2021 moet het jaar van het spoor worden. Om de klimaatdoelstellingen te realiseren en de leefbaarheid en bereikbaarheid van onze regio te garanderen, moeten we meer mensen en goederen op de trein krijgen. De spoorwegen worden dan ook de ruggengraat van ons mobiliteitssysteem genoemd. Nochtans blijft het modaal aandeel ervan beperkt.
In samenwerking met Voka West-Vlaanderen.
Slechts 8,5 procent van alle tonkilometers van goederenvervoer doorheen ons land, gebeurt vandaag per spoor. Bij het personenvervoer is het aandeel nog kleiner: slechts 6,8 procent van alle verplaatsingen uitgedrukt in reizigerskilometers gebeurt per trein. Indien we enkel naar de verplaatsingen voor het woon-werkverkeer kijken, scoort het spoor iets beter: 10,7 procent, in tijden zonder lockdown of thuiswerkverplichtingen. Wil het spoor niet ter plaatse blijven trappelen, dan staat het dus voor grote uitdagingen. Bovendien dwingt de liberalisering van de openbare dienst in december 2023 tot een moderne uitbating en een kwaliteitsverbetering van de dienstverlening.
Nood aan beheerscontracten
Allereerst is er zeer snel nood aan nieuwe beheerscontracten. De opdrachten van openbare dienst die van de NMBS en Infrabel worden verwacht, moeten duidelijk en bindend omschreven staan, gekoppeld aan de transparante financiering ervan. Deze contracten moeten ook kwantificeerbare doelstellingen over de kwaliteit van de dienstverlening en performantie-eisen bevatten.
Wil het spoor niet ter plaatse blijven trappelen, dan staat het voor grote uitdagingen
Een moderne visie op spoorbeleid moet eveneens een voorspelbaar financieel kader aanreiken. Het spoor is een industrie waar op lange termijn geïnvesteerd moet worden in infrastructuur, stations, rollend materieel en digitalisering. Dit vereist een langetermijninvesteringsvisie die futureproof is en rekening houdt met de noden van de regio’s en de industrie. Het spoor is onlosmakelijk verbonden met het regionale mobiliteitsbeleid, klimaat- en ruimtelijk beleid, ontsluiting van intermodale knooppunten, … Reden te meer voor de overheden en operatoren in ons land om goed samen te werken.
Slimme investeringen
Op vlak van investeringen is het noodzakelijk dat ons uitgebreide spoornetwerk behoorlijk onderhouden wordt en bottlenecks worden aangepakt. Zeker in het kader van Europese corridors moet de netwerkintegratie gegarandeerd worden. We moeten er dus in slagen voldoende Europese middelen te mobiliseren, zowel in het kader van het herstelplan als van de Green Deal.
Multimodaal
Voor het personenvervoer moeten stations uitgebouwd worden tot plaatsen van interconnectiviteit voor de aansluiting met andere vervoersmiddelen. Het spoor moet ook inspelen op de veranderingen in ons mobiliteitsgedrag. Het hybride werken wordt als een blijver beschouwd. Flexibele tarieven en abonnementsformules kunnen dus niet achterwege blijven. Ook voor het goederenvervoer moet een multimodale benadering kostenefficiënt goederenvervoer per spoor toelaten. Samenwerking op alle niveaus en tussen alle actoren is ook hier het devies. Het goederenvervoer moet als een volwaardig segment behandeld worden en de spoorinfrastructuur moet mede ten dienste staan van de cargoklant. De ambitie in het federale regeerakkoord gaat uit van een verdubbeling van het goederenvolume per spoor tegen 2030. Werk aan de winkel dus!
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
