De Meulebeekse burgemeester Dirk Verwilst (CD&V) wordt opnieuw verdacht van belangenvermenging. Dat blijkt uit een nieuwe forensisch onderzoek van Audit Vlaanderen, waarin verder ook sprake is van mogelijk onrechtmatige betalingen van vrijwilligersvergoedingen. Volgens de burgemeester deed hij niets verkeerd en gaat het om een beschadigingsoperatie.
Het is niet de eerste keer dat de burgemeester in opspraak komt. Begin 2022 wees een eerste onderzoek van Audit Vlaanderen (een agentschap van de Vlaamse overheid dat onder andere lokale besturen doorlicht) al uit dat hij mogelijk zijn voorkennis en functie gebruikt zou hebben om een van zijn vastgoedprojecten in eigen gemeente in waarde te doen stijgen. De audit legde ook mogelijke inbreuken op de wet op overheidsopdrachten en schending van het recht bloot. Het parket opende daarop een onderzoek naar mogelijke belangenvermenging.
Nieuwe onregelmatigheden
De gemeente beloofde beterschap en stelde een stappenplan op om te leren uit gemaakte fouten. Terwijl het eerste onderzoek nog altijd loopt, en er dus nog geen uitspraak is over schuld of onschuld, zijn er intussen nieuwe onregelmatigheden uit de periode 2014-2018 opgedoken. Na een klacht startte Audit Vlaanderen begin dit jaar een tweede onderzoek op, waarvan de resultaten nu in een rapport zijn gegoten.
Omstreden perceel grond
Het verhaal begint in 2008, als Dirk Verwilst als zaakvoerder van zijn industriële bakkerij DV Foods een perceel vlak naast zijn bedrijf koopt, met het oog op een mogelijke toekomstige uitbreiding. Op die locatie lag vroeger een oefenvoetbalveld van de lokale club, maar die activiteiten zijn ondertussen elders hervat. De verkopende partij is een bedrijf in leer- en wolhandel. Dat bedrijf dient in 2014 – Dirk Verwilst is dan al twee jaar burgemeester – een aanvraag in tot herbestemming van zijn site tussen de Oostrozebeke- en Gentstraat. Het wil zijn activiteiten er uitdoven en verhuizen naar een bedrijventerrein op een andere plek in de gemeente. Op die manier zouden ook problemen met moeilijk bereikbaar vrachtverkeer op de oude locatie tot het verleden behoren. De gemeente beslist daarop over te gaan tot de opmaak van een nieuw Ruimtelijk Uitvoeringsplan (RUP), met de bedoeling de bestemming te wijzigen van milieubelastende bedrijvigheid naar een woonzone.
“Dit is niets minder dan een beschadigingsoperatie om mij en de medewerkers van de gemeente in diskrediet te brengen” – Dirk Verwilst
Dat eerste ontwerp krijgt echter en negatief advies van de provincie en wordt herwerkt. Uit de audit blijkt dat een volledige omzetting naar een woonzone niet aangeraden is omdat er onvoldoende woonbehoefte is aangetoond. Omdat er wel schaarste aan bedrijfsgrond is komt een compromis uit de bus: er komt een nieuw ontwerp waarin slechts een deel van het gebied wordt omgezet naar woonzone. Een ander deel wordt omgevormd van milieubelastende industrie naar een zone voor gemengde bedrijvigheid (een KMO-zone). Opvallend: in het bijgestuurde en uiteindelijk definitieve plan zijn plots ook twee percelen van de burgemeester opgenomen: het stuk grond waarop DV Foods staat en het stuk dat hij in 2008 heeft aangekocht.
Afzijdig bij stemming
Verwilst getuigt in de audit over waarom dat gebeurde: “Ze vroegen mijn percelen in dat RUP op te nemen, met bestemmingswijziging naar gemengde bedrijvigheid. Er is toen een consensus gevonden tussen de mensen aan tafel. Ik vroeg wel garanties dat de productie van DV Foods verder gezet kon worden. We waren toen al twee jaar ver in het project. In een bespreking met buurtbewoners heb ik aanwezigen toen geïnformeerd dat ik eigenaar was van die achterliggende percelen. Ze informeerden me dat dit geen probleem was, zolang ik me op de gemeenteraad tijdens stemmingen over dat RUP afzijdig hield.”
Dat gebeurde ook effectief. Op de voorlopige en definitieve vaststelling van het RUP in september 2017 en januari 2018 stemde de burgemeester niet mee en verliet hij de raad.
Aanwezig op vergaderingen
Alleen maakt de audit duidelijk dat de burgemeester wél aanwezig was op enkele vergaderingen voorafgaand aan die gemeenteraden en dus mogelijk het beslissingsproces mee kon beïnvloeden. Dat was onder andere het geval op een overleg met de provincie op 15 september 2016 en op de plenaire vergadering van 17 juli 2017. Verwilst verklaart in de audit dat hij op die bijeenkomsten geen invloed op het dossier uitoefende, maar dat hij er aanwezig was als verantwoordelijke voor Ruimtelijke Ordening binnen de gemeente.
Uiteindelijk concludeert Audit Vlaanderen dat de burgemeester op diverse momenten betrokken was in een dossier waarin hij persoonlijke belangen had. ““Hoewel die bestemmingswijziging geen directe impact lijkt te hebben op de waarde en het potentieel van die eigendommen en het gegeven dat de burgemeester zich op een aantal overlegmomenten effectief liet verontschuldigen doet geen afbreuk aan de vaststelling dat hij op belangrijke overlegmomenten tijdens de totstandkoming van het RUP wel aanwezig was en dat deze zich situeerden in de periode dat het RUP nog sterk beïnvloedbaar was. Hierdoor was de burgemeester in de mogelijkheid om alle info en beslissingen van kortbij op te volgen en desgevallend invloed daarop uit te oefenen. Daardoor werd zijn onafhankelijkheid aangetast en is er sprake van een belangenconflict”, aldus het rapport. “Door zijn betrokkenheid in dit dossier handelde hij niet volgens de deontologische code voor mandatarissen en de bepalingen van het Decreet Lokaal Bestuur. Hij plaatste zich hierdoor mogelijk ook in een staat van belangenvermenging.”
Audit Vlaanderen deed vaststellingen die er mogelijk op wijzen dat misdrijven werden gepleegd. Op 9 november heeft de administrateur-generaal van Audit Vlaanderen het diensthoofd van de Centrale Dienst voor de Bestrijding van Corruptie (CDBC) hiervan schriftelijk ingelicht en een exemplaar van het rapport bezorgd.
Reactie burgemeester
Burgemeester Dirk Verwilst zegt recht in zijn schoenen te staan. “Ik heb niets verzwegen en er is al zeker geen meerwaarde op mijn eigendom gecreëerd. De waarde is door de wijziging naar KMO-zone zelfs gedaald. Ik heb daar dus geen enkel voordeel uit gehaald. Ik blijf evenwel strijdvaardig. Iedereen mag mij betichten als ik bewust een fout heb gemaakt, maar dat is in dit dossier niet gebeurd. Ik heb me niet verrijkt en er was geen nadelig effect voor de gemeente. Na de eerste audit hebben we overigens heel wat werk verricht om op vlak van integriteit, deontologie een strikter regime te voeren. Ik kan niet ontkennen dat er daar de voorbije decennia minder bewust is mee omgegaan omdat er te weinig besef was van deontologie, maar sindsdien hebben we stappen gezet om dit te voorkomen. De aantijgingen dateren dan ook nog van de periode voor we hier strenger op zijn gaan toezien.”
Beschadigingsoperatie
De burgemeester zal het hier wellicht niet bij laten. “Dit is niets minder dan een beschadigingsoperatie om mij en de medewerkers van de gemeente in diskrediet te brengen. Ik overweeg om gerechtelijke stappen te ondernemen tegen de persoon die in de audit valse verklaringen heeft afgelegd. Ik vraag me vooral af waarom dit gegeven niet werd meegenomen in de eerste audit van 2021. Het is klaar als pompwater dat de persoon die de klacht indiende dit dossier netjes in een schuif heeft geplaatst om het op een gepast moment boven te halen. Ik blijf evenwel strijdvaardig en ben overtuigd dat rechtvaardigheid het zal halen. Ik ben uitgenodigd bij de provinciegouverneur om dit rapport te bespreken en ik zal daar in alle openheid mijn verhaal doen. Ik heb niets te verbergen.”
Het parket is niet op de hoogte van nieuwe onregelmatigheden en is vooralsnog geen tweede onderzoek gestart. (vadu)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
