Met 69 slachtoffers was 2022 alweer een erg dodelijk jaar op de West-Vlaamse wegen. Opvallend: een kwart van de dodelijke verkeersongevallen in onze provincie werd veroorzaakt door iemand jonger dan 25. “We moeten jongeren er blijven op wijzen dat ze voorzichtig moeten zijn in het verkeer”, zegt gouverneur Carl Decaluwé, die de dodelijke verkeersongevallen al sinds 2018 grondig laat analyseren.
Voor het tweede jaar op rij neemt het aantal dodelijke verkeersongevallen op onze wegen weer toe. In 2020 waren het er nog 50, in 2021 steeg dat aantal tot 57 en vorig jaar waren er liefst 65 ongevallen waarbij minstens één slachtoffer te betreuren viel. In totaal vielen vorig jaar 69 doden op West-Vlaamse wegen. Dat blijkt uit de jaarlijkse analyse van verkeersongevallen, die gouverneur Carl Decaluwé sinds 2018 elk jaar laat uitvoeren.
Onze redactie kon dat rapport inkijken. Wat vooral opvalt, is dat 18 – meer dan één op vier – dodelijke verkeersongevallen in onze provincie veroorzaakt werd door een jongere. In twee gevallen gaat het zelfs over personen jonger dan 16. Zo kwam een voetganger om het leven nadat die aangereden werd door een fietser. In een ander geval moest een autobestuurder uitwijken voor een onoplettende jonge fietser, ook met dodelijke afloop. Zestien andere ongevallen werden veroorzaakt door bestuurders tussen de 16 en 24 jaar oud. Een jaar eerder werden nog slechts vier dodelijke verkeersongevallen veroorzaakt door jongeren.
Toeval?
“Op basis van de stijging dit ene jaar kunnen we nog niet zeker zeggen of het echt om een trend gaat of puur toeval is”, vertelt gouverneur Carl Decaluwé. “Vorig jaar zagen we bijvoorbeeld een grote toename van het aantal dodehoekongevallen, maar dit jaar is dat onmiddellijk weer afgezwakt. Het kan dus ook louter toeval zijn.”
Volgens de gouverneur kunnen diverse factoren een rol spelen in de opmerkelijke stijging van jonge veroorzakers van dodelijke verkeersongevallen. “Dat kan bijvoorbeeld gaan om onoplettendheid. Want in het verkeer moet je altijd aandacht besteden aan alles. Ook als jonge fietser moet je opletten, want twee dodelijke ongevallen werden veroorzaakt door fietsers van 13 en 14 jaar oud, die niet aan het opletten waren.”
Maar ook een gebrek aan ervaring bij jonge chauffeurs kan aan de oorzaak liggen. “Jongeren, die net hun rijbewijs hebben behaald, zijn zich vaak nog niet bewust van alle gevaren in het verkeer. Want als passagier let je niet altijd even goed op en ben je je nog niet bewust van de gevaren voor wanneer je zelf achter het stuur kruipt.”
Toch wil de gouverneur jongeren niet overladen met alle zonden van de wereld. “Ondanks dat hoge cijfer, is de mentaliteit van jongeren al veranderd”, klinkt het. “Een groot deel is zich meer bewust van de gevaren van alcohol in het verkeer en gaat er verstandig mee om. Al kunnen we in veel gevallen niet met zekerheid zeggen of alcohol een rol speelde of niet. Zo wordt bij 75 procent van de dodelijke ongevallen niet gecontroleerd op drugs of alcohol, omdat de betrokkenen er te erg aan toe waren of zelfs overleden. Minister van Mobiliteit Lydia Peeters heeft nu beloofd aan de politiezones om speekseltesten te leveren zodat dit gemakkelijker kan gecontroleerd worden.”
Racen of driften
Volgens Carl Decaluwé neemt ook het aantal meldingen van racen en driften op straat toe. “Het is een fenomeen dat zich steeds verder verspreidt tot bijvoorbeeld Roeselare, Ieper en Knokke-Heist en dat niet alleen beperkt blijft tot de grensstreek met Frankrijk zoals vroeger. Vaak gaat het om jongeren die elkaar opjutten en er een kick uit halen om zo’n crimineel gedrag te vertonen op de openbare weg. En dan zijn anderen in het verkeer slachtoffer van hun gedrag. Dan denk ik aan Marthe, die in Roeselare werd aangereden door een 24-jarige bestuurder die met gierende banden en onder invloed een rotonde opreed. Onbegrijpelijk!”
Sensibiliseren
Een eerste stap om het probleem aan te pakken, is jongeren bewust maken van de gevaren in het verkeer. De politiezones Blankenberge, Oostende, Grensleie, RIHO en Brugge organiseren verkeersklassen voor jongeren die eerder al in de fout gingen. “We weten uit onderzoek dat we de grootste impact hebben als je oog in oog een kleine groep kan toespreken”, vertelt de gouverneur.
“De sensibilisering over de gevaren in het verkeer met de fiets of rond dodehoekongevallen in het lager onderwijs loopt goed. Daar gaat de lokale politie dan meestal langs om uitleg te geven aan de kinderen. Maar in het middelbaar valt dat vaak compleet weg en dan haasten de 17-jarigen zich plots omdat ze zo vlug mogelijk hun rijbewijs willen halen. Misschien kunnen we jongeren in de toekomst op een aantrekkelijke manier via een app, gemaakt in samenwerking met VIVES bijvoorbeeld, opnieuw kennis laten maken met het verkeer. Maar hoe dan ook moeten we in het onderwijs en ook thuis blijven aandringen dat jongeren voorzichtig moeten zijn in het verkeer.”
Ook andere provincies willen snelle analyse
De snelle analyse van de verkeersdoden die in West-Vlaanderen op vraag van de gouverneur wordt uitgevoerd, krijgt navolging in de rest van Vlaanderen. In samenspraak met minister van Mobiliteit Lydia Peeters (Open VLD) werd de vier andere Vlaamse provincies gevraagd om ook dergelijke analyse uit te voeren.
Ondertussen wil gouverneur Carl Decaluwé de analyse in onze provincie uitbreiden. “We willen graag álle ongevallen met gewonden onderzoeken. Vorig jaar waren dat er liefst 3.360 in West-Vlaanderen. Die berg informatie is wel zo groot dat we die onmogelijk zouden kunnen verwerken zoals we nu doen. Maar met artificiële intelligentie kan dat wel. De mogelijkheden zijn er al, maar de wil moet er zijn bij onze partners. Want we kunnen veel leren uit die info.”
De informatie die voortkwam uit de snelle analyse, zorgde al voor effectieve veranderingen. “Dat kan bijvoorbeeld gaan om een obstakel wegnemen dat het zicht belemmert. Maar meestal gaat het om maatregelen die niet meteen aan de oorzaak van het ongeval lagen, maar er wel voor zorgden dat het ongeval een zwaardere afloop kende. We sturen onze info en feedback altijd door naar de betrokken wegbeheerders zoals de gemeenten, Agentschap Wegen en Verkeer of Vlaamse Waterwegen. Nadien bekijken we of de maatregelen de verkeerssituatie al dan niet hebben verbeterd.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
