Politicoloog Carl Devos trekt de boer op langs West-Vlaamse velden. Als ‘ambassadeur van UGent voor West-Vlaanderen’ moet hij de banden aanhalen tussen de universiteit en het economisch weefsel van onze provincie. Tweewekelijks brengt hij verslag uit van zijn kruistocht. In deze kolommen, op kw.be.
‘Gent was nog nooit zo West-Vlaams’ kopte KW vorige week vrijdag. Dat blijkt uit interessante cijfers. En uit ervaring. Ik heb er naar aanleiding van dat artikel, en van het succesvolle ‘KW kaapt Gent’, op gelet.
Inderdaad, het lijkt alsof Gent vol West-Vlamingen zit. Hoewel ze maar ongeveer 22.500 van de ongeveer 256.000 Gentse inwoners uitmaken. En toch lijk ik op een gemiddelde dag in Gent meer West-Vlamingen dan anderen tegen het lijf loop. Dat komt omdat ik vaak in de Gentse binnenstad blijf. Daar wonen ongeveer 18.700 mensen, en veel West-Vlamingen lopen net daar rond.
Gent is steeds verder aan het ‘verwestvlaamsen’. We moeten ook West-Vlaanderen wat ‘vergentsen’.
Dat ik in Gent veel West-Vlamingen ontmoet heeft natuurlijk ook alles te maken met mijn werkplaats: de universiteit. Veel West-Vlamingen komen naar Gent, en blijven er nadien hangen, omdat ze er studeren. Nogal wat van hen komen aan de UGent studeren, en gaan later van een studentenkaart naar een personeelskaart. Logisch dus dat ik ze in de gangen tussen de aula’s tegenkom.
Als ze er studeren, ontmoeten ze er vaak ook de liefde. Soms komt die partner van elders, dan is de stad van de studie en de liefde ook een evidente woonplaats. Zeker als het zo’n aangename stad is, waar een of beide partners werken.
Ondanks de lage werkloosheid en hoge economische activiteit van onze provincie, vinden nogal wat afgestudeerden in West-Vlaanderen minder het soort jobs waar ze naar op zoek zijn. Dat gaat vaak om jobs in diensten en administratie. Of neem nu bijvoorbeeld, in meer industriële sectoren, consultancy: nogal wat West-Vlaamse firma’s vinden dat ‘weggegooid’ geld. Een goede personeelsdienst en loonadministratie, dat kan nog wel, maar al die blablabla moet daar niet bij. Zoiets.
In Gent zijn er meer diverse jobmogelijkheden dan in West-Vlaanderen, en soms nog aan betere voorwaarden ook. In een, naar Vlaamse normen, grootstad die meer te bieden heeft dan Brugge of Kortrijk. Op het vlak van cultuur bijvoorbeeld. Maar ook een grootstedelijke, meer gedurfde mentaliteit. Die als minder ‘bekrompen’ of ‘traditioneel’ aanvoelt dan in hun West-Vlaamse geboortestad. Al is dat vaak ook een ‘Saulus/Pauluseffect’. Een ‘bekering’ die leidt tot een overdreven afrekening met het eigen verleden. Van de weeromstuit worden die ingeweken West-Vlamingen dan meer ‘Gentenaar’ dan de geboren en getogen Gentenaars.
Ondanks de lage werkloosheid en hoge economische activiteit van onze provincie, vinden nogal wat afgestudeerden in West-Vlaanderen minder het soort jobs waar ze naar op zoek zijn
Studies, werk, relatie en algemene aantrekking zijn, zo leert mijn onwetenschappelijke steekproef, al heel belangrijke redenen voor veel West-Vlamingen om naar Gent te verhuizen. Maar er is nog een belangrijke.
Wie in Gent woont heeft geen of minder last van het vervelende woon-werkverkeer. Want dat is tamelijk catastrofaal. Veel West-Vlaamse steden en gemeenten zijn slecht bediend door de NMBS. Weinig of lange verbindingen, met vertraging en veel overstappen. Ik heb het twee decennia gedaan en vaak gevloekt. Soms ook genoten van dat beetje rust waarbinnen ik ongestoord even een boek kon lezen, maar teveel stond ik rechtstaand tussen klagende medereizigers omdat we alweer een aansluiting zullen missen.
Met de auto wordt het ook lastiger. De E403 is heel druk geworden, de E40 valt tot Gent vaak mee maar dan moeten velen eerst langs Brugge, de E17 is door de vele vrachtwagens op de rechterrijstrook in de feiten een drukke tweerijstrokenautostrade en vanaf Deinze of De Pinte is het ‘s morgens aanschuiven naar Gent, en dan moet je nog door het Zuid raken.
Wie in of rond Gent werkt zou er dus voor minder wonen. Niet alleen om van en naar Gent te gaan, maar veel West-Vlamingen werken ook dieper het binnenland in. Wie richting Brussel of Antwerpen moet en vanuit Gent kan vertrekken, spaart veel tijd en ergernis.
West-Vlaanderen met inzetten op ‘de grote terugkeer’: kwaliteitsvol wonen en leven, in een omgeving met sterke, innoverende bedrijven en goeie mobiliteit, moet als centrale troef beter uitgespeeld worden
Gent is, op basis van het aantal West-Vlamingen aldaar, nu de vijftiende stad van West-Vlaanderen. Gent is steeds verder aan het ‘verwestvlaamsen’. We moeten ook West-Vlaanderen wat ‘vergentsen’.
Het is uiteraard geen probleem dat veel West-Vlamingen naar Gent verhuizen, zeker niet als het om positieve redenen is. En veel West-Vlamingen buiten de provincie kunnen als ‘ambassadeurs’ ook helpen om West-Vlaanderen te versterken. Maar die braindrain is niet altijd een goeie zaak voor West-Vlaanderen. Niet voor onze steden en hun weefsel, niet voor onze bedrijven, die vaak te lang moeten zoeken naar de geschikte werknemers. Want hoe meer van die hoger opgeleide West-Vlamingen wegtrekken, hoe meer verleiderlijk om het ook te doen.
We moeten dus nog beter onderzoeken wat eraan kan gebeuren en nog meer actie daarrond voeren. Zodat we de redenen waarom West-Vlamingen naar Gent trekken deels naar hier kunnen verhuizen: West-Vlaanderen wat vergenten. En vooral inzetten op ‘de grote terugkeer’: kwaliteitsvol wonen en leven, in een omgeving met sterke, innoverende bedrijven en goeie mobiliteit, moet als centrale troef beter uitgespeeld worden.
KW Kaapt Gent
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier