Terug naar Loppem met Tom Van Grieken: “Mijn hart zegt ja tegen een fusie met Nederland”

“Geef me drie maanden en de Vlaming is overtuigd van onafhankelijkheid.” Het is een zelfzekere Tom Van Grieken die een pleidooi houdt voor de invoering van bindende referenda. De voorzitter van het radicaal-rechtse Vlaams Belang verklaart ook zijn liefde aan onze noorderburen. Voor niet-Europeanen zou hij dan weer de grenzen sluiten, en dus ook voor Amerikanen en Aziaten.

Tom Van Grieken is amper 34, maar al een ancien onder de voorzitters. Alleen Bart De Wever (N-VA) en Peter Mertens (PVDA) zijn langer in dienst. De man van Schoten, ooit Baby Dewinter genoemd, nam de fakkel over toen Vlaams Belang op een absoluut dieptepunt zat. Vandaag, zeven jaar later, heeft zijn partij weer de wind in de zeilen. Volgens de laatste peilingen zou het zelfs de grootste partij van Vlaanderen zijn. Het is dan ook een zelfbewuste voorzitter die stipt op tijd in Loppem arriveert. Strak in het pak, netjes geschoren, haar in de gel. Wie zijn styling doet, wil ik weten. Van Grieken lacht. “Denkt u dat iemand anders dat doet? Ik doe dat helemaal zelf. Vindt u het niet goed?”

Hij is onder de indruk van het kasteel, zegt hij. “Neogotiek, zeker? Echt knap. De Vlamingen zijn het helaas verleerd om mooie dingen te bouwen. Het postmodernisme maakt veel kapot, vind ik. Vroeger waren wij echt wereldtop als het over mooie gebouwen ging. Denk aan onze kathedralen, belforten en kastelen. Vandaag is de Vlaamse droom een illegale veranda met een aangebouwd tuinkot. Ik zal er niet om liegen: ik mis ambitie in het hedendaagse Vlaanderen.”

Is architectuur een passie?

“Já. Mijn vrouw is architecte. Onze eerste date heeft tien uur geduurd. We hebben over veel gepraat, maar ook over architectuur. (lacht) Gelukkig staan we op dezelfde lijn. Ook zij wordt niet warm van het postmodernisme.”

Kent u Loppem?

“De gemeente? Neen, helaas. Ik heb vorige zomer wel uw reeks gelezen in deze krant. Heel boeiend. Ik wist natuurlijk wel dat dit een belangrijke plek was. Al heeft het geen goede naam in de Vlaamse beweging. Wij spreken over het verraad van Loppem. De Vlaams-nationalisten bleven met lege handen achter. Loppem was een katalysator voor het separatisme.”

U mocht twee jaar geleden op de koffie bij koning Filip. Dat was een historisch moment, want u was de eerste Vlaams Belanger ooit op het paleis. Hoe was dat?

“De koffie was lekker, moet ik zeggen. Het gesprek was correct en hoffelijk. Al voelde ik ook wel dat het een verplicht nummertje was voor de koning. De man is gevormd om diplomatisch te zijn. Eén keer leek hij oprecht te spreken, toen het over religie ging. De koning is een religieus man. Dat is de invloed van zijn nonkel Boudewijn. Niet toevallig was dat deel het interessantste van ons gesprek.”

Mag u dat vertellen?

(droog) “Ik mag alles vertellen. Ik vind het colloque singulier flauwekul. Alleen ben ik niet van plan om alles te vertellen. Dat zou niet netjes zijn. Wat ik wel kwijt kan, is dat hij zei dat zijn familie al tweehonderd jaar de eerste verdediger is van België, en dat hij die traditie zal voortzetten.”

Hebt u getwijfeld om te gaan?

“Já. Omdat het kort dag was. Ik kreeg die ochtend telefoon dat ik om 11 uur verwacht werd. Oei, zei ik. Da’s ambetant, ik word om 12 uur bij De Wever verwacht. Die was toen Vlaams formateur. Een ijzige stilte volgde aan de andere kant van de lijn. Wellicht is het nooit gebeurd dat ze zo’n antwoord kregen. U mag ook om 10.45 uur komen, kreeg ik enkele seconden later te horen. Toen kon ik niet meer weigeren.” (lacht)

Vlaanderen en Lamme Goedzak

Ter zake dan. We nemen plaats in de kamer waar ruim honderd jaar geleden de wederopbouw van België uitgetekend werd. “Corona is maar een rimpeling in vergelijking met de wereldoorlog”, meent Van Grieken. “Het is wel zo dat er opnieuw grondige hervormingen nodig zijn. De breuklijnen van de vorige eeuw bestaan niet meer. Het is daarom dat de klassieke partijen uitverteld zijn. Er is vandaag één grote politieke breuklijn: globalisten versus nationalisten.”

Wat is uw politieke hervorming?

“Een nieuw inspraakpakket. Elke verkiezing zeggen politici dat ze meer moeten luisteren naar de bevolking. Wel, dóe het dan. Centraal in mijn voorstel staat de organisatie van bindende referenda. Dat is tenminste inspraak organiseren. En wat mij betreft, mag het eerste gaan over Vlaamse onafhankelijkheid. Het voordeel van een referendum is dat er dan eindelijk een deftig debat gevoerd zal worden. De brexit is een goed voorbeeld.”

Dat u België weg wil, is geweten. Is ook de Vlaamse democratie aan opfrissing toe?

“Ja, ontegensprekelijk. Er moeten enkele dingen gebeuren. Ook de invoering van een Vlaamse kieskring is fundamenteel, net zoals de directe verkiezing van de minister-president. Het eerste is belangrijk voor de natievorming, het tweede om de natie een échte smoel te geven. Dat zijn de drie luiken van het nieuwe inspraakpakket. Vandaag is onze minister-president het product van achterkamerpolitiek en koehandel. Gevolg: niemand herkent zich in die figuur. Jan Jambon heeft vooral geluk dat ook Lamme Goedzak een Vlaams symbool is.”

Welk land is een model voor u?

“Ik vind Nederland bijzonder interessant: één kieskring, geen kiesdrempel en als ik dan toch een koningshuis moet aanvaarden, dan liefst het Huis van Oranje, waar de koning enkel ceremoniële macht heeft. (denkt na) Ik voel me nauw verwant met de Nederlanders. Mijn hart zegt ja tegen een fusie, maar mijn verstand zegt neen. Ik vrees dat de culturele kloof na tweehonderd jaar opdeling te groot is geworden. Mijn vrouw is trouwens een Nederlandse. Ik wéét dat de Nederlanders de Vlamingen graag zien. Helaas kunnen wij omgekeerd niet goed omgaan met hun mondigheid. Dat is zó jammer.”

Bent u jaloers op de Nederlandse mentaliteit?

“Toch wel. Gezonde ambitie is niet fout. Wij zouden veel verder staan als we wat mondiger zouden zijn. De Vlamingen zijn veel te braaf. We hebben de economische én de demografische macht in dit land, maar we doen er niets mee. Wij zijn het enige meerderheidsvolk dat zich gedraagt als een minderheid. Ik verwijt dat vooral onze elite.”

Wat is uw economische hervorming?

“Dat sluit daarop aan. Vlaanderen moet zélf belastingen innen en zélf beslissen wat het daarmee doet. De fiscaliteit moet volledig gesplitst worden, evenals de sociale zekerheid. (feller) Elk jaar vloeit er twaalf miljard van Vlaanderen naar Wallonië. Dat is waanzin.”

Is de tijd van ‘wat Vlaanderen zelf doet, doet het beter’ niet voorbij?

“Dat gaat inderdaad niet op voor de politieke elite. Ik zie de Vlaamse politieke klasse in ijltempo Belgischer worden, helaas. Maar goed, ik ben een volksnationalist. Ik geloof dat er zoiets bestaat als een volk. En elk volk heeft recht op een eigen staat.”

Wat is een volk? Waarom zouden wij meer gemeen hebben met Hasselt dan met Doornik?

“Doornik ligt in Frans-Vlaanderen. Dat is een apart verhaal. Maar het klopt: het is niet makkelijk af te bakenen wat een volk is. Ik vergelijk het met liefde. Het bestaat, maar het is moeilijk te beschrijven. Een vijftal factoren spelen mee: taal, cultuur, geschiedenis, normen en waarden en omgeving. Wij delen enkele factoren met Wallonië, maar niet genoeg om van een volk te spreken.”

Waarom krijgt u de Vlaming niet overtuigd van dat verhaal?

“Omdat het debat niet ten gronde gevoerd wordt. (op dreef) Daarom zeg ik: laat ons een referendum organiseren. Geef me drie maanden tijd en de Vlaming is overtuigd van onafhankelijkheid. Ik ben daar zeker van. Dat is de essentie van mijn politiek bestaan. Dat is trouwens iets wat ik Bart De Wever persoonlijk verwijt. Hij heeft de Vlaamse zaak in de koelkast gestopt in de hoop dat het er vanzelf weer zou uitkomen. Néén, zo werkt het niet.”

Geef me drie maanden tijd en de Vlaming is overtuigd van onafhankelijkheid

Wat is uw maatschappelijke hervorming?

“Een migratiestop. In 1950 was de wereldbevolking bijna drie miljard. In 2050 zal dat ruim negen miljard zijn. De Europese bevolking zal nog slechts acht procent uitmaken, want de demografische explosie doet zich vooral voor in Afrika. De gevolgen laten zich raden. Dit zal zorgen voor gigantische migratiestromen die ontwrichtend zullen werken op maatschappelijk, cultureel en financieel vlak. Als we onze toekomst willen beschermen, moeten we kiezen voor een migratiestop. En neen, dat is niet één toverformule. Dat is een set van maatregelen: opvang van vluchtelingen in eigen regio, de Europese buitengrenzen sluiten, controles toelaten aan de binnengrenzen, pushbacks organiseren, effectieve terugkeer van wie hier niet mag zijn, enzovoort.”

U zou niemand meer toelaten?

“Er zullen uitzonderingen zijn. Ik denk aan een huwelijk of adoptie. Maar ik wil geen asielzoekers meer, geen vluchtelingen en ook geen economische migranten. Wij hebben géén nood aan economische migratie. Ik ben daar formeel in.”

U staat hierin loodrecht tegenover Theo Francken (N-VA).

“Theo vergist zich. Dat komt omdat hij geen sociaal voelend persoon is. Wie migreert er om economische redenen? Dat zijn welstellende en ondernemende mensen. Als we die toelaten, stimuleren we de braindrain in de landen van herkomst en dat is het laatste wat wij willen. Er is inderdaad krapte op onze arbeidsmarkt, maar dat zal vanzelf verdwijnen door de digitalisering en de robotisering.”

U sluit dus ook de grenzen voor Amerikanen en Aziaten?

“Dat is de bluts met de buil nemen. Een migratiestop voor alleen islamitische landen is juridisch niet realiseerbaar. Trouwens: als Belg geraak je Amerika ook niet zo gemakkelijk binnen, hoor. Er bestaat niet zoiets als een recht op immigratie. Sommigen lijken dat vergeten.”

Een migratiestop zal ook helpen om de blanke dominantie in stand te houden.

(grijnst) “Die had ik niet verwacht.”

Hebt u geen spijt van uw uitspraak in De Tijd?

“Ik zal die niet meer herhalen, maar ik heb geen spijt, neen. Het is waar wat ik zei. Ik kan er toch niet aan doen dat Rubens, Albert I en Godfried van Bouillon blanken waren? Europa is gebouwd door vooral Europese figuren. (feller) Wil dat zeggen dat Europa exclusief blank moet zijn? Neen, natuurlijk niet. Léés het interview. Het is uitermate genuanceerd, weliswaar met een sensationele titel. Ik heb enkel een historische vaststelling gedaan.”

Dat is niet waar. U wil dat het blanke een dominante factor is in Vlaanderen, zei u.

(ontwijkend) “Wij vinden dat de autochtone bevolking in de meerderheid moet zijn. Maar dat verengen tot huidskleur, zou bekrompen zijn.”

Vreest u niet dat u uw eigen ruiten ingooit?

(zucht) “Neen. Wie ligt daar wakker van? Twitter en de Wetstraat. Verder niemand. Maar waarom zal ik het niet meer herhalen? Omdat het een stok is om de hond mee te slaan. Het kan de foute indruk wekken dat huidskleur een issue is voor mijn partij.”