Niemand moet er nog flauw over doen: we beleven enge tijden. De corona-pandemie knalt ons keihard met de neus op de realiteit dat ook de mens kwetsbaar is voor zo’n ontwikkelingen in de natuur.
We zijn ondanks al onze technologie, kernbommen en kapitaal niet superieur. Tegelijk toont deze enorme crisis ook aan hoe groot het belang is van een sterke samenleving: van verbondenheid tussen de mensen én van een sterke overheid.
Laat ons nu verder bouwen op verbondenheid en solidariteit
Ik woon met mijn gezin in een heel polderdorp: Lampernisse. We zijn een klein dorp, maar in deze ruwe tijden is de solidariteit hier hartverwarmend. Iedere avond om 20 uur staan een pak dorpsbewoners hier te applaudisseren en te zwaaien naar elkaar. We sturen mails om af te spreken wie boodschappen of iets anders nodig heeft. We zorgen voor elkaar en dat doet goed.
Lampernisse is een van de deeldorpen van stad Diksmuide en ook daar zie ik die verbondenheid. Het stadsbestuur doet zware inspanningen om alles goed te organiseren, er is handhaving op idioten die het toch nodig vinden om een café terug te openen of denken dat ze naar waar dan ook mogen rijden.
Er is bovendien ook zorg, van dokters, van thuisverplegende zorgverstrekkers, van mensen in de woon- en zorgcentra, … Dat is prima, maar dat toont ook hoe belangrijk en al bij al hoe goed uitgebouwd onze zorg en onze sociale zekerheid (nog) is. Ik weet het, er waren de voorbije jaren zware politieke discussies over het afromen van de sociale zekerheid. Sommige partijen vonden het o zo stichtend om trots te zijn op hun (voorstellen) van besparingen op de sociale zekerheid.
Vrees voor extra besparingen
Ik heb geen glazen bol en verre van de waarheid in pacht, maar ik vrees dat de besparingen op de sociale zekerheid en zorg zich gaan wreken. Ik hoop dat het hier nog niet wat meevalt, maar vrees extra voor die besparingen in een pak andere landen.
De VS en andere landen, die het zo nodig vonden om zorg en sociale zekerheid af te bouwen, dreigen keihard die besparingen in hun gezicht terug te krijgen. Ik hoop voor ons land en voor alle anderen dat ik ongelijk krijg. Mijn mening: enkel met een sterke overheid, met een goed uitgebouwde overheid systeem kunnen we dergelijke crisissen aanpakken.
Dat is zo voor deze verschrikkelijke corona-aanval, maar ook voor de uitdagingen rond klimaat, droogte, biodiversiteit. Simpel: zonder eenheid van samenleving en een overheid met de nodige kracht los je geen grote uitdagingen op. Wie het tegendeel (blijft) beweren dwaalt.
Bespaar alsjeblieft niet op de mede-oorzaak
Ik viel weer eens van mijn stoel toen ik sommige politici, onder meer een aantal Vlaamse, in het Europees parlement, hoorde pleiten om de middelen voor de aanpak van de coronacrisis te pakken uit te begrotingen rond klimaat. Dat is in dit geval zoiets als de middelen voor bestrijding van een plaag, te halen uit het schrappen van de middelen om een van de oorzaken te bestrijden.
Wat te verwachten en te voorspellen was, is inderdaad gebeurd tijdens de merkwaardige plenaire zitting van het Europees parlement. Daar werden de door de Europese Commissie voorgestelde maatregelen zo goed als unaniem goedgekeurd. In het debat dat aan de stemming vooraf ging, werd meteen duidelijk voor welke politieke én maatschappelijke keuzes we zullen staan.
Bodemloze fossiele putten
Zetten we de massale middelen die nodig zijn om het herstel te bewerkstelligen slim in – bijvoorbeeld door ze niet in bodemloze fossiele putten te storten maar die middelen te spenderen in de geest en de filosofie van de Green Deal? Of keren we terug naar business as usual? Sommigen vonden het coronamoment het gepaste om nog eens te kappen op het klimaatbeleid en de non-believer uit te hangen.
Bij Europees parlementslid D.J Eppink (Forum Voor Democratie – NL) klonk dat zo: “Geld dat naar klimaatbeleid zou gaan moet nu naar corona gaan.” En hij eindigde dapper: “Meer voor corona, minder voor klimaat!”. Hij kreeg daarin bijstand van Johan Van Overtveldt (N-VA) die meldde: “Als dat betekent dat de Green Deal moet bijgestuurd worden, so be it.”
“So be it“. Neen, Non, Njet! We mogen hier de zaken even echt niet over hoop halen. De middelen voor klimaat (en voor een flink deel daaraan gekoppeld milieubeleid) zijn onlosmakelijk verbonden met de aanpak van pandemieën. Hoe verder de mens als soort ingrijpt in de natuur, in de biodiversiteit, in het klimaat, hoe kwetsbaarder we zijn als soort. Corona mag hier toch wel eens een wake up call zijn. Of leren we het nooit en lopen we ziende naar de afgrond?
Luister naar de dynamiek van de natuur, van de aarde
Mijn goeie vriend Jan De Zutter, schrijver en medewerker in het Europees Parlement, schreef een mooi stuk over deze discussie. Ik geef het als slot even heel beknopt weer: “We weten nu waaraan we ons mogen verwachten en hoe sommige politici de kiezer zullen bespelen, namelijk door te doen alsof je moet kiezen tussen het een of het ander. Het is of klimaat of corona.”
“Terwijl wetenschappers ons toch vertellen dat de dynamieken achter beide uitdagingen exact dezelfde zijn, namelijk een losgeslagen economisch model dat op uitbuiting gebaseerd is, geld heeft weggezogen van essentiële basisvoorzieningen zoals een goed uitgebouwde gezondheidszorg en een stevig sociaal vangnet en de ongelijkheid tussen mensen heeft doen toenemen. Het is perfect mogelijk om de middelen die nu vlot én terecht uitgetrokken worden om de sociale en economische gevolgen van COVID-19 aan te pakken, zo in te zetten dat we meerdere vliegen in één slag slaan, namelijk dat ze ook goed besteed zijn om de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen te halen en de omslag naar een koolstofneutrale economie te ondersteunen.”
Solidariteit
De keuze is niet of of, maar én én. We gaan na deze donkere tijden conclusies moeten trekken en durven inzien dat we maar deel zijn van het geheel. Laat ons nu eens nederig zijn en doen wat moet, voor planeet, onze soort en de rest. Laat ons principes als eenheid, solidariteit en verbondenheid met de aarde weer of eindelijk weer als canon, als mens, als maatschappij op de agenda zetten?
Hou jullie veilig en zorg voor elkaar, in alles. Hopelijk tot gauw.
Peter Bossu
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier