Water van kanaal Ieper-IJzer kleurt opnieuw groen: “Probleem dat je niet in één jaar kan oplossen”

Het Iepers stadsbestuur vraagt met aandrang aan De Vlaamse Waterweg om het kanaal Ieper-IJzer te baggeren. Voor het tweede jaar op rij wordt het water namelijk bedekt door eendenkroos, wat ervoor zorgt dat het water groen kleurt. “Er werd ons beloofd dat de kroos zo snel mogelijk verwijderd zal worden, maar wij willen graag een permanente oplossing”, aldus Iepers schepen van Natuur Valentijn Despeghel (Vooruit).

In tegenstelling tot bijvoorbeeld Zillebekevijver en Dikkebusvijver is de stad Ieper geen beheerder van het kanaal Ieper-IJzer. Die verantwoordelijkheid ligt bij De Vlaamse Waterweg. Twee jaar geleden werd op dat water voor het eerst eendenkroos vastgesteld. Vorig jaar lag het water volledig bedekt met het groene goedje en ook deze zomer kleurt het water op bepaalde plaatsen opvallend groen. “Het gaat om een invasieve soort, met andere woorden een soort die hier niet op een natuurlijke manier terechtgekomen is”, legt schepen Despeghel uit. “Een oorzaak kan bijvoorbeeld zijn dat iemand exotische waterplanten uit zijn aquarium in een waterloop gegooid heeft.”

“Die kroos op zich vormt geen gevaar voor mens en dier. Maar het zorgt er wel voor dat het wateroppervlak volledig dicht komt te liggen. Als dat gebeurt, kan er geen zonlicht meer aan het water en dan kan je wel een probleem hebben qua zuurstoftekort. Daarom wordt dat door onze milieudienst ook goed gemonitord. Meerdere keren per week gaan we het zuurstofgehalte in het kanaal gaan meten. Bij problemen kunnen we beluchters plaatsen of als noodoplossing kan De Vlaamse Waterweg bij voldoende watervoorraad water met kroos overpompen naar een lager gelegen pand.”

Baggeren

De Ieperse schepen ziet verschillende manieren waarop de waterkwaliteit verbeterd kan worden. “Baggeren van het bovenpand in het kanaal moet prioriteit zijn. Er ligt een gigantische sliblaag in het kanaal. We hebben zelf al eens de test gedaan en aan de kop van de vaart ligt er één tot anderhalve meter slib. De stad en de visserijbioloog van het Agentschap Natuur & Bos hebben al verschillende keren aan De Vlaamse Waterweg de vraag gesteld om het kanaal te baggeren, maar kregen telkens als antwoord dat het in de toekomst zal worden meegenomen. Maar een richtdatum is er helaas nog niet.”

We deden de test en aan de kop van de vaart ligt er één tot anderhalve meter slib

Het Iepers bestuur wil daar echter niet op wachten en zet zelf ook al enkele stappen om de kwaliteit van het water te verbeteren. “In het kader daarvan zal in september aan de kop van de vaart een rioleringsprobleem worden opgelost en in de industriezone komt er in de toekomst ook een volledig nieuwe gescheiden riolering. Op korte termijn zowel de kroos als de blauwalgen problematiek oplossen is jammer genoeg een utopie, dit zal een werk van lange adem worden.”

Het kanaal Ieper-IJzer is niet de enige plaats waar er problemen zijn met de waterkwaliteit. Op Dikkebusvijver en Zillebeke strijdt men al jaren tegen blauwalgen. In Dikkebus gold even een recreatieverbod, maar dat werd woensdag opgeheven. “Eigenlijk het is probleem groter op Zillebekevijver dan op Dikkebusvijver”, schetst schepen Despeghel. “Maar omdat er op Zillebekevijver behalve hengelen geen recreatie toegelaten is, komt dat minder vaak in de media.” Volgens de schepen gaat het ook hier om een meerjarenplan om de toestand aan te pakken. “Een probleem dat gedurende vijftig jaar opgebouwd geweest is, kan je niet in één jaar oplossen. Maar we geloven wel dat we met enkele projecten de waterkwaliteiten kunnen verbeteren. Zo werd Dikkebusvijver recent gebaggerd en we zien daardoor toch een verbetering.”

Mineralen vermijden

Een van die projecten is Water-Land-Schap. “Die blauwalgen ontstaan onder andere omdat er te veel fosfaten in het water zitten. Samen met de provincie West-Vlaanderen, het Regionaal Landschap Westhoek en Inagro trekken we nu naar de landbouwers om hen beheersovereenkomsten aan te bieden. Daarbij kunnen ze kiezen om stroken van vijf of tien meter van hun akker dat naast een waterloop ligt als grasbufferstrook in te richten. Daar krijgen ze dan een premie voor in de plaats. Door die stroken niet meer te bewerken, zouden er minder mineralen in het water terecht moeten komen. Afgelopen winter zijn we daarvoor een eerste keer op pad geweest en we hopen daar binnen een aantal jaar toch resultaat mee te boeken.”

Daarnaast wil men ook met waterplanten de waterkwaliteit verbeteren. “Op Dikkebusvijver hebben we anderhalf jaar geleden massaal veel zulke planten in de oevers geplant”, aldus schepen Despeghel. “Als je iets zaait op een akker, dan haalt die plant veel fosfaat uit de grond om vlugger te groeien. Hetzelfde gebeurt eigenlijk in water, waardoor er minder mineralen aanwezig zijn in het water. Ook op het water aan de vestingen zijn we nu bezig met een testproject met drijvende plantenmatten en daar halen we heel goede resultaten mee. Op het vestingwater zie je bijvoorbeeld geen blauwalgen of invasieve kroos. Dat systeem willen we in de toekomst ook graag uitrollen op Zillebekevijver, door in de drie hoeken van de vijver zulke matten aan te leggen. Waterplanten zijn één van de puzzelstukken om de waterkwaliteit te verbeteren.”