zijn. We hebben misschien een andere cultuur. Europeanen vinden ons soms minderwaardig omdat wij minder luxe hebben, terwijl ik vind dat onze rijkdom de menselijkheid en openheid tegenover de ander is. Dat is belangrijker dan materiaal. De mensen hebben misschien niet veel te geven, maar ze geven zichzelf.”
Myreine Kint: “Jeugd doorgebracht in Afrika”
Myreine Kint is geboren in Oostende, maar na drie maanden vertrok ze samen met haar ouders naar Burundi. Ze komt samen met haar mama Mia aan bod omdat ze haar jeugd doorbracht in Afrika. “Dat was daar onze thuis. Toen wij naar hier kwamen, was dat een enorme aanpassing. We waren daar veel vrijer, maar ik heb daar geen heimwee aan overgehouden. We hebben door onze opvoeding daar wel een openheid en tolerantie meegekregen. Een mens is een mens.”
“Mijn moeder vertelde bijvoorbeeld dat mijn vader zijn collega’s uitnodigde toen mijn broer werd geboren”, haalt Myreine een herinnering op. “Hij werkte samen met de lokale bevolking, dus nodigde hij hen ook uit. Maar dat was eigenlijk not done onder de blanke collega’s. Mijn ouders trokken zich daar weliswaar niets van aan”, zegt Myreine.
“Als volwassen vrouw voel ik mij soms schuldig omdat wij daar een mooie jeugd gehad hebben. Maar de realiteit was niet zo mooi, met onder meer de genocide. Als je nu naar de geschiedenis kijkt, dan is dat met een andere bril. Ik besef wel dat ik daar niets aan kon doen. Het verhaal van mijn mama is natuurlijk straffer. Zij heeft op heel wat verschillende plaatsen gewoond, waaronder Congo, en is een echte wereldburger.”
Myreine is blij met het resultaat van de expo in de bibliotheek. “Het is een mooi initiatief om de focus te leggen op de rol van de vrouwen.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
