In Ieper komen liefst 14 verschillende soorten vleermuizen voor, waaronder ook een aantal zeldzame soorten zoals de meervleermuis en de bosvleermuis. Het standaard nachtelijk kunstlicht schrikt vleermuizen af. Daarom zet Stad Ieper in op faunavriendelijke verlichting.
“Op verschillende plaatsen in Ieper vind je al oranjerode straatverlichting die voor donkere verbindingen doorheen het landschap zorgt. Stad Ieper gaat nu nog een stap verder met een volledig faunavriendelijk lichtplan”, vertelt Valentijn Despeghel, schepen van Natuur. “We brachten het volledig lichtnetwerk in kaart, en dat is een wereldprimeur.”
Donkere natuurverbindingen cruciaal
“Vleermuizen vinden in het Ieperse landschap de ideale verblijfplaats dankzij de bosrijke gebieden, het vele water en de Vestinggordel rond de stad”, vervolgt schepen Valentijn Despeghel. “Gedurende de nacht zoeken ze eten in bossen, boven water en zelfs in stallen. Beekvalleien en groene elementen als bomenrijken, hagen en houtkanten vormen de ideale vliegroutes tussen hun verblijfplaats en het voedselgebied. Een gevarieerd landschap met goede natuurverbindingen is dus cruciaal om te overleven.”
“Na een selectie van prioritaire verblijfplaatsen van vleermuizen werden ook de prioritaire vliegroutes in kaart gebracht. Zones waar beekvalleien drukke wegen kruisen, wegen in of aan de rand van natuurgebieden en andere, werden in alle detail bekeken. Dit resulteerde in een kaart met 555 prioritair aan te pakken lichtpunten van de in totaal 7.699 op Iepers grondgebied. Voor elk lichtpunt wordt bekeken wat aangewezen is: omschakeling naar faunavriendelijke verlichting, naar dimbare LED, of om het lichtpunt eventueel helemaal weg te nemen.”
Faunavriendelijk lichtplan
“Vleermuizen zijn nachtdieren en mijden licht. De korte golflengtes van nachtelijk kunstlicht in blauwgroene kleur schrikken vleermuizen af met impact op hun jachttijd en vliegroutes. Om hun overlevingskansen te vergroten, is doordachte verlichting belangrijk: indien mogelijk worden de lichtpunten weggenomen of wordt het lichtspectrum van bestaande lichten aangepast naar oranjerood. Bij OC In ’t Riet in Zillebeke, in de Lissewallestraat in Vlamertinge en bij het Sluispas en het Eiland in Ieper vind je de oranjerode straatverlichting al terug. Deze lichten creëren een donkere verbinding tussen de bestaande natuurgebieden als de Palingbeek, de Gasthuisbossen, de Galgebossen en de vele vijvers.”
“Stad Ieper gaat nu nog een stap verder met de uitwerking van een volledig faunavriendelijk lichtplan. De dienst Landschap doet daarvoor een beroep op het advies uit 2018 over vleermuisvriendelijke verlichting van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) en vleermuizenspecialist Bob Vandendriessche van het Regionaal Landschap Westhoek. INBO stelt voor de regio Ieper een connectiviteitsmodel op dat voorspelt hoe vleermuizen zich door het landschap kunnen bewegen. In 2022 wordt het finale kaartmateriaal hiervan opgeleverd en zal dit gebruikt worden om het faunavriendelijke lichtplan van Stad Ieper verder te verfijnen.”
Duurzame verlichting
“Momenteel vindt in Ieper de ‘verledding’ plaats waardoor ten laatste tegen 2030 alle openbare verlichting omgezet wordt in veel duurzamere LED-verlichting”, vertelt Ives Goudeseune, schepen van Openbaar domein. “Dit moet resulteren in een energiebesparing van gemiddeld 40 procent. Elke omschakeling van reguliere verlichting naar LED-verlichting wordt getoetst aan dit faunavriendelijk lichtplan. Uiteraard blijft de verkeersveiligheid prioritair, dus elk voorstel van omschakeling naar faunavriendelijke verlichting wordt door de verschillende stadsdiensten individueel bekeken. Zo wordt omwille van de veiligheid nog geen faunavriendelijke verlichting geplaatst langs invals- en verbindingswegen, op kruispunten, langs bochten en andere locaties zoals bijvoorbeeld bij voetbalvelden.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
