Brugs ereburgemeester Patrick Moenaert (75) is woensdagavond omstreeks 21 uur overleden. Tien jaar streed hij met veel positivisme en humor tegen kanker. Moenaert was achttien jaar lang – van begin 1995 tot eind 2012 – burgemeester: “Burgemeester van Brugge zijn is de mooiste job ter wereld.”
“Van twee grote beslissingen in mijn leven heb ik nooit spijt gekregen: met Marianne trouwen, en in de politiek gaan.” Dat vertrouwde Patrick Moenaert ons vorige zomer toe in zijn allerlaatste interview, naar aanleiding van zijn gouden huwelijksjubileum met Marianne Jacobs.
Vrijdag de dertiende
Hij trouwde met haar op 13 juli 1973 – een vrijdag de dertiende. Daarna verhuisde het echtpaar – hij was van Oudenburg, zij van Gistel – naar de Tillegemstraat in Sint-Michiels. Ze kregen drie dochters: Elly (met Francis), wijlen Franneke, en Liza (getrouwd met Frank). Hij laat ook vijf kleinkinderen na: Anna, Emma, Victor, Tuur en Daan.
Patrick Moenaert, geboren op 27 maart 1949 in Oudenburg, behaalde na zijn humaniora aan het Oostendse Onze-Lieve-Vrouwecollege een licentiaat politieke en sociale wetenschappen aan de KU Leuven. Hij leerde de politieke stiel als ‘kabinetard’ van wijlen Daniël Coens, en zette in 1983 zelf de stap naar de actieve politiek.
Hij belandde aanvankelijk op de oppositiebanken, toen zijn partij CD&V niet in de meerderheid zat ten tijde van de socialistische burgemeester Frank Van Acker. In 1989, toen de christendemocraten en socialisten samen het Brugs stadsbestuur vormden, werd hij OCMW-voorzitter. Zes jaar later werd hij burgemeester, een ambt dat hij tot 2012 zou bekleden.
Champions League
Patrick Moenaert was een man met een plan. Met de geestdrift die hem kenmerkte, wist hij rond zich een bende gedreven civil servants te verzamelen die achter de schermen belangrijke stappen zetten.
“Van zijn tijd als kabinetssecretaris bij wijlen minister Daniël Coens kende Patrick Moenaert de helft van Brussel, de goeie helft! Brugge stuurde daarmee een belangrijke boodschap de wereld in: het zou voortaan in de Champions League spelen, en niet meer in provinciale”, getuigt zijn opvolger Dirk De fauw.
Concertgebouw
Getuige daarvan is de realisatie van het Concertgebouw, een visionaire keuze. “We konden op 20 februari 2002 ons openingsconcert houden. Maar ik moest mij wel persoonlijk voor 400.000 euro borg stellen, zodat de aannemer tijdig kon starten. Toen ik met die boodschap thuiskwam, was mijn vrouw woest. Het is een van de weinige keren dat we als echtpaar echt ruzie gemaakt hebben”, bekende Moenaert.
En de bouw ervan valt niet los te koppelen van die andere grote en gedurfde ambitie: het behalen van de titel van Culturele Hoofdstad van Europa in 2002. “Om van Brugge een Europese Culturele Hoofdstad te maken, was ik een handelsreiziger. Met een kunstboek over Brugge onder de arm trok ik naar Jacques Delors, de voorzitter van de Europese Commissie, om onze zaak te bepleiten”, vertelde Patrick Moenaert ons enkele jaren geleden.
Dirk De fauw: “Weinigen hadden er eind de jaren 90 iets durven op verwedden dat Brugge die titel in de wacht zou slepen: Antwerpen had hem gedragen in 1993, Brussel zou hem krijgen in 2000.”
In oktober 2022 kreeg de kamermuziekzaal van het Concertgebouw de naam ‘Lantaarntoren Patrick Moenaert’. Daarmee eerden Brugge en het Concertgebouw de vele inspanningen die de ereburgemeester geleverd had om deze cultuurtempel te realiseren.
Geen Disneyland
Mede dankzij die twee grote dossiers zorgde Moenaert ervoor dat Brugge geen Bokrijk of Disneyland werd. De burgemeester wou niet dat Brugge zich tevreden stelde met de rol van kijkstad, ze moest een cultuurstad van creatie worden. Brugge 2002 en het Concertgebouw werden de hefbomen voor die ambitie. En toch hoopte hij dat hij niet enkel herinnerd zou worden als de politicus die het Concertgebouw realiseerde.
Het Begijnhof, het Belfort en de Brugse binnenstad werden onder zijn bewind werelderfgoed, de leefkwaliteit in Brugge verbeterde. Patrick Moenaert behaalde meer dan 18.000 voorkeursstemmen – de populairste Brugse burgemeester ooit – en wees vaak op de grote tevredenheid van de Bruggelingen over hun stad, zoals bleek uit de stadsmonitor.
“Je mag gerust stellen dat hij de populairste Brugse burgemeester ooit was”, geeft Dirk De fauw toe. “Kijk alleen al naar de stemmen die hij haalde. Dat heeft niemand hem nog nagedaan.”
In 1997 haalde hij ook de start van de Ronde van Vlaanderen naar Brugge. “Voor die prijs kan ik niet eens een viertalige kleurenfolder drukken en die in alle toeristische kantoren van West-Europa leggen. Nu doen de Ronde en de televisie dat werk”, vertelde hij daarover. Na zijn ambtstermijn ging het kapitaalkrachtiger Antwerpen met die eer lopen, al is die historische fout recent rechtgezet met een alternerende organisatie tussen Antwerpen en Brugge.
Voetbal
Patrick Moenaert vond dat men hem ten onrechte afschilderde als de burgemeester die niet van voetbal hield. “Maar die critici vergeten dat ik voor Euro 2000 bij Vlaams minister-president Luc Van den Brande 250 miljoen franken (ruim 6 miljoen euro) binnenrijfde voor de uitbreiding van Olympia”, vertrouwde hij ons toe.
Hij heeft zich wel verzet tegen de plannen om in Loppem een nieuw Clubstadion te bouwen, omgeven door 30.000 m² aan winkels. “Daardoor dreigde het voetbal de handel in de Brugse binnenstad kapot te maken”, was zijn argument.
Rock’n roll
Muziek vormde een rode draad in het leven van Patrick Moenaert, die in het begin van zijn ambt wel eens de rock-’n-rollburgemeester van Brugge werd genoemd. “Ik ben nooit een sportman geweest, maar muziek is altijd mijn passie gebleven: ik speel gitaar en spaarde zelfs de cassettes die ik opnam in de jaren 60. Niet alleen rock, maar ook blues en folk, zelfs middeleeuwse luitmuziek kunnen mij bekoren”, getuigde hij.
In zijn laatste ambtsperiode omringde Patrick Moenaert zich met politieke halfgoden, hij verbande zelfs zijn ambitieuze partijgenoot en dauphin Dirk De fauw naar het provinciebestuur. Hij werkte zich zeven dagen op zeven te pletter en nam alle grote dossiers in eigen handen.
“Ik heb het er moeilijk mee dat u mij op het einde van mijn carrière een dictator noemde. Ten onrechte! Dat staat haaks op mijn democratische principes en hun voedingsbodem uit de jaren 60. Inspraak is belangrijk, maar op een gegeven moment moet je als beleidsmaker een beslissing nemen. ‘t Moet vooruitgaan!”
Palliatieve eenheid
Naast de grote projecten had Patrick Moenaert altijd aandacht voor sociale zaken en de zorgen van de ‘gewone’ Bruggeling. “Het meest trots ben ik op de oprichting van de eenheid palliatieve zorgen, een realisatie als OCMW-voorzitter”, vertelde hij. “Brugge was, na Brussel, de tweede stad die zo’n afdeling kreeg.” Dirk De fauw: “Ik heb Patrick altijd als mijn grootste voorbeeld beschouwd, vooral omdat hij, net als ik, een burgervader was die onder de mensen wil zijn. Hij heeft ook nooit de nationale politiek geambieerd. Brugge, dat was zijn plek.”
Spijt dat hij al die tijd en energie in de politiek gestoken heeft, had hij geenszins. Patrick Moenaert vatte zijn carrière als volgt samen: “Er wordt wel eens gezegd dat politiek een hondenstiel is, maar burgemeester van Brugge zijn is de mooiste job ter wereld. Slechts twee momenten waren niet zo leuk: de belaging door Clubsupporters, en die keer dat actievoerders voor het behoud van het Lappersfortbos ‘s nachts op het dak van mijn huis gekropen waren. In feite waren er drie momenten. Ik was amper 59 jaar toen de partij mij niet meer vroeg om in 2012 de lijst te trekken…”
Zeven operaties
In 2005 werd Moenaert geopereerd aan een nier en begonnen de gezondheidsproblemen. Hij onderging de voorbije jaren zeven operaties in het AZ Sint-Jan. Een deel van zijn pancreas en schildklier werden verwijderd, maar ook zijn longen en lever waren aangetast door kanker.
Door de zware therapie ontstaken zijn spieren, ook zijn hartspier. Er moest een pacemaker ingeplant worden. Met optimisme en humor bestreed Patrick Moenaert de uitgezaaide kanker: “Ik heb nu een alibi om de haag niet te moeten snoeien met mijn nieuwe elektronische schaar, want de motor kan de werking van mijn pacemaker verstoren!”
Na een strijd van tien jaar werden twee weken geleden alle therapieën stopgezet. Dirk De fauw: “Zijn echtgenote had ons ingelicht dat we ons moesten voorbereiden op slecht nieuws, maar helaas kwam het nog veel vlugger dan verwacht.” Woensdagavond omstreeks 21 uur overleed Patrick Moenaert. Hij werd 75. (SVK/ON)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
