Sinds 10 maart 2020 strijden duizenden zorgprofessionals tegen het SARS-CoV-2-virus en verlangen zij naar het moment van de grote bevrijding: het einde van de coronapandemie. Het is nog maar de vraag of deze bevrijding er snel zal komen. Vandaag kijken onze verzorgenden en zorgkundigen in de thuis- en ouderenzorg reikhalzend uit naar een ander soort bevrijding. Een bevrijding, die enkel snel realiseerbaar is door in te zetten op nieuwe arbeidsvormen en een nieuwe arbeidsorganisatie in de zorg, waarbij ‘flexibiliteit’ het kernwoord moet zijn.
De feiten spreken voor zich. Met meer dan 6.000 openstaande vacatures sinds januari kronen zowel de functies van ‘verzorgende’ als ‘zorgkundige’ zich tot knelpuntberoepen. Voor elke vacature voor verzorgende daalde het aantal werkzoekenden op amper 3 jaar tijd van 20 naar 6. Voor elke job als zorgkundige zijn er amper 1,6 werkzoekenden. Dat is erg weinig omdat deze cijfers geen rekening houden met de geografische match. Die krapte neemt bovendien snel toe: het aantal vacatures stijgt razendsnel, het aantal werkzoekenden blijft dalen. Tot wanhoop van zorgbehoevenden en werkgevers in de thuis-, en ouderenzorg.
Zonder voldoende verzorgenden en zorgkundigen is er immers geen zorg mogelijk, laat staan kwalitatief hoogstaande en betaalbare zorg. Als het tekort aanhoudt, zal het aanbod aan zorg in Vlaanderen ernstig in het gedrang komen. Met een piek in de vergrijzing op komst, kan dat niet de bedoeling zijn.
War for talent
Het nieuwe Vlaams Intersectoraal Akkoord (VIA-6) tracht een antwoord te bieden op dit tekort maar slaagt hier – ondanks alle goede intenties – niet in. Ja, bestaand verzorgend personeel zal meer loon ontvangen. Ja, er wordt geld vrij gemaakt om meer zorgprofessionals aan te werven. Maar dit leidt onvermijdelijk naar een ‘war for talent’ tussen de werkgevers in de zorg.
Zonder voldoende verzorgenden en zorgkundigen is er geen zorg mogelijk
Er is dringend nood aan flexibilisering van de personeelsnormen in de zorg. Het concept van flexijobs in de zorg is het overwegen waard. Ook moet er maximaal ingezet worden op activering van het bestaand potentieel op de arbeidsmarkt. Vooral bij mensen die reeds beschikken over de juiste opleiding en diploma’s. Daarnaast mag het aantrekken van werkzoekenden in het buitenland en het maximaal inzetten op technologische innovaties en mantelzorgers geen taboe meer zijn.
Kwaliteit
De kwaliteit van de zorg zal niet enkel gehandhaafd worden met meer flexibiliteit, ze zal worden verhoogd. De simpelste zorghandelingen vereisen geen specifieke kennis of diploma’s en kunnen ook uitgevoerd worden door het aanwezige administratieve en technische personeel of mantelzorgers. Dit geeft verzorgenden en zorgkundigen meer tijd om zich te wijden aan de meer complexe zorg en ondersteuning voor de zorgbehoevenden, tot ieders tevredenheid en voldoening.
We waren met velen, elke avond om acht uur applaudisserend voor onze troepen in de zorg. Maar zij hebben, zeker vandaag, meer nodig dan handengeklap. Zij snakken naar een beleid dat hen bevrijdt, dat voldoende tijd en ruimte geeft om de essentie van hun opdracht, het aanbieden van zorg en ondersteuning aan zorgbehoevenden, met deskundigheid en passie uit te voeren. Maar vooral, ze hebben nood aan nieuwe strijdmakkers. Bij deze dan ook een oproep aan de politiek, de sociale partners en de bevolking, ‘De zorg needs you!’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier