Ivan Vanherpe bezig aan nieuw monnikenwerk: “Nog tien jaar schrijven aan kroniek van Ieper”

Tien jaar lang schreef Ivan Vanherpe (65) aan de tiendelige reeks Kronieken van de Westhoek, goed voor meer dan 6.000 pagina’s aan geschiedenis. Zijn volgend project wordt de kronieken van Ieper en dat belooft nog een groter monnikenwerk te worden.

Ivan Vanherpe noemt zich zelf een would-be-historicus. Na zijn collegejaren besliste hij om niet verder te studeren en meteen aan het werk te gaan. Het is pas toen hij voor Brielen Sport een boek schreef dat zijn liefde voor geschiedenis is gegroeid. “Zo leerde ik het stadsarchief kennen. In die tijd had ik een stressvol leven tijdens de week, maar in het archief genoot ik van de rust. Nadat het boek klaar was, miste ik dat wel”, vertelt Ivan. “Ik vond het ook frustrerend dat je zo moest zoeken om info te vinden over de geschiedenis, en dat het allemaal zo moeilijk geschreven was. Dus dacht ik: ik doe het zelf wel. Uiteindelijk heb ik tien jaar geschreven aan de tien kronieken. Met groeiend succes, want ondertussen zit ik aan 2.000 verkochte boeken. Mijn boeken verouderen ook niet en verkopen zich nog iedere dag.”

Die Kronieken van de Westhoek zijn nu dus afgerond. Broed je al op iets nieuws?

“Al enkele jaren droom ik ervan om ook een kroniek van Ieper te schrijven. Die chronologie in de geschiedenis van Ieper, is iets dat ik nog miste. Iedereen schrijft over een onderwerp of een periode, dus dacht ik om zelf te proberen chronologisch de geschiedenis op te bouwen. Ondertussen ben ik daar nu drie jaar mee bezig en is het voor 90% afgewerkt. Het zal ook een enorm lijvig werk zijn waarbij de Kronieken van de Westhoek bijna in het niets verzinken. De Kronieken van de Westhoek waren goed voor 6.000 pagina’s. Vermoedelijk zal de kroniek van Ieper het driedubbele zijn. De timing zit redelijk strak, maar het zal vermoedelijk nog eens tien jaar duren voor de laatste zal verschijnen.”

Wat is het meest frappante dat je ontdekte over Ieper?

“Wat het minst van al bekend is: de miserabele levensomstandigheden in de 19de eeuw waren meer dan schrijnend. Difterie, besmettelijke ziektes, geen zuiver water, geen afvalbeheersing, kou, honger… Ieper was gekrompen tot 14.000 inwoners en het was hier armoe troef. Wat mij het meest bijblijft is de uitzichtloze situatie waarin de stad zich toen bevond. Er was hier niks. Geen spoor, het kanaal was mislukt, de IJzer was dichtgeslibt… Ik was ook onder de indruk van de vijandigheid in de politiek. Een beetje zoals de commentaren die je nu ziet of Facebook, maar dan kwam het in de kranten.”

Ontdekte je ook frappante feiten over de Menenpoort?

“In de eerste krantenartikelen over de Menenpoort ging het over het zwerfvuil en de vertrappelde omgeving. Bij de BBC maakten ze daar een rel van. Ze vonden dat de Ieperlingen dit met onvoldoende respect behandelden. In het begin was dat ook zo. Voor de Ieperlingen was de Menenpoort aanvankelijk een ver-van-mijn-bedshow. Dat respect is gaandeweg moeten groeien en kwam er onder meer met commissaris Vandenbraambussche, die de basis legde voor de Last Post Association. Wat veel mensen ook niet weten is dat er ook een monument voorzien was aan de Rijselpoort. Ik heb daarvan zelfs een tekening gezien.”

Welke betekenis heeft de Menenpoort voor jou?

“Als 13-jarige kwam ik hier voor de eerste keer door met mijn fiets van Zandvoorde toen ik naar het College ging. Dat was mijn eerste kennismaking met de Menenpoort en ondertussen betekent dit gebouw toch veel voor mij. Ik voel wel een bepaalde liefde voor mijn stad en heb veel respect voor onze voorouders die hier alles vanuit het niets heropgebouwd hebben. Ik heb trouwens ook een inzending gedaan voor de Tweet van Margriet (het initiatief van het Yper Museum waarbij een boodschap voor de toekomst in de belfortdraak zal gestoken worden, red.). Daar heb ik het ook over het lijden en de veerkracht van de Ieperlingen. De Menenpoort is daar in grote mate een symbool van.”

Heb je nog andere hobby’s behalve kronieken schrijven?

“Tussen maandagmorgen en vrijdagmiddag doe ik twee marathons, al wandelend weliswaar. Iedere dag stap ik 16 tot 18 kilometer, goed voor ongeveer 100 km per week.”

Dat is ook de moeite. Je pakt alles wel groots aan?

“Al van jongs af wil ik intens leven. Ik wil niet op mijn sterfbed zeggen: dju, had ik maar meer geleefd. Ik probeer dus de intensiteit van het leven op te zoeken. Als ik wil blijven schrijven moet ik ook zorgen dat de bovenkamer (wijst naar zijn schedel, red.) in orde blijft. Ik ben bijna 66, als ik nog tien jaar boeken wil schrijven dan moet ik er ook voor zorgen dat de geest nog tien jaar goed blijft. Ik weet dat een manier om dat te doen gewoon bewegen is.”