Bultrugwalvis dobbert al een week voor de kust van Knokke en Zeebrugge: “De zesde waarneming in België sinds mensenheugenis, maar nooit eerder zo’n lang verblijf”

Er zwemt sinds 31 mei een bultrugwalvis rond in onze Noordzee. Het is te zeggen, op die dag werd het dier voor het eerst gespot vanaf onze kust. En dat is zeldzaam: het is nog maar de tweede keer ooit dat er in ons land een walvis van op het strand kan worden waargenomen in zee. Dat levert spectaculaire beelden op, toch hopen experts dat hij/zij snel doorzwemt naar het Noorden. “Door onze drukbevaarde routes is het hier een stuk gevaarlijker voor walvissen dan hun normale habitat”, aldus Dominique Verbelen van Natuurpunt.

Intussen is het wel al van zondagavond geleden dat de bultrug vanaf onze kust op camera werd vastgelegd. “Toegeven, de meeste geïnteresseerden hebben het nu wel al gezien, dus er wordt ook minder gekeken. Op 8 juni werd het dier werd opnieuw gespot in de regio van Nieuwvliet, net over de Nederlandse grens dus. De kans is dus heel groot dat we de komende dagen nog meer waarnemingen in ons land zullen registreren”, klinkt het bij Natuurpunt.

Er is nog steeds twijfel of het over één of twee exemplaren zou gaan. “Net al enkele andere mensen zag ik tijdens een scan een walvis uit het water springen. Nog geen tien seconden laten zag ik 300 meter verder opnieuw een bultrug springen. Het is haast onmogelijk dat hetzelfde dier zich zo snel zou kunnen verplaatsen, maar 100 procent zeker zijn we het niet, omdat tot nu toe nog niemand de eventueel twee walvissen samen op beeld kon vastleggen. Maar een sterk vermoeden is er dus wel”, vertelt Dominique.

Uniek gegeven

Zo’n walvissenbezoek is een enorm uniek gegeven voor onze Belgische kust, het is namelijk nog maar de zesde keer dat een levend exemplaar wordt geregistreerd. De laatste waarneming dateert van 2019. In vier van de vijf eerste waarnemingen werd het dier echter opgemerkt door schepen of tijdens een toezichtvlucht en was de walvis niet zichtbaar van op het strand. Nog een primeur: nooit eerder bleef een walvis langer dan een dag voor onze kust zwemmen. (lees verder onder de video)

Volgens Dominique gaat het vermoedelijk om een redelijk klein exemplaar. Waar het dier vandaan komt is niet helemaal duidelijk, maar Dominique heeft wel zijn vermoedens: “Walvissen maken doorgaans een jaarlijkse pendelbeweging tussen warme broedplaatsen in het zuiden en voedselrijke gebieden in het noorden. Vergelijk het met zwaluwen. Normaal zwemmen walvissen tijdens die verplaatsing links langs het Verenigd Koninkrijk, maar deze walvis nam mogelijk een verkeerde afslag en kwam zo in het Kanaal terecht. Dat gebeurt sinds de eeuwwisseling wel vaker, een positief effect van het verbod op het jagen op walvissen voor commerciële doeleinden.”

Drukke scheepsvaart vormt een gevaar voor walvissen

Hoewel het een spectaculair fenomeen is, hopen de experts van Natuurpunt dat de walvis binnenkort doorzwemt naar de wateren in de regio van Groenland, Noorwegen en Ijsland. “Er is daar veel minder scheepsvaart aanwezig en dus een pak veiliger. Hier zijn enkele van de drukstbevaarde zeeroutes aanwezig, waardoor het risico op shipstrikes (een aanvaring van een schip met een zeedier, red.) groter is. Daarom spoelen hier ook steeds vaker dode walvissen aan. Daarnaast zorgen al die schepen ook voor veel lawaai onder water, waardoor walvissen veel minder goed kunnen communiceren met elkaar.”

Dat laatste is tevens iets wat ‘onze’ bezoeker opvallend vaak doet, door frequent met zijn/haar volledige lichaam uit het water te springen en zich met een serieuze ‘splash’ terug in het water te laten vallen. “Breachen, noemen we dat. Bij jonge dieren is dit gewoon speels gedrag, maar het is ookeen vorm van communicatie. Om te laten weten dat er voedsel of gevaar aanwezig is, dat hij/zij klaar is om te paren of gewoon op zoek is naar soortgenoten”, besluit Dominique.