Hoewel het typische Brugse dialect, zeker onder jongeren, kenbaar minder gesproken wordt, lijkt de interesse voor onze streektaal toch aan een revival bezig. De Facebookgroep ‘Brugs is oltied Schoane’ telt intussen meer dan 5.000 leden. “De jongste generatie, die veel tijd doorbrengt in de digitale wereld, spreekt een eigen versie van het dialect. Toch vind ik het belangrijk om ook die aloude spreektaal te bewaren en te koesteren”, zegt Koen De Brabander, die de Facebook-groep beheert.
In tijden van globalisering en een sterkere online communicatie behoudt zeker in West-Vlaanderen de streektaal nog een sterke positie. Onder meer door ons dialect, dat veel verder lijkt te staan van de standaardtaal dan de dialecten in andere provincies, onderscheiden we ons van de rest van de Vlamingen. Maar hét West-Vlaams bestaat natuurlijk niet.
Maar zijn die streektalen met hun eigen klanken en uitdrukkingen toch niet gedoemd om te verdwijnen? Wie de kinderen, tieners en zelfs twintigers vandaag beluistert, zou geneigd zijn te denken van wel. “Ik denk dat we het toch niet al te negatief moeten zien”, zegt Koen De Brabander, die hoewel hij nu in Zuienkerke woont een Bruggeling pur sang is, en de meer dan 5.000 leden tellende Facebookgroep ‘Brugs is oltied schoane’ beheert. “Een taal is een levend gegeven en de jongste generatie, die ook veel tijd in de digitale wereld doorbrengt, spreekt zijn eigen versie van het dialect. Jij en ik denken misschien dat we nog écht authentiek Brugs met elkaar spreken, maar eigenlijk is dat niet waar. Of ga ook jij nog om ‘malk in de kaldere’ (melk in de kelder, red.) misschien?”
Up de mart
Koen ziet ook nog andere redenen waarom het Brugse dialect maar ook andere streektalen evolueren, wat vervagen of meer naar elkaar toegroeien. “De globalisering en de hogere scholingsgraad hebben daar veel mee te maken. Mensen wonen en werken al lang niet meer onder de kerktoren en dat maakt een groot verschil”, weet Koen.
Meer en meer mensen posten Brugse woorden en uitdrukkingen op Facebook
“Er was een tijd dat je zelfs per wijk of parochie in Brugge een verschil kon horen. Een Bruggeling uit Sint-Anna sprak anders dan zijn stadsgenoot uit Sint-Gillis. De ene had het over ‘up de mart’ en de ander zei ‘ip de markt’. Dat is natuurlijk grotendeels verleden tijd. De mensen zijn mobieler geworden, knopen relaties aan met mensen van de andere kant van de provincie, het land en zelfs de wereld en dat brengt allemaal invloeden mee waardoor die spreektaal wijzigt. Toch blijf ik het belangrijk vinden om ook die aloude spreektaal, met al die mooie uitdrukkingen en gezegden, te bewaren en te koesteren.”
Oltied schoane
Net daarom richtte Koen, samen met enkele andere liefhebbers van het Brugse dialect, de Facebookgroep ‘Brugs is oltied schoane’ op. “De aanleiding ligt eigenlijk bij een oud boekje van de Brugse conferencier Willy Lustenhouwer dat we met de uitgeverij Zorro van Guido De Ville opnieuw hebben uitgegeven; intussen zo’n drie jaar geleden”, weet Koen. “In dat boekje had Lustenhouwer tal van vooral grappige Brugse uitdrukkingen en gezegden verzameld. Om het boekje wat te promoten besloten we een gelijknamige Facebookgroep op te richten. We plaatsen er zelf nu en dan een uitdrukking op met de bedoeling dat de bezoekers van de Facebookpagina dan zouden aangeven wat die precies wilde zeggen. Dat bleek al vlug een groot succes en die pagina begon zowat een eigen leven te leiden. Telkens meer mensen begonnen ook zelf Brugse uitdrukkingen te posten met de vraag naar een verklaring. Het zijn vooral mensen van 40 jaar en ouder die er actief op zijn, omdat zij nog enigszins dat referentiekader voor die uitdrukkingen kennen. Maar ook jongere mensen volgen het en vinden het vooral grappig.”
Interview
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier