De Lokerse huisarts Patrick De Pourcq en metaaldetector-archeloog Chris Schalckens hebben per toeval twee eeuwenoude pauselijke zegels ontdekt die door Schalckens tijdens zijn zoektochten in de Westhoek werden opgegraven.
“Naast mijn praktijk als arts ben ik ook sterk in geschiedenis geïnteresseerd”, vertelt Patrick De Pourcq. “En dus ben ik ook samen met vrienden vaak in de Westhoek te vinden. Tijdens een van onze bezoeken aan het museum Lange Max in Koekelare, toen gekend als klein Berlijn, vertelde de plaatselijke curator-gids ons dat er ook in mijn eigen stad Lokeren een minimuseum over de Eerste Wereldoorlog bestond.”
Dat museum bevindt zich in het omgebouwde tuinhuis van amateur-archeloog Chris Schalckens. “Zo leerde ik dus Chris en zijn museum kennen. Hij toonde me de vele stukken die hij al had gevonden tijdens zijn tientallen wandel- en zoektochten. Mijn oog viel meteen ook op twee zogenaamde bijvondsten, twee goudkleurige loden zegels.”
Gevonden in 2014 en 2019
“Tijdens één van mijn regelmatige zoektochten ben ik in 2014 in de buurt van Mesen op zo’n zegel gestoten. Enkele jaren later, in 2019, vond ik Voormezele ook zo’n loden zegel”, vertelt Chris. “Ik heb ze al die jaren bij mij thuis bewaard en wist eigenlijk niet goed wat ze eigenlijk betekenden. Tot Patrick bij mij op bezoek kwam en de collectie in mijn museum kwam bekijken.”
“Ik wil de zegels graag en gratis afstaan. We hebben al contact gehad met het Abdijmuseum in Koksijde en het museum in Ieper”
Die zag meteen dat het mogelijk om pauselijke zegels ging. “Die zegels werden door de paus aangebracht op oorkondes die ze uitschreven. Ik ben dan met het nodige opzoekingswerk gestart en kon al snel ontdekken dat één zegel afkomstig was van paus Alexander III die in de twaalfde eeuw leefde. We weten dat hij in 1180 een oorkonde, met zo’n zegel, heeft afgeleverd aan de abdij van Mesen. Het was trouwens de enige oorkonde die de paus aan een Vlaamse abdij afleverde.
Wellicht geroofd door Duitsers
“We zijn er zeker van dat het dus om het zegel gaat dat aan die oorkonde hing. Vermoedelijk werd de oorkonde met zegel geroofd door de Duitsers die in de Eerste Wereldoorlog hun hoofdkwartier hadden in de abdij op het moment dat de abdij door Franse troepen werd verwoest. Het archief van de abdij werd toen leeggeroofd door Duitse troepen”, zegt De Pourcq.
“Het tweede zegel kan, gezien de vindplaats in Voormezele, ook afkomstig zijn van de abdij van Langemark. Paus Alexander IV, die in de dertiende eeuw leefde, was toen aan het bewind. Voor zover ik weet, zijn er in Vlaanderen geen andere pauselijke zegels van Alexander III en IV bekend,” aldus nog De Pourcq.
Geen grote financiële waarde
Als het van vinder Chris Schalckens afhangt, worden beide zegels straks in een publiek toegankelijk museum tentoongesteld. “Ik wil ze graag en gratis afstaan. De zegels hebben geen grote financiële waarde. Maar hun historische waarde is groot”, zegt Schalckens nog. “We hebben al contact gehad met het Abdijmuseum in Koksijde en het museum in Ieper. Voor mij is het belangrijk dat wij als kleine amateur metaaldetector-archeologen op deze manier ook ons steentje bijdragen om de geschiedenis van Vlaanderen verder uit de doeken te doen.” (Ivan Elegeert)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
