Montanus kondigt ‘code rood’ af voor medisch-historisch erfgoed: “Er is al een ware barbarij aangericht in Brugge”

De schamele façade van het Dulhuis in de Boeveriestraat. © Montanus
Stefan Vankerkhoven

De vzw Montanus is bezorgd over de toekomst van het Brugs medisch-historisch erfgoed en kondigt in het vooruitzicht van de lokale verkiezingen van 2024, een ‘CODE ROOD’ af . “Er is de voorbije jaren een ware barbarij aangericht in Brugge”, stelt voorzitter William De Groote.

Voor voorzitter William De Groote is de bescherming en de conservering van het Brugs medisch-historisch erfgoed een belangrijke opdracht in de missie van de vzw Montanus: “Brugge beschikt als Unesco-werelderfgoedstad over een uniek medisch-historisch patrimonium, waarmee jammer genoeg niet altijd optimaal en zorgzaam wordt omgegaan.”

“Daarom lanceert de vzw Montanus in dit verkiezingsjaar 2024 haar ‘CODE ROOD’, om alle beleidsmakers en alle nieuw verkozenen mandatarissen te overtuigen van het belang van het medisch erfgoed voor onze Unesco-stad.”

Frustratie

De frustratie van de VZW Montanus omtrent de valorisatie van het medisch erfgoed startte in 2009 toen Brugges eerste private kliniek de ‘Saint-Clement kliniek voor chirurgie’ in het Verbrand Nieuwland sneuvelde voor het bouwproject ‘De Gouden Boom’.

“De renovatie van de Leprozenkapel van Onze-Lieve-Vrouw van Nazareth in de Nieuwe Gentweg is na het jarenlang aandringen vanuit de vzw Montanus een parel geworden, als deel van het nieuwe scholencomplex van het Sint-Andreasinstituut. Jammergenoeg werd voor hetzelfde project de historische ‘blende’ muur van het Magdalena complex in de Oude Gentweg, onoordeelkundig geamputeerd, een ware barbarij”, hekelt William De Groote.

De Boevrie

Een ander voorbeeld van onzorgvuldigheid is voor de vzw Montanus het woonproject de Boevrie. “Daar is slechts een schamel façadefragment van het vroegere Dulhuis, Sint-Juliaan-ten-Dullen in de Boeveriestraat, behouden gebleven. Façadisme werd hier gebruikt als een vorm van schaamlapje”, zucht de voorzitter.

De geamputeerde muur in de Oude Gentweg.
De geamputeerde muur in de Oude Gentweg. © Montanus

In dezelfde Boeveriestraat blijft de vzw Montanus waakzaam omtrent de restauratieplannen voor het Godshuis Van Volcem, het vroegere Vondelingenhuis en Dulhuis van Sint-Hubrecht: “Hier draagt het OCMW Brugge een enorme verantwoordelijkheid bij de restauratie van deze sociaal zo beladen site.”

Oud Sint-Jan

Voorts is William De Groote bezorgd over de toekomst van ‘de school voor verzorgenden’ van de hospitaalzusters in het Zonnekemeers: “Dit neogotisch gebouw vormt een architecturale eenheid met de Sint-Jansbrug. Het uitzicht in het Zonnekemeers moet bewaard blijven maar het schoolgebouw verdient vooral aan binnenplaats op de Sint-Janssite een creatieve invulling: eventueel te realiseren in een totaal futuristisch architecturaal project, samen met de Verpleegsterschool Sint-Jan-Oostmeers.”

Hij laakt dat de Sint-Janssite er verloederd bij ligt: “Voor deze unieke site in het hart van de binnenstad moet dringend een masterplan worden opgesteld. Hierbij moet het klooster van de hospitaalzusters geïntegreerd worden in het hospitaalmuseum, de kraamkliniek gevaloriseerd, de boomgaard heraangelegd en er moet vooral een zinvolle invulling gegeven worden aan het 19de -eeuwse hospitaal.”

Montanus

Ook de restauratie Sint-Jansbrug, die deel uitmaakte van de interne verbinding tussen de Minnewaterkliniek en het Sint-Janshospitaal en centraal stond in de recente Triënnale, moet volgens de vzw Montanus worden aangepakt. “Dit opent dan meteen ook perspectieven om via het Wevershof, de reeds in de zeventigerjaren van de vorige eeuw voorbereide verbinding met het Begijnhof te realiseren”, aldus William De Groote.

De vzw Montanus mocht meewerken aan de nieuwe, geslaagde opstelling van het hospitaalmuseum. “Een belangrijk minpunt in deze nieuwe opstelling is dat er blijkbaar geen plaats gevonden wordt voor het grote prachtige groepsportret van ‘Montanus en de eed der Brugse chirurgijnen’ van Phillips Bernaerts uit 1677. Een werk dat in de internationale gespecialiseerde pers wordt bejubeld, maar helaas als ‘de grote missing link’, niet zijn plaats krijgt binnen de ruimte waar Thomas Montanus zelf in de 17de-eeuw actief was.”

Zusters

De vzw Montanus realiseerde al twee borstbeelden op de hospitaalsite: deze van Thomas Montanus en van Isaac De Meyer. Tijdens het afgelopen academiejaar kon deze vereniging de Brugse politci en de museumdirectie er niet van overtuigen om zich te scharen achter het idee om een beeld te realiseren dat een hommage moet worden aan de activiteit van de hospitaalzusters op deze site.

“Een beeld dat moet herinneren aan de 600 edelmoedige hospitaalzusters, die gedurende 800 jaar het beste van zichzelf hebben gegeven om zorg te verlenen aan de zieke Bruggeling. De stad Brugge heeft een grote ‘zorgschuld’ ten aanzien van de hospitaalzusters van Sint-Jan, die dringend moet worden afgelost. De vzw Montanus stelt voor om als eerbetoon voor deze activiteit van de hospitaalzusters een beeld te realiseren op de gevel van het trappenhuis tussen het zusterklooster en het hospitaal”, aldus William De Groote.

Funeraire zorg

Ook op de Brugse centrale begraafplaats is voor de vzw Montanus ‘funeraire nazorg’ noodzakelijk, met onder andere de restauratie van de graven van bekende Brugse medici zoals professor Dr. Jozef Sebrechts, maar vooral van het monumentale graf van Isaac De Meyer (met zijn vermeldingen naar de Napoleontische veldslagen), waarvan de concessie is afgelopen en dat aan een dringende restauratie toe is.

Via deze ‘CODE ROOD’ hoopt de vereniging de Brugse politici alert te maken voor het unieke, maar bedreigde medisch-historisch erfgoed. “De valorisatie van dit erfgoed kan een hefboom zijn in het streven van de Stad Brugge om het cultuur –, congres- en verblijftoerisme te stimuleren.”

“Wij hopen verder dat Thomas Montanus terug zijn plaats krijgt in ‘zijn’ hospitaal en vooral dat de hospitaalzusters, via een beeld op de hospitaalsite, de erkenning krijgen waarop ze meer dan recht hebben. Deze ‘CODE ROOD’ is als ‘brandbrief’ gericht aan alle Brugse politici in het vooruitzicht van de komende lokale verkiezingen”, besluit William De Groote.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier