Geen sociale woonwijk in Schooldreef: ondanks topadvocaten lijdt gemeente Alveringem definitieve nederlaag

De procedureslag tegen de exuberant hoge kosten voor brandweerbescherming was in 2021 een klinkend succes: de Belgische staat moest Alveringem meer dan 800.000 euro terugbetalen. In een andere rechtszaak – die tussen de gemeente en de broers Zoete – haalt Alveringem nu bakzeil. De gemeente wilde gronden van de familie Zoete onteigenen voor sociale woningbouw, maar drie rechtbanken kelderden het dossier.

Het schepencollege wilde naast de Schooldreef initieel een residentiële verkaveling aanleggen, maar de Vlaamse overheid gaf enkel toestemming voor een sociale woonwijk. IJzer & Zee zou er zes huurwoningen en 15 koopwoningen bouwen. Twee locaties werden onderzocht: enerzijds een langgerekte strook achter de huizen van de Schooldreef, anderzijds de oksel van de Schooldreef en de Nieuwstraat, pal achter Hof ter Zoete. Beide locaties liggen op gronden maaigras van de familie Zoete: landbouwer op rust Gilbert Zoete (84) uit de Nieuwstraat, broer Willy Zoete (79), arts-specialist op rust uit Adinkerke en hun nageslacht. Wegens een efficiënter ruimtegebruik en een vlottere ontsluiting op de openbare weg werd optie 2 gekozen. De landmeter bepaalde de waarde van het net geen hectare grote stuk op 102.650 euro.

Advocaat

De gemeente deed pogingen bij de eigenaars om de grond in der minne te verwerven, zonder succes. Alveringem nam dan maar een advocaat onder de arm. De procedure ging z’n gang en tijdens het openbaar onderzoek kon iedereen bezwaar uiten. Enkel de familie Zoete formuleerde 15 opmerkingen die allemaal weerlegd werden. Op de gemeenteraad van 28 januari 2020 werd het onteigeningsplan definitief aanvaard. Meerderheid tegen oppositie weliswaar. Oppositieleider Jean-Pierre Mouton (PRO) stelde “dat er over dit dossier te weinig gecommuniceerd werd met de omwonenden” en hekelde de niet-gekende impact op de gemeentekas. Het was de start van een procedureslag van 5 jaar tussen de gemeente en de familie Zoete, een dossier waarin de gemeente een totaalbedrag van 47.273 euro aan gerechtskosten betaalt.

“Open ruimte of woningbouw? Ook een debat waard voor de lokale verkiezingen van oktober” – Willy Zoete

“In maart 2017 kwam burgemeester Liefooghe vertellen dat de gemeente van onze landbouwgrond bouwgrond had gemaakt”, vertelt Willy Zoete. “Ze hadden een RUP (Ruimtelijk Uitvoeringsplan) gemaakt om huizen te kunnen bouwen en wij wisten daar niets van en gingen niet akkoord. De prijs was belachelijk, maar van ondergeschikt belang. Hadden we drie keer zoveel gekregen, dan nog hadden we niet verkocht. Feit is dat de optie, die door het college weerhouden werd, het zuidelijk uitzicht ontneemt van vier woningen van het Hof ter Zoete (Nieuwstraat 62) en van de woningen Nieuwstraat 66 en 68 en Rozendaalstraat 2,4 en 4A. Plus: al die woningen zouden uitkijken op sociale woningen en hun omgeving. Ik heb niets tegen een sociale wijk, maar dat zijn niet altijd de meest rustige en onderhouden buurten. Hof ter Zoete is familiegeschiedenis voor ons. Honderd jaar geleden boerde onze grootvader Camiel aan de Klarewal. Op een dag was hij betrokken bij een tramongeval in Fortem. Hij werd zwaargewond binnengedragen bij Paul Becuwe omdat hij niet vervoerd kon worden. Hij overleefde, verliet zijn huurhoeve aan de Klarewal en kocht slachterij Hof ter Zoete met stallingen en grond erachter. Mijn ouders zijn daar later gaan wonen en wij zijn daar opgegroeid.”

Logischer

“De andere optie (scenario 2 van het GRUP) was de woningen bouwen parallel met die van de Schooldreef, in een langgerekte strook richting vrije basisschool. Dat was veel logischer, veel ruimtelijker”, vervolgt Willy Zoete. “Als je een gigantische open ruimte hebt, waarom dan alles in een hoek duwen? Het gemeentebestuur was beter vroeger met ons komen spreken, vooraleer het RUP er was. Dan hadden we met de bewoners van de Schooldreef de beste inplanting gekozen. Want eenmaal het RUP er is, kan niemand er nog iets aan veranderen.”

Anders dan de gemeente die (dure) advocaten onder de arm nam, trok Willy Zoete in naam van zijn familie quasi op eigen kracht en zonder bijstand van een raadsman ten strijde.

“Mijn zoon is een jurist met veel ervaring”, zegt Willy. “En heel in het begin heeft een gespecialiseerd advocatenkantoor mij twee maanden advies gegeven. Dat heeft me 4.000 euro gekost. Wegens onbetaalbaar op lange termijn heb ik toen beslist om verdere verwering zelf te doen. De Raad voor Vergunningsbetwisting heeft geen uitspraak gedaan omdat de gemeente ondertussen naar de vrederechter was gestapt. Die stelde dat de onteigening onwettig was. De Rechtbank van Eerste Aanleg volgde en stelde dat de gemeente onvoldoende aantoont dat onze grond de enige mogelijkheid was, zonder alternatieven. Wij hebben getoond dat er meerdere alternatieven zijn. De OCMW-grond in de Hoogstraat, die op de privémarkt werd verkocht, de jeugdsite, scenario 2 op onze gronden, enzovoort. We kregen gelijk van de rechter. Dat Alveringem nog naar het Hof van Cassatie getrokken is, was onzinnig. Naar het Hof van Cassatie wordt gegaan door grote criminelen die uit de gevangenis willen blijven en daarom de rechtsgeldigheid van een vonnis aanvechten… De onteigeningspoging van de gemeente Alveringem is over de hele lijn mislukt. Ondanks topadvocaten als tegenstander hebben we van alle rechtbanken gelijk gekregen, recent op 2 mei ook van het Hof van Cassatie. Het voelt natuurlijk goed om als gewone burger al die topadvocaten te slim af te zijn”, glimlacht Willy Zoete.

Wat nu?

“Hoe het nu verder gaat? Ik ben even benieuwd als u wat het college en de gemeenteraad nu zullen beslissen. Mochten er toch nieuwe woningen komen, mogen anderen daarvan geen nadeel hebben. Het volgende is – zeker naar de lokale verkiezingen toe – ook een debat waard: behoud je open ruimte of mag die aangesneden worden voor woningbouw? Benieuwd wat de politieke fracties hierover in hun programma’s zullen schrijven.”