Boer Marino die tot de laatste koe op z’n hoeve bleef terwijl het water over de dijk kwam, het was een beklijvend beeld tijdens de historische watersnood vorig jaar. Nu start het herstel en de versteviging van de dijk. “Of ik me komende winter veiliger zal voelen? Het hangt ervan af hoe ver ze dit jaar nog geraken met deze werken”, reageert Marino.
15 november 2023: vrachtwagens, tractoren en brandweer verzamelden aan de Spaarbekkenhoeve van Marino Leeman (47) ter hoogte van de winterdijk bij Merkem. Het hoge water golft al gedeeltelijk op het smalle weggetje van de dijk en vlakbij wordt een kraan ingezet om de dijk te verstevigen. In tranen evacueert Marino zijn dieren. Alleen de melkkoeien bleven achter omdat een verhuis allerminst evident bleek. “Ik hoop dat de dijk niet breekt, anders wordt het een ramp voor ons en vele andere mensen”, klonk het bij de man die van plan was op de hoeve te blijven tot de laatste koe.
Angst blijft
“Het is nog altijd heel gevoelig, de angst blijft”, vertelt Marino nu. “Het is een beetje laat misschien, maar gelukkig zien we verandering.” De landbouwer keek maandag toe terwijl kranen bezig waren met het herstel en de versteviging van de winterdijk in de buurt van zijn hoeve. De dijk had er eind vorig jaar schade opgelopen door de hoge waterstanden.
Het idee voor de winterdijk dateert van na de overstromingen in 1993. Het water in de IJzer dat uit Frankrijk en de omgeving van Poperinge komt, vertraagt door het afgevlakte reliëf voorbij Poperinge en stroomt aan een lager debiet naar zee. Een deel van het water wordt tijdelijk gecontroleerd gebufferd in het Blankaartbekken op het grondgebied van Houthulst en Diksmuide. De winterdijk moet omliggende woningen en landbouwbedrijven beschermen tegen hoge waterstanden in het Blankaartbekken.
Extra klei
“Na het wegtrekken van het water uit het bufferbekken begin dit jaar werd ter voorbereiding van de herstellingwerken een grondige inspectie van de dijk uitgevoerd. Daaruit bleek dat de dijk schade opliep, maar haar beschermingsniveau behield. De kern van de dijk wordt met extra klei aangevuld zodat de dijk in de toekomst beter bestand is tegen extreem hoge waterstanden”, duidt Geert Weymeis, woordvoerder van De Vlaamse Waterweg nv, die de werken laat uitvoeren. “Door de vele regen in Noord-Frankrijk en de Westhoek bereikte de opslagcapaciteit van de Blankaart in november 2023 haar limiet. Dit leidde tot afkalvingen en verzakkingen in de dijk. Op verschillende plaatsen moest de dijk worden verstevigd om doorbraak en overtopping te vermijden.”
“Zonder deze dijk of bij een grote breuk stonden Merkem en Diksmuide onder water. Een ramp”
Met de werken geeft De Vlaamse Waterweg gevolg aan een advies van de taskforce Weerbare Westhoek, opgericht na de wateroverlast in het IJzerbekken. “Het kleischerm in de dijk zal worden opgetrokken tot 5 meter TAW”, aldus Weymeis. “De dijk moet zo nog meer bescherming bieden. De hoogte en breedte van de dijk zelf wijzigen niet. De planning en uitvoering van de werken houdt rekening met het beschermingsstatuut van het gebied. Voor de verhoging van het kleischerm is 7.000 kubieke meter klei nodig dat aan specifieke normen voldoet.
Inspecties
De Vlaamse Waterweg nv voorziet voor de herstelling en versteviging van de winterdijk 350.000 euro. “Tijdens de herstellingswerken wordt ook de toegankelijkheid van de dijk voor inspecties en interventies verbeterd. Op de kruin van de dijk komt een verstevigde grasmat die moet toelaten om er in natte periodes veiliger met voertuigen op te kunnen rijden.”
De Vlaamse Waterweg wil dit jaar al 2,5 van de 7 kilometer lange dijk versterken. De rest volgt in 2025. De werken zijn gestart aan de westelijke dijk nabij de Westbroekstraat.
Bangelijk
“Vorig jaar kwam het water heel hoog en erg dicht, tot over de dijk”, zegt Marino. “Niemand wist toen dat zo’n watermassa op ons af zou komen, nog meer dan in 1993. Het was bangelijk. Of ik me komende winter veiliger zal voelen? Het hangt ervan af hoe ver ze dit jaar nog geraken met deze werken. Ik hoop vooral op mooi weer. Dat ze blijven investeren, doet wel deugd. Zonder deze dijk of bij een grote breuk stonden Merkem en Diksmuide onder water. Een ramp.” (TP)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
