Alle beschikbare prestatie-indicatoren tonen aan dat de algemene onderwijskwaliteit achteruitgaat. De toegenomen leerachterstand door corona versterkt deze tendens nog meer. Beter onderwijs moet dus een absolute prioriteit zijn, waarbij rendements- en kwaliteitsdenken geen taboe mag vormen.
In samenwerking met Voka West-Vlaanderen.
Wie het Vlaamse onderwijs volgt, heeft weinig redenen om vrolijk te worden. De dalende onderwijskwaliteit verhoogt het risico op collectief welvaartsverlies. Bovendien zijn vele economen van mening dat productiviteitsgroei in het onderwijs beperkt is door het arbeidsintensieve karakter van de sector.
De overgrote meerderheid van het onderwijsbudget gaat naar lonen en deze stijgen sneller dan de kwaliteit van het onderwijs. Er worden dus steeds meer overheidsmiddelen uitgegeven terwijl de return-on-investment verder afneemt. Uit de meerjarenraming bij de begroting blijkt bovendien dat we in 2025 2,2 miljard euro meer zullen uitgeven aan onderwijs dan vandaag. De garantie dat we in ruil voor deze extra miljarden ook beter onderwijs krijgen, is helaas niet zo groot.
Verschil maken
Toch mogen we ons niet neerleggen bij dit fatalistische doembeeld. Het is geen vaststaande natuurwet dat productiviteitsgroei in het onderwijs onmogelijk is. Ambitieuze eindtermen, betere didactiek en sterkere lerarenopleidingen kunnen wel degelijk een verschil maken, net zoals het versterken van het beleidsvoerende vermogen van directeurs en de professionalisering van schoolbesturen dat doen. Ook een meer doeltreffende studie-oriëntering, waarbij leerlingen sneller terechtkomen in studierichtingen waar hun talenten het best tot hun recht komen, zorgt voor een hoger rendement.
Meer bereiken met huidige middelen
De huidige crisis kan ook een opportuniteit zijn. Bijvoorbeeld door te investeren in onderwijstechnologie en dit te gebruiken als hefboom voor beter onderwijs. Het investeringsprogramma van de Vlaamse regering is in ieder geval een stap in de goede richting. Bovendien moeten we durven nadenken hoe we meer kunnen bereiken met de huidige middelen. We geven bovengemiddeld veel geld uit aan onderwijs, maar krijgen onvoldoende kwaliteit in de plaats. Er zijn nergens meer leraren dan in België en toch kampen we met een enorm lerarentekort. Deze zaken schreeuwen om een fundamenteel debat.
Meer rendement
Beter onderwijs moet dus een absolute prioriteit zijn. Daarbij mag rendements- en kwaliteitsdenken geen taboe zijn. Dat is immers de essentie van goed beleid. Rendement in het onderwijs gaat bovendien verder dan de PISA-cijfers of studieduur en gaat over betere kwaliteit in de ruime zin waarbij er ook aandacht moet zijn voor het welzijn van de leerlingen. Dat komt niet alleen het onderwijs ten goede, maar de maatschappij in het algemeen.
Heeft u hieromtrent nog vragen of wenst u meer te weten over dit thema? Neem dan gerust contact op met bart.vansevenant@voka.be.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
