Een bezoekje aan Tillegembos leverde motorrijder Bert een boete van 1.000 euro op, omdat hij ergens reed waar dat verboden was. Het was een ‘bijzondere veldwachter’ die hem betrapte en op de bon slingerde. En dat gebeurt blijkbaar steeds vaker: in 2022 stelden de West-Vlaamse bijzondere veldwachters maar liefst 220 pv’s op, meer dan dubbel zoveel als voor de pandemie.
Bruggeling Bert Wydooghe wou na een ontspannend motorritje even pauzeren in Tillegembos. Hij parkeerde zijn motor vlakbij een picknickbankje. Dat mocht niet, en hij werd betrapt door een bijzondere veldwachter. Die maakte een pv op en enige tijd later kreeg Bert een boete van 1.000 euro in de bus. Maar wie zijn die bijzondere veldwachters eigenlijk?
1. Wie zijn de bijzondere veldwachters?
In West-Vlaanderen zijn 54 bijzondere veldwachters actief, van wie er 25 in dienst zijn bij het provinciebestuur. Daarnaast zijn er nog de veldwachters die door particulieren – zoals kasteelheren of jachtgroepen – worden aangesteld. “De term omvat een verzameling van onder meer bos-, jacht- en visserijwachters”, weet Geert Vannieuwenhuyse, sectiehoofd Uitbating en Toezicht provinciedomeinen. “De meeste mensen die deze functie uitoefenen hebben een andere job, bij ons zijn dat bijvoorbeeld hoofdzakelijk mensen die op de groendienst van de Provincie werken. Wie een opleiding van 80 uur aan de politieschool volgt, slaagt in de examens en voldoet aan tal van voorwaarden kan de hoedanigheid van bijzondere veldwachter op zich nemen.”
“Als de bijzondere veldwachters er niet zouden zijn, zou er nog meer vandalisme zijn”
Het zijn dus mensen die voor hun dagtaak sowieso aanwezig zijn op het terrein, maar dus ook gemachtigd zijn om controles uit te voeren bij bezoekers. Toch zijn er ook fulltime bijzondere veldwachters, onder meer vijf leden van de cel Handhaving. Met een beurtrol wordt gegarandeerd dat er 24 op 24 iemand actief is in elk werkgebied.
2. Wat doen ze precies?
De 25 bijzondere veldwachters die in dienst zijn van de Provincie, zijn mede verantwoordelijk voor de bescherming van de provinciedomeinen, bufferbekkens en groene assen in West-Vlaanderen. De anderen hebben een specifiek werkgebied, afhankelijk van hun opdrachtgever. Dat kan een jachtgebied of privaat bos zijn, bijvoorbeeld. “Preventie, algemeen toezicht, handhaving van de reglementeringen, bewaking van de domeinen en hun infrastructuur, tussenkomsten bij geschillen, bos- en natuurbescherming… Het takenpakket van een bijzondere veldwachter bij de Provincie is heel divers.”
Ze zijn dus als het ware bewakers van de natuur en de algemene orde in hun domein. Een heel belangrijke functie volgens Geert Vannieuwenhuyse. “Als zij er niet zouden zijn, gaan we weer terug naar pure recreatie. Van natuur- en biodiversiteitsbescherming zou er niets meer over blijven. Het is nu al moeilijk om vandalisme binnen de perken te houden, zonder bijzondere veldwachters zou dat al helemaal een ramp zijn. Zeker in West-Vlaanderen geven de lokale politiekorpsen aan dat zij de capaciteit niet hebben om voldoende aanwezig te zijn in deze gebieden. Net daarom zijn de bijzondere veldwachters zo waardevol.”
3. Kunnen ze ons beboeten?
Een bijzondere veldwachter kan nooit boetes uitdelen, maar wel een proces-verbaal opmaken wanneer de regels worden overtreden. Afhankelijk van de aard van het misdrijf beslist het parket of het Vlaams Departement Omgeving of er een boete volgt. Vorig jaar schreven de bijzondere veldwachters van de Provincie samen 220 processen-verbaal uit, een sterke stijging in vergelijking met de voorgaande jaren. In 2019 waren het er nog maar 79.
“Het nieuwe publiek heeft de bosetiquette nog niet helemaal onder de knie… Of ze hopen gewoon dat ze niet betrapt worden”
Daar zijn verschillende verklaringen voor. “Eerst en vooral was er gewoon minder toezicht toen, dus de pakkans was nog vele malen kleiner dan nu. Maar sinds de coronacrisis zien we ook dat een nieuw publiek onze provinciedomeinen (her)ontdekt heeft. Die nieuwe bezoekers hebben de bosetiquette nog niet helemaal onder de knie, om het zacht uit te drukken. Soms weten ze echt niet welke regels er gelden, maar in de meeste gevallen hopen ze gewoon dat ze niet betrapt worden.”
De meest voorkomende overtredingen hebben te maken met gemotoriseerd verkeerd: mensen die met auto’s, brommers enzovoort op paadjes rijden waar dat niet toegelaten is, zoals Bert dus. Ook grote hoeveelheden zwerfvuil dumpen, dode huisdieren achterlaten, vissen zonder vergunning of buiten de toegelaten periode en loslopende honden zijn de voornaamste redenen waarvoor iemand op de vingers getikt wordt door een bijzondere veldwachter.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
