Arne Vanhaelewyn (42) woont in Staden, is vader van Nore (14) en Cas (11), echtgenoot van Charlotte en directeur van de Vrije Basisscholen Schooltrio in Klerken. Die laatste rol zal hij echter de komende weken even niet meer opnemen, in een open brief legt hij uit waarom hij tot die beslissing is gekomen.
Vandaag neem ik de tijd om voor mezelf te zorgen. Ik breng jullie de boodschap dat ik eventjes de stekker eruit trek. Zo start Arne zijn brief die hij deelde met iedereen uit zijn scholengemeenschap, de ouders, het VLVO, Lieven Boeve en het kabinet van Ben Weyts. Wij belden Arne even op om te vragen of hij zijn verhaal wou uit de doeken doen. Hij stemde toe, met als doel om anderen te inspireren om even stil te staan en na te denken over hun eigen situatie.
De brief kun je hier lezen.
”Mijn vrouw werkt als ergotherapeute in de psychische gezondheidszorg. Toen ik zeven jaar geleden directeur werd zei ze me nog: ‘zorg maar dat je niet bij mij op de afdeling terechtkomt’. Een beetje ironisch, achteraf bekeken”, begint Arne. “Ik heb een fantastische job, dat meen ik. Maar de functie die ik de afgelopen twee jaar uitoefen staat mijlenver van waar we ons eigenlijk mee zouden moeten bezighouden.” Hij haalt verschillende taken aan die ondanks de pandemie op punt moesten gezet worden: leerachterstand in kaart brengen, financieel beleid doorvoeren, moderniseren van het materiaal, kwaliteitsontwikkeling…
Opstapeling van problemen
“Net zoals voorheen zijn er verwachtingen vanuit de overheid, onderwijsinspectie, stakeholders. Dat is waar ik mij normaal gezien bijna fulltime mee kan bezighouden. Maar nu wordt onze tijd weggevreten door het constante schakelen tussen veranderende maatregelen. Ik kan je niet zeggen hoeveel plannen wij al hebben opgemaakt, sommige daarvan hebben slechts twee dagen standgehouden, omdat er van hogerhand opnieuw andere beslissingen werden genomen.”
“We hebben gewerkt met kleurencodes, vierkante meters, noodopvang, afstandsonderwijs, geleidelijke terugkomst van de leerlingen… We moesten het allemaal maar georganiseerd krijgen op korte tijd, en dat hebben we ook gedaan. Maar de druk die daarbij komt kijken, die is ontzettend hoog. Wij zijn als directeur crisismanagers wanneer het nodig is, maar twee jaar aan een stuk door? Dat gaat gewoon niet meer.”
Ingrijpen voor het te laat is
Naar aanleiding van het derde Overlegcomité op 3 december voelde Arne aan dat zijn grens was bereikt, dat heeft hij toen ook gemeld aan zijn collega’s. De vernieuwde teststrategie op dag 5, waardoor leerkrachten veel langer uitvallen, de verlaagde quota van 2 besmettingen om een klas in quarantaine te laten gaan en de vervroegde kerstvakantie konden nog net op voldoende begrip rekenen. Toen echter werd gecommuniceerd dat scholen opnieuw mee moesten instaan voor noodopvang in die extra week kerstvakantie, besloot Arne om de pauzeknop in te drukken.
Ik neem misschien een egoïstische beslissing om nu even voor mezelf te zorgen, maar de signalen waren er al te lang
“Eigenlijk wou ik begin september al op zoek gaan naar professionele hulp, maar daar was gewoon geen tijd voor. Dinsdag heb ik dan eindelijk gehoord gegeven aan de signalen die eigenlijk al wekenlang overduidelijk waren. De energie ontbreekt mij om mijn team nog te motiveren, om opnieuw plannen te maken, om elke dag noodoplossingen te moeten zoeken door personeelstekort. Ik voel dat ik op weg ben naar een depressie of burn-out, daar zal de dokter mij morgen vermoedelijk uitsluitsel over kunnen geven.”
“Maar ik denk en hoop dat ik heb ingegrepen voor het te laat is. Ik ben eigenlijk wel trots dat ik het zelf heb beseft dat ik, na twee jaar enkel zorgen voor anderen, ook de misschien egoïstische beslissing mag nemen om aan mijn eigen mentale gezondheid te denken”, vertelt de directeur.
Paraplupolitiek
Een opsomming van de al dan niet terechte keuzes die de politiek maakte de afgelopen jaren wil Arne niet geven. “Dat is mijn plaats niet, ik ben geen wetenschapper”, klinkt het. Toch is er één iets dat hij graag kwijt wil over het huidige coronabeleid. “Er is momenteel een politiek steekspel gaande, waar het onderwijs en de zorg de dupe van zijn.”
“Ik noem het paraplupolitiek. Om zichzelf populair te maken bij de ouders schuiven ze de moeilijkste beslissingen naar ons door. Bepaalde ministers, die trouwens nogal sterk hebben duidelijk gemaakt hoe minachtend ze tegenover onze sector staan, beslissen om te scholen niet te sluiten, al is het maar omdat enkelen een tijdje geleden hebben ‘beloofd’ om dat nooit meer te doen en hun woorden niet willen terug nemen. Maar als het voor ons, als directie, onhaalbaar blijkt te zijn, dan mogen we zélf de keuze maken om te sluiten. Wij zullen het lerarentekort wel blijven oplossen, door halve klassen in quarantaine afstandsonderwijs te laten volgen, te puzzelen met uren en te smeken achter een laatste beetje extra inzet. Lukt dat niet, dan zijn wij de boeman. Dat haat ik.”
Psychologische begeleiding
De komende weken zal Arne zich laten begeleiden door een psycholoog. Theoretisch gezien zal hij na de kerstvakantie terug post vatten als directeur, maar zijn uiteindelijke terugkeer zal van meerdere factoren afhankelijk zijn. Hij kan naar eigen zeggen gelukkig rekenen op ontzettend veel begrip. “De ouders van onze leerlingen zijn goud waard. Nooit hebben ze geklaagd over last-minute maatregelen en zaken zoals de mondmaskerplicht. Ik ben ook mijn collega’s en medewerkers zo dankbaar voor hun inzet en de steun die ik nu krijg. Mijn mailbox gaat nu dicht, mijn taken zijn gedelegeerd. Ik moet nu opnieuw aansterken voor de toekomst.”
Menselijk kapitaal moet veel beter beschermd worden
Hoe die toekomst eruit zal zien? Arne kan enkel dromen: “Ik hoop op een daadkrachtiger beleid, zonder wispelturige en populistische stuiptrekkingen. Betere communicatie. Steun op de momenten wanneer we het nodig hebben, en niet wanneer het al te laat is. Maar bovenal wil ik dat het menselijk kapitaal beter beschermd wordt. Ik heb onmetelijk veel respect voor alle sectoren die lijden onder strenge maatregelen zoals een lockdown. Maar veel van die problemen kunnen opgelost worden met financiële middelen. De mentale gezondheid van onder andere het zorg- en onderwijspersoneel is eigenlijk de prijs die wordt betaald voor de manier waarop nu gehandeld wordt. Dat zou niet mogen. Vandaar ook mijn boodschap: durf je grenzen te bewaken, ook wanneer het onmogelijke van je gevraagd wordt. Dat zou geen taboe mogen zijn”
De brief werd intussen massaal opgepikt en verspreid. Iets wat Arne niet had zien aankomen: “Ik sta versteld van alle positieve reacties die dit heeft teweeggebracht, daar ben ik heel dankbaar voor. Het is een duidelijk signaal dat blijkbaar heel veel mensen zich hierin herkennen. Ik wil mijn naaste omgeving bedanken voor de goede zorgen en mijn schoolteams om alles draaiende te houden. Niemand is onmisbaar, maar toch knaagt het nu een beetje bij me.”
Coronavirus
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier