Na een urenlange discussie over de datum voor het heropenen van de terrassen heeft het Overlegcomité woensdagmiddag een akkoord gevonden. Als de coronacijfers en de vaccinatiegraad het toelaten, mogen de cafés en restaurants vanaf zaterdag 8 mei hun tafels en stoelen opnieuw plaatsen voor het publiek. Op diezelfde 8 mei verdwijnt ook de strikte avondklok en mogen we thuis twee nauwe contacten ontvangen. Een volledig overzicht van het stappenplan aan coronamaatregelen vind je hieronder.
Drie weken na de start van de paaspauze bogen de federale topministers en vertegenwoordigers van de deelstaten zich woensdag in een nieuw Overlegcomité over de coronastrategie voor ons land. Om 9 uur begonnen ze eraan, pas na 15.30 uur woensdagnamiddag klopten de politici een nieuw stappenplan en het nodige voorbehoud effectief af.
Hoewel de ruimte voor grote versoepelingen op korte termijn onder druk van de ziekenhuiscijfers – dagelijks gemiddeld ruim 250 opnames en bijna 950 coronapatiënten op intensieve zorgen – beperkt was, vond het Overlegcomité toch een compromis om de samenleving stap per stap opnieuw te openen. “We hebben gekozen op een voorzichtige en realistische aanpak waarin we inzetten op vertrouwen”, stelt premier Alexander De Croo (Open VLD).
“Vanuit de ziekenhuizen hebben we de voorbije dagen niet veel goed nieuws gekregen. De druk blijft hoog, meer jonge mensen worden opgenomen en ze zijn er ook vaak erger aan toe. Ongeveer één derde schuift door naar de intensieve zorgen. Dat daardoor andere zorgen moeten worden uitgesteld, is de realiteit in onze ziekenhuizen. De impact op de zorg is er ook voor mensen die niet met corona besmet zijn.”
De beslissingen van het Overlegcomité in een notendop
– Op maandag 19 april gaan de scholen opnieuw open. Voor het kleuter-, lager en de eerste graad van het middelbaar onderwijs is dat voltijds in de klas. De tweede en derde graad van het middelbaar krijgen nog halftijds les op afstand. In het hoger onderwijs is één dag contactonderwijs op de campus voorzien.
– Nog op 19 april sneuvelt het verbod op niet-essentiële reizen van en naar het buitenland. Wie uit een rode zone terugkeert moet wel aan strenge test- en quarantaineregels voldoen. Controles daarop worden opgevoerd. Premier De Croo raadt reizen wel nog altijd af: “Dit is nog niet het moment.”
– Vanaf maandag 26 april mogen we opnieuw afspreken met tien in plaats van met vier mensen, zij het enkel in de buitenlucht.
– Voor kappers en de andere niet-medische contactberoepen is diezelfde maandag 26 april de dag van de nieuwe heropening. Winkeliers hoeven vanaf dan ook niet langer op afspraak te werken.
– De heropening van de terrassen en het afschaffen van de avondklok staat gepland op 8 mei. In plaats van die avondklok komt er wel een strikter samenscholingsverbod: maximaal drie mensen samen op straat vanaf middernacht tot en met 5 uur ‘s morgens.
– 8 mei is ook de datum waarop het buitenplan in werking treedt.
– Op de culturele en sportieve binnenactiviteiten en het heropenen van de cafés en restaurants binnen is het wachten tot juni. In mei worden wel wetenschappelijke testevenementen op poten gezet.
Opgelet: alle geplande versoepelingen staan onder voorwaarde van betere coronacijfers. Zeker de beslissingen voor mei en juni zijn niet onvoorwaardelijk en hangen af van de situatie op de intensieve zorgen in de Belgische ziekenhuizen. Die moet tegen begin mei verbeterd zijn om de maatregelen door te voeren. Voor juni mikt het Overlegcomité zelfs op een maximale bezetting van 500 coronapatiënten op de intensieve diensten. Ook de vaccinatiegraad zal mee in rekening worden genomen: tegen 8 mei moet bijvoorbeeld zeker 70 procent van de 65–plussers een vaccin gekregen hebben.
Terrasdiscussie
Het belangrijkste twistpunt was de heropening van de terrassen van horecazaken. Verschillende politici aan beide kanten van de taalgrens hadden vooraf gemikt op zaterdag 1 mei, terwijl de experten van de GEMS en coronacommissaris Pedro Facon met 15 mei als streefdatum eerder voorzichtigheid predikten. Na uren discussiëren beet het Overlegcomité uiteindelijk de stok in tweeën: vanaf zaterdag 8 mei mogen de cafés en restaurants hun terras opnieuw openstellen voor het publiek. Na meer dan zes maanden verplichte sluiting voor de horeca moet die heropening een eerste startpunt richting herstel voor de sector zijn. De steunmaatregelen blijven gelden tot de horeca volledig kan heropenen.
Dat de beslissing uiteindelijk op 8 mei viel, past enigszins in de aanpak die coronacommissaris Facon vorig weekend in De Tijd naar voren schoof. Door zeker drie weken tussen de heropening van de scholen en de gedeeltelijke heropstart van de horeca te laten, kan de impact van elke afzonderlijke maatregel op de coronacurves beter worden ingeschat.
Einde reisverbod
Die scholen openen immers op maandag 19 april, een datum die eerder deze week al door de verschillende onderwijsministers werd vooropgesteld. Zoals bekend mogen alle leerlingen van het kleuter tot en met het tweede middelbaar opnieuw voltijds naar de klas om er 100 procent contactonderwijs te krijgen. Vanaf het derde middelbaar geldt een deeltijds regime. Voor de tweede en derde graad van het secundair gaat het om 50 procent contactonderwijs en 50 procent afstandsonderwijs. Studenten aan de hogeschool en op de universiteit kunnen vanaf maandag maximaal één volle dag of twee halve dagen les krijgen op de campus. Vanaf het vijfde leerjaar geldt een mondmaskerplicht voor alle binnenactiviteiten.
Maandag 19 april is overigens ook het einde van het verbod op niet-essentiële reizen van en naar het buitenland. Dat reisverbod was in de ogen van Europa niet langer houdbaar en heeft na afloop van de paasvakantie ook niet veel zin meer. Reizen kan dus weer, op voorwaarde dat je na afloop de test- en quarantaineregels nauwgezet opvolgt. Wie terugkeert uit een rode zone zal zich daaraan moeten houden en tien dagen in quarantaine moeten blijven. De controles op het volgen van de reis- en terugkeervoorwaarden zullen fors worden opgevoerd.
Kappers knippen weer
Een week na de scholen en op het einde van de eigenlijke paaspauze mogen ook de deuren van de niet-medische contactberoepen opnieuw opengegooid worden. Vanaf 26 april kunnen de kappers, schoonheidsspecialisten en tattoo-artiesten hun activiteiten opstarten, onder strikte voorwaarden zoals ventilatie en mondmaskerplicht. Er blijft ook een maximum aantal klanten dat op hetzelfde moment in de zaak mag zijn, gelden.
Tegelijk verdwijnt op 26 april het winkelen op afspraak bij niet-essentiële winkels. Die maatregel werd na het vorige Overlegcomité afgekondigd om de drukte in de winkels- en winkelstraten te spreiden, maar was volgens de handelaars niets minder dan een fiasco. Zij zagen door de forse rem op het zogenaamde funshoppen hun omzet kelderen. Vanaf 26 april is een afspraak maken in een kleding- of schoenenwinkel bijvoorbeeld niet langer nodig.
Een belangrijke stap richting meer sociaal contact is er vanaf 26 april in de vorm van het aantal contacten die in de buitenlucht zijn toegestaan. Dat ligt nu nog op vier, maar wordt opgetrokken naar tien mensen. Let wel: dat zijn geen tien knuffelcontacten, wel tien mensen met wie je in de openlucht samen kan afspreken. Afstandsregels en het dragen van een mondmasker zijn daarbij nog altijd belangrijk.
Avondklok op de schop
Aan de knuffelcontacten zelf wordt pas op 8 mei gesleuteld. Momenteel ligt dat nog op één per persoon, maar vanaf terraszaterdag mag dat aantal worden verdubbeld. Concreet is het toegestaan om twee mensen buiten het eigen gezin te ontmoeten op minder dan anderhalve meter en zonder mondmasker. Deze twee mensen zijn ook de enige bezoekers die je thuis binnen mag ontvangen.
Met het heropenen van de horecaterrassen op 8 mei verdwijnt ook de avondklok. Vandaag geldt die in Vlaanderen en Wallonië nog van middernacht tot 5 uur ‘s morgens, Brussel is met 22 uur tot 6 uur ‘s morgens strenger. De avondklok ruimt vanaf dan plaats voor een strikter samenscholingsverbod: vanaf middernacht mag je nog maximaal met drie mensen buiten zijn.
Tot slot is 8 mei ook de start van het eerder aangekondigde buitenplan. Vanaf die zaterdag mogen ook culturele activiteiten en erediensten in de buitenlucht met maximaal 50 personen, kunnen pretparken opnieuw openen en zijn georganiseerde toegestaan in groepjes van maximaal 25 personen. Sport kan weer zonder publiek, professionele brocante en rommelmarkten mogen weer georganiseerd worden. Ook voor jeugdbewegingen kan het vanaf dan wat soepeler: voor kinderen en jongeren tot en met 18 jaar kunnen activiteiten met maximum 25 samen, binnen blijft het maximum op 10 kinderen tot en met 12 jaar.
Binnen is het wachten tot juni
Op ruimte voor binnenactiviteiten en culturele of andere evenementen indoor is het nog zeker wachten tot juni. Ook de binnenruimtes van de horeca zullen pas vanaf dan geopend mogen worden. Belangrijk is wel om te benadrukken dat die heropeningen vasthangen aan de ziekenhuiscijfers. Minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) schuift een maximum van 500 coronapatiënten op de diensten intensieve zorgen naar voor. Ook de vaccinatiegraad zal mee in rekening worden genomen.
Wel heeft de overheid een kader ontwikkeld waarbinnen wetenschappelijke testevenementen kunnen worden georganiseerd, een beetje naar het voorbeeld van de Nederlandse fieldlabs . Daar werden de voorbije weken concerten, theatervoorstellingen en mini-festivals op poten gezet waar doorgedreven testing en een grondige analyse van de virusverspreiding werd uitgevoerd. Die testevenementen moeten in ons land in de loop van mei mogelijk worden. Ook kermissen en jaarmarkten zijn vanaf begin juni mogelijk. Voor werknemers zijn ook terugkeermomenten naar bedrijven en verenigingen mogelijk.
Het volgende Overlegcomité staat voorlopig gepland op vrijdag 23 april. Dan zullen de federale regering en de deelstaten zich buigen over de organisatie van de zomer, onder meer op het vlak van culturele evenementen, sport en de jeugdkampen.
Coronavirus
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier