Bisschop Lode Aerts: “Het geloof is nog voor veel mensen een grote houvast”

Ook voor de Katholieke Kerk was 2020 een bizar jaar. Plechtigheden werden on hold gezet of in capaciteit beperkt, maar bisschop Lode Aerts zag ook veel goeie dingen. “De solidariteit onder de mensen is alleen maar toegenomen”, zegt hij. “Dat geeft me moed. Véél moed.”

Lode Aerts begroet ons in het bisschoppelijk paleis van Brugge volgens de huidige regels van de kunst: met een buiging op afstand en met mondmasker. Zijn glimlach zien we niet, maar zijn ogen stralen. “We moeten vooruit”, zegt hij. “Ik hoop dan ook uit de grond van mijn hart dat iedereen zich laat vaccineren.”

Oe is ‘t?

“Oprecht goed! Al leef ik enorm mee met wie de gevolgen van de coronacrisis van dichtbij heeft moeten ervaren. Mensen die zwaar ziek werden of zelfs gestorven zijn, mensen die hun job niet meer kunnen uitoefenen of in financiële moeilijkheden zijn geraakt… Ik heb heel veel aan mijn naasten gedacht. Het was een onuitgegeven jaar, voor ieder van ons. Bij mij drong de ernst van de zaak door toen ik een jaar geleden de hallucinante beelden uit Bergamo zag. Overvolle ziekenhuizen, verwarring en machteloosheid. Onze menselijke broosheid is aan het licht gekomen, want zelfs in welstellende landen als het onze is geen kruid opgewassen tegen een dergelijk virus. Jong, oud, arm of rijk, niemand kon eraan ontsnappen. De natuur heeft ons getoond wie het voor het zeggen heeft. De pandemie heeft ons met de neus op de realiteit gedrukt en de mensheid met beide voeten op de grond gezet.”

Hoe bizar was het om de kerken leeg te zien?

“Voor een goed begrip: we hebben onze kerkgebouwen zoveel mogelijk open gehouden. In moeilijke tijden hebben we nood aan oases waar iedereen welkom is. Eucharistievieringen, uitvaarten en andere plechtigheden konden niet of met beperkte capaciteit en dat deed wel pijn. Aan de andere kant was het dan weer hartverwarmend te zien dat veel mensen rust en bezinning vonden in onze kerken. Het geloof is voor velen nog altijd een grote houvast.”

“Uit alle ellende is er steeds een uitweg mogelijk, zolang er maar voor gewerkt wordt”

Welke lichtpunten blijven u bij?

“De solidariteit en inventiviteit. In tijden van crisis stonden mensen elkaar op verschillende manieren bij. Er waren de witte lakens en het applaus voor de zorgsector, leerkrachten vonden zich opnieuw uit, iedereen schoot elkaar te hulp… Dat geeft me moed, véél moed.”

Bent u van nature een optimist?

“Ik beschouw mezelf eerder als een realist. Van daaruit vertrek ik om het goeie te zien in de mens. En uit alle ellende is er steeds een uitweg mogelijk, zolang er maar voor gewerkt wordt.”

Hoe maakte u anderen gelukkig?

“Het voorbije jaar was dat door te luisteren en er gewoon te zijn. Ik heb veel telefoontjes gepleegd en mails verstuurd en tijdens de tweede golf ben ik als vrijwilliger in een woonzorgcentrum in Brugge aan de slag gegaan. Ik hielp bewoners bij het eten, sloeg een praatje met hen en stond zelfs mee de afwas te doen. Daar heb ik ook zelf veel energie uit gehaald, want je krijgt zoveel terug van die mensen.”

Waren er ook moeilijke momenten?

“Toch wel. Net als iedereen vond ik het niet altijd evident om afstand te moeten houden. Ook de vele overlijdens hakten er bij mij in. Op zo’n momenten wil je troost bieden, maar door de maatregelen lukte dat niet altijd. Gelukkig kon ik terugvallen op het team van ons bisdom. Iedereen trok aan hetzelfde zeel.”

Wat zijn voor u de kleine ‘gelukskes’?

“De narcissen in het Begijnhof die momenteel in bloei staan. Dat betekent dat de zomer er zit aan te komen, dat de wereld stilaan weer kan herademen. Hopelijk straks ook letterlijk, wanneer de coronacrisis onder controle is.”

Waar kijkt u écht naar uit?

“Dat alle jongeren straks weer naar school kunnen. Het virus zet hun wereld helemaal op zijn kop. Ik hoop ook dat de vaccins geen privilege worden voor de rijkere landen. Wij moeten de derde wereld bijstaan, want dit is een zaak van ons allemaal. Alleen collectief kunnen we hieruit raken, een andere optie is er niet.”

Welke les heeft corona u geleerd?

“Dat bij grootse crisissen ook grootse antwoorden mogelijk zijn. De wereld stond voor een compleet nieuwe situatie, maar in één jaar tijd hebben we het antwoord binnen handbereik: de vaccins. Mensen kunnen veel meer dan ze zelf denken. Dat geeft enorm veel hoop.”