Door de impact op de slotkilometers van Gent-Wevelgem kreeg het metaalrecyclagebedrijf Galloo uit Menen heel even aandacht in de nationale media. Normaal zijn dergelijke afvalbranden (dit was al de derde dit jaar) enkel goed voor een berichtje op de regionale krantenpagina’s. Nochtans is het verstoren van een wielerwedstrijd één van de meer onschuldige gevolgen van de exploitatie.
Op de grens
Galloo Menen is een historisch gegroeid bedrijf langs de Leie vlak naast en ten westen van (niet onbelangrijk in functie van de overheersende windrichting) de kern van Menen. De grens met Frankrijk loopt dwars door de site, wat ervoor zorgt dat het bedrijf al decennialang handig gebruik maakt van verschillen in de wetgeving tussen Frankrijk en Vlaanderen om vervuilende activiteiten verder uit te bouwen naast woonwijken. De stelselmatige groei in de activiteiten zorgt ervoor dat op Galloo op hun Menense hoofdzetel jaarlijks honderdduizenden ton schroot verwerkt. Ondertussen neemt het bedrijf een groot deel van de industriezone Grensland in.
“Al sinds 2003 geldt het advies om geen groenten uit eigen tuin te eten”
De impact van het bedrijf op de omwonenden is ondertussen wel duidelijk. Na vele jaren ontkenning dat er een probleem was, ook vanuit de overheid, worden sinds de jaren 1990 in de omgeving metingen gedaan voor de emissie van onder andere dioxines en PCB’s. Er zijn na de start van de metingen weliswaar investeringen gebeurd om iets te doen aan de overschrijdingen van de normen, maar die komen nog altijd voor. En uiteraard: dat er regelmatig afvalbranden voorkomen, zal het probleem nog groter maken, zelfs al wordt de rook door de brandweer als niet (acuut) giftig beoordeeld. Al sinds 2003 geldt in een groot deel van Menen het advies om geen groenten uit eigen tuin te eten en geen eieren te eten van eigen kippen.
Biomonitoringsstudie
Omwille van de historiek van vervuilende industrie in de omgeving, ook ruimer dan het bedrijf Galloo alleen, werd Menen en een deel van Wevelgem een 10-tal jaar geleden geselecteerd voor een zogenaamde biomonitoringsstudie. Aan de hand van stalen van urine en haar van jongeren van 14-15 jaar werd gekeken of er vervuilende stoffen aanwezig waren die een impact hadden op de gezondheid van de deelnemers. Het antwoord was duidelijk: ja. Er is in die zone een probleem met PAK’s (polyaromatisch koolwaterstoffen) en de zware metalen Cadmium en Thallium. Dat er geen verhoogde concentraties aan dioxines en PCB’s voorkomen liet eerder vermoeden dat het voedingsadvies door de bewoners gevolgd wordt, eerder dan dat deze stoffen minder in de omgeving zouden voorkomen.
Die gevolgen voor de gezondheid krijgen minder media-aandacht, maar zijn voor Groen heel wat problematischer dan het omleiden van een wielerwedstrijd.
Ropswalle
Nog een groter probleem is dat de overheid de verkeerde keuzes blijft nemen. Het bedrijf Galloo kreeg eind 2018 van de Vlaamse overheid nog 1 miljoen euro toegestopt onder de noemer “strategische ecologiesteun” zonder er noemenswaardige voorwaarden aan te koppelen. De provincie bereidt een nieuwe uitbreiding voor via het RUP Ropswalle, dat momenteel in opmaak is. Het blijft ook niet bij het bestaande bedrijventerrein Grensland.
Aan dezelfde kant van Menen, meer noordelijk naar de A19 toe gaan de omliggende wijken nog bijkomend belast worden door een nieuw bedrijventerrein Menen West. Ook alweer via een provinciaal Ruimtelijk UitvoeringsPlan. Het wordt verkocht als een meer milieuverantwoord bedrijventerrein, maar de impact die het zou veroorzaken komt grotendeels bij dezelfde woningen terecht als van Menen Grensland. Stoffen als PAK’s en zware metalen worden onder andere veroorzaakt door verkeer. Voorlopig bestaat een bedrijventerrein dat geen bijkomend verkeer genereert nog niet, dus het bestaande gezondheidsprobleem kan alleen maar groeien.
De slachtoffers: niet de renners of koersorganisatoren, maar de Menenaars die in de omgeving wonen!
Maarten Tavernier, provincieraadslid Groen
Philippe Mingels, gemeenteraadslid Groen Menen
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier