Het Klimaatplan 2021-2030 voor Diksmuide: “Een los lijstje maakt nog geen plan”

© (Foto Pixabay)
Peter Bossu
Peter Bossu Milieuactivist uit Diksmuide

Vorige week werd met veel poeha het ‘Diksmuidse Klimaatplan’ gelanceerd. Het voordeel is dat er nu eindelijk een vorm van klimaatplan is voor Diksmuide, maar dat is ook ongeveer alles. De vooropgestelde cijfers voor bv. bomen en hagen zijn verre van zo ambitieus als ze voor sommigen lijken of juist voorgesteld worden.

Cruciale domeinen zoals landbouw en openbaar vervoer, die een grote impact hebben op klimaat en droogte, komen niet eens voor. Het voorgestelde plan kan geen plan zijn tot 2030 want dan zal er eerder achteruitgang zijn dan vooruitgang. Als men het in Diksmuide ernstig neemt met het klimaat dan start men opnieuw en betrekt men hierbij wel burgers en bewegingen.

Gestart met een handicap

De klimaatproblematiek is een van de grootste uitdagingen waar deze generatie en de volgende gaan mee geconfronteerd worden. In zo’n belangrijke transitie naar een ander beleid is het van zeer groot belang om zoveel mogelijk mensen mee te hebben, te betrekken. Als je iets wil doen voor kleine ondernemingen trek je naar die ondernemingen en naar bijvoorbeeld UNIZO. Maak je een jeugdplan dan stap je naar de jeugdraad en naar de jeugdbewegingen. Voor de opmaak van een klimaatplan leek het logisch naar onder meer de milieu) en landbouwraad te stappen én de milieubeweging zoals Natuurpunt te betrekken. Dat is niet gebeurd en dat is een gemiste kans en op zich al een valse start.

16.000 nieuwe bomen tussen nu en 2030

Dat lijkt op zich veel, maar voor een stad met een oppervlakte van 15 km² en gezien de keuzes om die bomen te planten in een drietal bosprojecten die dan nog niet eens op grond van stad liggen, relativeert al direct veel.

Bij de aanplanting van een nieuw bos worden tussen de 2.500 en 4.000 boompjes aangeplant per ha. Men plant bomen zo dicht om snel een vorm van microklimaat te laten ontstaan, concurrentie te laten spelen en het bos snel te laten groeien. De jaren daarop sterven een pak bomen af door de natuurlijke selectie of worden zo nodig gedund om een bos met gezonde, sterke bomen te krijgen. Na circa 10-15 jaar blijven per ha een 500 tal bomen over. Dat betekent volgens het plan dat je met 16.000 bomen tussen 4 en 6.4 ha nieuw bos kunt aanplanten. Altijd mooi, maar voor een klimaatplan van een stad met 14 gemeenten echt niet ambitieus.

8 km nieuw hagen

Hagen en houtwallen in het landschap zijn bijzonder waardevol in het landschap. Het is dan ook goed dat hagen in het plan vermeld worden. Alleen is niet duidelijk hoe men dat ziet. Zijn dat haagjes van zo’n 80 cm hoog zoals je die vaak ziet tussen een fietspad en de autoweg of echt forse , brede hagen die bepalend zijn voor het landschapsbeeld? 8 km is voor een zo uitgestrekt gebied met een stad en 14 dorpen ook echt wel zeer minimaal. Maak hier een duidelijke definitie voor robuuste, diverse hagen en vermenigvuldig het cijfer eens stevig en dan past dat wel in zo’n plan.

Oplaadpalen voor elektrische auto’s

Zeker waardevol, alleen is hier toch wel de fiets vergeten. In een degelijke, ambitieus klimaatplan past een stevig fietsbeleidsplan: veilige fietsverbindingen tussen stad/scholen en alle dorpen, degelijk onderhoud van fietspaden, veilige oversteekplaatsen, veilige bergplaatsen voor fietsen (ook elektrische), oplaadpunten…

Als men het in Diksmuide ernstig neemt met het klimaat dan start men opnieuw en betrekt men hierbij wel burgers en bewegingen

Openbaar vervoer… volledig vergeten

De hervorming van openbaar vervoer op het platteland is bezig en zal ervoor zorgen dat veel mensen zonder deftig alternatief in echte vervoersarmoede terecht komt. Dat mensen die vroeger makkelijk gebruik konden maken van bel- en lijnbussen voor de verbinding tussen dorp en stad niet op hun werk, school of veel senioren niet meer bij familie en vrienden, op de markt of in de winkel geraken. Het ‘oude’ systeem dat mensen uit de mobiliteitsarmoede kreeg, het aantal auto’s beperkte en een vorm van sociale herverdeling en duurzame uitbouw van ons platteland was, is ingezet en geen woord daarover in het Diksmuids beleidsplan. Begrijpen wie kan kan, waar in een echt klimaatplan het verkeer én het openbaar vervoer een kernpunten zijn, is dat zelfs geen punt waard in het plan van Diksmuide.

Ook de landbouw… vergeten

Of men het nu graag hoort of niet, maar de landbouw is een belangrijke factor in de klimaatproblematiek. Binnen de landbouwsector staat klimaat hoog op de agenda. Enerzijds dragen landbouwactiviteiten bij tot de klimaatverandering door de uitstoot van broeikasgassen. Anderzijds is de sector erg gevoelig aan de verstoringen van het klimaat (onder meer droogte).

In het Diksmuids plan geen woord daarover. Niks over de nodige stikstofreductie, over de rol die permanente graslanden spelen in de C02-fixatie, net als bossen dat doen. Niks over het enorme belang van onze valleien en een deel van de polders als klimaat- en waterspons voor de toekomst.

Diksmuide heeft op zich de unieke kans om met permanent grasland en peilverhoging aan CO2-vastlegging te doen. Men zou het systeem van koolstofboeren kunnen uitrollen, waarbij boeren de CO2-reductie die niet gehaald wordt, kunnen vastleggen in hun akkers of graslanden. Zo krijgen ze een steun om hun graslanden te behouden. Een peilverhoging helpt dan weer om het vastgelegde materiaal niet verder te laten afbreken naar CO2 of methaan. Dat doen zou pas echt getuigen van toekomstgericht denken over klimaat en duurzame landbouw.

Zero standpunt ook over megastallen terwijl meer en meer veehouders de link leggen tussen de slechte varkensprijzen en het teveel aan (onder meer) varkens in Vlaanderen. Niks over het belang van de afstandsregels tussen beek, gracht of weg en akker voor duizend en een zaken.

Een sector van zo’n groot belang in Diksmuide en met zo’n grote uitdagingen krijgt hier geen actiepuntje aandacht. Alsof problemen verdwijnen door ze te vergeten.

1,6 ha ontharding tussen nu en 2030

De verharding neemt per jaar met een veelvoud toe en in het plan staat 1,6 ha ontharding. 1,6 ha tussen nu en 2030. Met zo’n cijfer houden we ons hart vast wat in 2030 het netto-cijfer gaat zijn van verharde oppervlakte in Diksmuide.

Gaat de zeespiegel dan niet stijgen voor Diksmuide?

Op een aantal hardnekkige ontkenners na, zijn er nog maar weinigen die twijfelen dat de klimaatverandering gaat zorgen voor de stijging van de zeespiegel. Dat dit ook voor een groot stuk van het grondgebied van Diksmuide (grote) gevolgen zal hebben is zeker. Ook daarover in het Diksmuids Klimaatplan geen woord. Geen analyse, zelfs geen enkel aanzet tot een plan.. Hoe zit het met zeespiegelstijging in Diksmuide? Hoe kan men hier rond een adaptie-aanpassingsbeleid uit werken? Hoe past men leven en werken aan de veranderende invloed van de zee die er sneller aankomt dan het einde van deze eeuw.

Conclusie

De mondiale klimaatverandering is zonder twijfel een van de grootste, zo niet de grootste maatschappelijk uitdaging die al wie nu leeft en wellicht minstens de generatie na ons, gaat mee te maken krijgen. De uitdagingen gaan hoe dan ook zwaar zijn. Ook in een uitgestrekt gebied van 15 km² met zoveel open ruimte, valleigebieden, landbouw, in een stad met daarnaast 14 dorpen zijn die uitdagingen er en moeten we naar eigen schaal onze verantwoordelijkheid opnemen.

Het Klimaatplan dat nu gelanceerd werd door het stadsbestuur is echter veel te licht en sommige sectoren en uitdagingen zelfs helemaal vergeten of genegeerd. Het plan dat op de gemeenteraad werd voorgesteld is eerder een sneuvelnota, een paar vellen om eens verder over te denken en op te bouwen. Het is veel, behalve een echt plan om de toekomst in te gaan en verder mee in gesprek te gaan met bijvoorbeeld de Vlaamse overheid. Het huiswerk moet hier over gedaan worden. Dit plan is veel te mager om ook maar iets echt te keren.

De Krant van West-Vlaanderen wil op www.kw.be een bijdrage leveren aan het maatschappelijk debat over actuele thema’s. Omdat we het belangrijk vinden om verschillende stemmen en meningen te horen publiceren we regelmatig opinieteksten. Elke auteur schrijft in eigen naam of in die van zijn vereniging. Zij zijn verantwoordelijk voor de inhoud van de tekst.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier