Monumenten renoveren?Je moet er de centen voor hebben

Luc Martens moet in zijn vuistje hebben gelachen toen hij maandag als een van de eregasten aanschoof op de viering van 70 jaar Kursaal in Oostende. De voormalige Cultuurminister en ex-burgemeester van Roeselare is de man die het complex van architect Léon Stynen in 1998 als monument liet beschermen. Aanvankelijk konden ze daar in Oostende niet echt mee lachen, ondanks de subsidies die zo’n bescherming uiteraard met zich brengt.

“De minister had ons formeel beloofd om het Kursaal niet te beschermen”, zei toenmalig schepen Bart Bronders op een gemeenteraad in 2010. “We zijn bedrogen omtrent de bescherming”, stelde voormalig burgemeester Jean Vandecasteele op dezelfde gemeenteraad nog iets scherper. “Ik zal die man nooit meer vertrouwen. Daardoor kostte de renovatie ons afschuwelijk veel geld.”

Bij de opening van het gerenoveerde Kursaal in december 2004 was CD&V’er Martens trouwens, tot zijn grote verdriet, niet uitgenodigd. Hoewel de stad het in alle toonaarden ontkende, zag de ‘beschermheer’ van het Kursaal er de wraak in voor zijn demarche van zes jaar eerder. Maar maandag was Luc Martens er dus wel bij. Hij hoorde het jubilerende Kursaal lauweren als iconisch monument en het meest geslaagde voorbeeld van hoe Stynen kunst in zijn ontwerp integreerde.

Het verhaal toont aan hoe de samenleving doorheen de jaren anders gaat denken over monumenten. Het stadsbestuur was in 1998 al afgestapt van de plannen om het complex af te breken of er een appartementengordel rond te bouwen, precies daarom waren ze zo boos dat het Kursaal toch nog beschermd werd. Maar die plannen hebben wel degelijk bestaan, terwijl vandaag niemand het nog in zijn hoofd zou halen om het Kursaal af te breken. Toch moet je ook begrip opbrengen voor de creatieve oplossingen van de politici van toen, want de renovatie kóstte inderdaad afschuwelijk veel geld en was jarenlang een molensteen rond de nek van Oostende.

Het huidige stadsbestuur mag zich dan ook gelukkig prijzen dat vandaag wel de fondsen gevonden werden om het Kursaal grondig te renoveren. De essentie van een historisch monument bewaren, maar het tegelijk aanpassen aan de hedendaagse noden? Het kan. Maar je moet er wel de centen voor hebben.