Westhoekburgemeesters staan niet te springen voor nieuwe fusieronde

Burgemeesters Emmily Talpe (Ieper), Christof Dejaegher (Poperinge) en Lies Laridon (Diksmuide). © De Krant Van West-Vlaanderen TOGH/MD/DC
Redactie KW

Nadat bekend raakte dat Staden, Langemark-Poelkapelle en Houthulst informele gesprekken hadden over een fusie legden we ook ons oor te luister bij de andere Westhoekburgemeesters. Er lijkt niet meteen een gevoel van urgentie te zijn voor vrijwillige fusies. De reacties op onze rondvraag gaan van afwachtend tot afwijzend.

Ieper

In Ieper kwam het fusiedebat maandagavond aan bod op de gemeenteraad. “Financieel wordt een fusie beloond”, weet burgemeester Emmily Talpe (Open Ieper). “Voor een stad als Ieper komt dat neer op meer dan 500 euro per inwoner als we uitbreiden. Dat is een immens bedrag dat we kunnen binnenhalen. Dat een niet onbelangrijke factor voor heel wat steden en gemeenten die meer en meer worstelen met de financiën, toenemende personeelskost en recent ook stijgingen in allerlei facturen.” Concrete fusieplannen heeft Ieper echter nog niet. “Er is een snuffelronde bezig tussen verschillende lokale besturen. Ik word ook gecontacteerd en omgekeerd. Men voelt en tast af. Ik denk ook dat een zekere vertrouwelijkheid in deze materie heel belangrijk is om een kans op slagen niet te hypothekeren.”

Poperinge

“We hebben helemaal geen plannen om te fusioneren”, zegt burgemeester Christof Dejaegher (CD&V). “Tot nu toe hebben we ook nog geen verkennende gesprekken gevoerd. Je moet er ook rekening mee houden dat wij vrij beperkt zitten in mogelijkheden. Wij zitten met een groot stuk van ons grondgebied tegen de Franse grens. De opties zijn dus de drie omliggende gemeenten: Vleteren, Ieper en Heuvelland. Het werd ludiek wel eens aangehaald op een vergadering, maar zelf hebben we nog geen enkel initiatief genomen.”

Het financieel voordeel van kwijtschelding van schulden door de Vlaamse overheid is volgens de Poperingse burgemeester eerder beperkt. “Als je schuld wil kwijtraken is dat altijd goed, maar dat gaat niet om fenomenale bedragen. We zijn Antwerpen niet. Bovendien zijn de eventuele partners alle drie uitgestrekte gemeenten. Het is maar Ieper dat relatief veel financiële en economische slagkracht heeft. Noch Vleteren, noch Heuvelland heeft een uitgebreid economisch netwerk. Als je arm met arm laat trouwen, dan blijf je arm.”

Veurne

“Het spreekt voor zich dat de fusieproblematiek geen enkele burgemeester koud laat”, zegt burgemeester Peter Roose (Veurne Plus). “Er zijn vandaag geen concrete plannen, maar alle opportuniteiten worden open gehouden, net zoals alle mogelijke partners.”

Diksmuide

In Diksmuide reageert burgemeester Lies Laridon (CD&V) eerder afwijzend. “Wij nemen geen initiatief tot een fusie”, zegt ze. “Diksmuide is al zeer groot qua oppervlakte en telt al een centrum en veertien dorpen. Een fusie is voor ons niet nodig. Als buurgemeenten een gesprek over fusie vragen , is erover praten mogelijk.”

Alveringem

“Vandaag heeft Alveringem geen problemen die een fusie zou kunnen oplossen. Op dit ogenblik zijn wij dus geen vragende partij”, zegt burgemeester Gerard Liefooghe (Gemeentebelangen), die kritisch en sceptisch is over het thema. “De Vlaamse overheid wilde eerder de provincies afschaffen. Uiteindelijk vond men geen politiek akkoord. Nu denkt men met fusies een nieuwe toverformule gevonden te hebben. Maar ik ben kritisch. Schuldvermindering ten aanzien van de gemeenten en extra geld uit het gemeentefonds is iets waaraan de burger geen boodschap heeft. Schaalvergroting is doorgaans ook synoniem van achteruitgang van dienstverlening en politici die de burger minder nabij kunnen zijn. Het betekent mijns inziens ook zeker geen kleiner personeelsbestand of lagere werklast. Anderzijds, ik wil ook meegaan met de tijdsgeest. Is een fusie verantwoord, dan zal ik geen stokken in het wiel steken. Ik pleit wel voor analoge steden en gemeenten: kustgemeenten met kustgemeenten en landelijk gebied met landelijk gebied. Men kan ook beter het streefcijfer van 20.000 inwoners loslaten en er moet een lokaal draagvlak zijn. Tot slot hoop ik dat de Vlaamse overheid lessen trekt uit de recente miskleun tussen Mechelen en Boortmeerbeek.”

Vleteren

Burgemeester Stephan Mourisse (LVP) heeft zich eerder altijd al een tegenstander van een fusie getoond. “Ik ben ervan overtuigd dat dat totaal geen oplossing is”, liet hij begin dit jaar nog optekenen in ons gemeenterapport. “Opgaan in een groter geheel is altijd ten koste van de dienstverlening. Op vandaag heeft de Vleternaar rechtstreeks contact met het gemeentepersoneel. Bij een fusie zal diezelfde Vleternaar van het kastje naar de muur gestuurd worden door anonieme ambtenaren. En ik ben er mij van bewust dat, als we niet willen fusioneren, ze ons vanuit Brussel financieel droogleggen. Daarom proberen we onze gemeente financieel zo gezond mogelijk te houden.”

Lo-Reninge

Lode Morlion (Dynamisch), burgemeester van Lo-Reninge, geeft toe al over fusies nagedacht te hebben. “Bij mijn weten zijn er vandaag nog geen intenties, laat staan vergevorderde plannen omtrent een fusie. Dit betekent niet dat hierover niet wordt nagedacht, ook intern en informeel komt dit onderwerp vaak aan bod. Ik wil deze discussie graag aangaan. We mogen niet blind zijn of blijven voor de huidige situatie. Het is duidelijk dat de regelgeving van de hogere overheid de grote oorzaak is van de ondermijning van de lokale bestuurskracht. We worden van langs om meer overstelpt met opdrachten die de overheid met groot gemak doorschuift naar het lokale niveau. Ons beperkt aantal medewerkers moet voortdurend een ander petje opzetten.”

“Toch zijn er oplossingen. Worden het fusies of doorgedreven samenwerking? Vandaag zetten wij vooral in op doorgedreven samenwerking. Op die manier kunnen wij het hoofd bieden aan heel wat uitdagingen. Maar of dit in de toekomst een voldoende antwoord zal bieden op de uitdagingen die we vandaag ondervinden is wellicht twijfelachtig. Vandaar dat we de discussie omtrent schaalvergroting niet uit de weg mogen gaan. Maar schaalvergroting mag nooit een doel op zich zijn, maar slechts een middel dat bovendien haar grenzen kent en slechts in welbepaalde situaties onder welbepaalde randvoorwaarden een optie is. Als dit verhaal zich voltrekt om de grote gemeenten een schuldverlichting op te leveren, dan pas ik zondermeer. Wat Antwerpen en Mechelen onlangs voorstelden is in die context een slecht voorbeeld. Het blijft duidelijk dat we de inwoner van onze gemeente centraal moet blijven stellen. Veel te weinig wordt de vraag gesteld of de burger zich beter zal voelen in een grote fusiegemeente.”

Zonnebeke

Burgemeester Dirk Sioen (#Team8980) van Zonnebeke staat ook niet te springen voor een fusie van zijn gemeente, maar beseft wel dat er moet over nagedacht worden om eventuele verplichte fusies voor te zijn. “Persoonlijk ben ik tegen de nieuwe fusies. Alles wordt groter, en minder overzienbaar en onpersoonlijker”, zegt Sioen. “In Zonnebeke zijn er dan ook nog geen plannen tot fusies. Maar als het verplicht wordt zullen we toch moeten overgaan tot een fusie. Opties zijn dan Langemark, Moorslede, Staden of Ieper.”

Heuvelland

Burgemeester Wieland De Meyer (Gemeentebelangen) is heel duidelijk wanneer hem gevraagd wordt hij een fusie overweegt. “Zo lang onze partij Gemeentebelangen in Heuvelland iets in de pap te roeren heeft, zal dat nooit vrijwillig gebeuren. En als het ons ooit opgelegd zou worden, dan zullen we er ons met hand en tand tegen verzetten.”

Mesen

Een speciaal geval is Mesen. Dat het kleinste stadje van België nog steeds niet gefusioneerd is met een grotere gemeente heeft te maken met haar status als faciliteitengemeente. “Als faciliteitengemeente kunnen we niet fusioneren, dus bij ons zijn er geen plannen voor een fusie”, aldus burgemeester Sandy Evrard (MLM).

(AB/AHP/MVO/TOGH)