Op de uitzonderingen na worden voorheen aan assisen gerelateerde misdrijven voortaan meer en meer berecht door de correctionele rechtbank.
Assisen zal zich meestal afspelen in een correctioneel kader. Assisen is gecorrectionaliseerd, heet het. Het ministerie van Justitie nam de beslissing om economische reden, zeg maar uit besparingsoverwegingen. Een assisenproces van de oude stempel is nu eenmaal een dure onderneming geworden. Zeker in de ogen van de overheid.
Afkooksel van de preliminaire zitting
In West-Vlaanderen bijt een jonge roofmoordenaar uit Roeselare de spits af. Hij mag zijn opwachting maken op het eerste correctionele moordproces in Brugge. De nu 20-jarige dader moet zich verantwoorden voor de gruwelijke roofmoord op de 83-jarige weduwe Maurisette Poiré op de Tassche in Ardooie, in haar riante villa in de nacht van 7 januari 2013. De zaak is intussen ingeleid. Dat duurde hooguit een half uurtje. Op vrijdag 25 november volgt het eigenlijke debat. Voorzitster Gerda Weymiens rekent daarvoor op een dag, mogelijk anderhalve dag. Een echt assisenproces duurt doorgaans een week.
Zo’n gecorrectionaliseerde assisenzaak doet op nog meerdere vlakken heel vreemd aan. Daar waar elk nog origineel assisenproces in wezen aanvangt met de samenstelling van de jury, is dat nu niet meer het geval. De reden is eenvoudig: er is geen volksjury met de twaalf gezworenen meer van doen. Op de media en een verdwaalde – en allicht ook verbaasde – assisentoerist na, blijft de tribune in de zittingszaal nagenoeg leeg. Familie van het slachtoffer of van de dader? Noppes, wanneer de zaak wordt ingeleid. Deze eerste kennismakingsronde is zo’n beetje het afkooksel van de preliminaire zitting van weleer, waarop alle betrokken partijen de nodige schikkingen troffen met het oog op de assisenzitting. Assisen op correctionele niveau ondermijnt het protocol en het respect voor de hiërarchie, die steevast eigen aan het ‘oude’ assisenproces zijn.
Onderonsje onder rechters, openbaar aanklager en advocaten
Weg dus authenticiteit. Vandaag heeft ‘assisen’ meer weg van een onderonsje onder rechters, openbaar aanklager en de advocaten. Voorzitster Gerda Weymiens geeft het op haar eerste zitting toe. “Het is ook voor mij nieuw. Het is aftasten.” Assisen is ontzield. De nieuwe versie van assisen mist de stoet van getuigen à charge en à décharge. Vaak zijn het kleurrijke figuren. Assisen volgens de oude versie is een lach en een traan. Nu vloeit elke emotie weg. Het actuele assisen dreigt te devalueren tot de berechtiging van een winkeldief.
(Jean-Pierre Terryn)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier