Voorlopig geen verplichte vaccinatie voor zorgverleners, wel een actieplan

In Wallonië bleek een sensibiliseringscampagne voor zorgmedewerkers bijzonder goed te werken. © JUSTIN NAMUR BELGA
Phebe Somers

De Interministeriële Conferentie (IMC) heeft woensdag beslist om de verplichte vaccinatie voor zorgpersoneel nog even in de koelkast te zetten. De regering koos er wel voor om een actieplan op te zetten om de sector te blijven sensibiliseren. Zolang er ruimte is voor verbetering hopen ze op die manier de vaccinatiegraad te verhogen, zonder dat daar een verplichting aan te pas moet komen. Het IMC bevestigt dat dit actieplan werd goedgekeurd.

Heel wat landen beslisten intussen om zorgverleners te verplichten zich te laten vaccineren tegen het coronavirus. In West-Vlaanderen lijken de meeste zorginstellingen alvast voorstander te zijn van dit idee. Het grootste argument blijft het feit dat deze groep bewust heeft gekozen voor een functie die de verantwoordelijkheid draagt om de gezondheid van kwetsbare mensen te beschermen. Tegenwoordig hoort daar een coronavaccin bij.

Uit een studie van Sciensano blijkt dat de vaccinatiegraad bij gezondheidsbeoefenaars verschilt per beroepscategorie. De hoogste vaccinatiegraad is er bij artsen, apothekers, tandartsen en ambulanciers (meer dan 80 procent) en een lagere vaccinatiegraad bij kinesitherapeuten en verloskundigen (minder dan 70 procent).

Maar een verplichting zit er in België voorlopig niet in. Volgens de autoriteiten is er nog steeds manoeuvreerruimte om de zorgverleners te sensibiliseren en zo de vaccinatiegraad te verhogen. In Wallonië is het aantal gevaccineerden zo gestegen van 74 tot 79 procent in een maand tijd. Daarom werd nu een actieplan opgesteld. Een verplichting kan eventueel volgen wanneer het driedelige plan z’n doel niet bereikt.

Wijzen op verantwoordelijkheid

Het IMC wil inzetten op sensibilisering en het verantwoordelijkheidsgevoel van de sector en de beroepsorganisaties in de gezondheidszorg, door de nadruk te leggen op de kwaliteitsvolle en veilige zorgen. De taskforce vraagt momenteel aan de koepel- en beroepsorganisaties welke maatregelen zij zullen nemen. De maatregelen zullen geïnventariseerd en opgevolgd worden.

Zorgen voor transparantie

De ministers zullen proactief de transparantie verhogen door de vaccinatiegraad per gezondheidszorginstelling te publiceren. Op korte termijn zullen geldige gegevens worden verzameld voor de gezondheidszorginstellingen die op vrijwillige basis wensen deel te nemen, om een overzicht te geven van de vaccinatiegraad binnen hun instelling. Deze gegevens zullen openbaar worden gemaakt en de instellingen worden ook aangemoedigd om deze op hun eigen kanalen te publiceren. Voor ambulante praktijken en individuele gezondheidszorgbeoefenaars wordt er momenteel een protocol ontwikkeld. Op die manier kunnen twijfelaars zien hoe hun beroepscollega’s omgaan met de vaccinatie.

Een eventuele maatregel naar analogie met de verplichte vaccinatie tegen hepatitis B kan in werking treden wanneer het actieplan onvoldoende resultaat oplevert

Eventuele verplichting onderzoeken

Parallel met de eerste twee acties zullen de ministers de mogelijkheid onderzoeken om de vaccinatie tegen COVID-19 verplicht te maken, als laatste stap in dit graduele proces. Het gaat om een analyse naar analogie met de verplichte vaccinatie tegen hepatitis B voor bepaalde categorieën zorgverstrekkers, op basis van de beoordeling van de risico’s in verband met een biologisch agens, zoals bepaald in de arbeidswetgeving. “Het zal van belang zijn de afbakening van de soorten beroepsbeoefenaren en eventueel andere profielen (administratief of vrijwillig) die in de zorgsector werkzaam zijn, te evalueren. De gegevensbanken op basis waarvan mensen worden geïdentificeerd, moeten worden bepaald en geëvalueerd, net als de mogelijkheden voor sancties”, klinkt het in het persbericht. Het IMC zal advies inwinnen bij de bevoegde instanties, zoals de Hoge Raad voor Bescherming en Preventie op het Werk, de Nationale Arbeidsraad (CNT), de Hoge Gezondheidsraad en de Federale Raad voor Ziekenhuizen.