Het witte goud is al dertig jaar een broodnodige bijverdienste voor Marc Vandevelde op het Poperingse platteland. De gekelderde prijs voor primeurhopscheuten is een zoveelste tegenslag voor de zelfverklaarde kleine boer. “Nu ben je groot of dood.”
Door het slechte weer leverde De Lovie vzw geen primeurhopscheuten aan de veiling, die jaar na jaar recordprijzen noteerde. Door het wegvallen van De Lovie werd het witte goud nog exclusiever. En dus ook duurder, in theorie. “We duimen voor een nieuw recordbedrag”, aldus Herwig Willaert, woordvoerder van de REO Veiling, afgelopen dinsdag. Maar woensdagochtend bleef de teller steken op 110 euro voor een kilogram, terwijl dat vorig jaar nog 4.000 euro was.
“Schandalig, belachelijk”, reageert Marc Vandevelde, een van de drie Poperingse landbouwers die primeurhopscheuten leverde aan de veiling. “Als de prijs zo blijft is het volledig gedaan, zo simpel is het. Ik doe dit al ruim dertig jaar. Nu krijgen we de prijs van gewone hopscheuten middenin het seizoen, terwijl we voor deze primeurs meer moesten werken. En dan hadden we ook nog eens een lagere opbrengst door het weer. Helaas kan een boer nooit zijn uren doorrekenen: hij krijgt wat men wil geven. Zo kunnen wij ons brood niet verdienen.”
Val
Wij, want Marc moet hulp krijgen. “De zware arbeid is voor mij, maar mijn vrouw moet het fijne werk doen. Na een val ben ik enkele jaren geleden thuisgekomen in een karretje. Ik was in een coma beland en herinner me niks meer. Mijn hoofd en nek waren zwaar geraakt, waardoor ik mijn reuk verloor en ik heb amper nog smaak. Mijn rechteroog raakte volledig blind en mijn linkeroog is een stuk zicht kwijt. Ik moest kiezen: verder doen of ander werk zoeken, wat niet evident was op mijn leeftijd.”
Marc teelt de primeurs als bijverdienste, maar die blijkt broodnodig. “Alles wordt te duur en de verkoopprijzen slaan af. Neem nu de melk: je moet niet meer rekenen om te weten dat je er niet komt. En mijn aardappelen zitten nog in de grond: een kapitaaltje van vijf tot zesduizend euro per hectare, maal vijf. Veel aardappelen zijn al rot. Gaan we nog ‘het land’ kapot rijden om te rooien? Gaan de aardappelfabrieken de oogst nog willen?”
Uitboeren?
Hoewel hij een boer is van de oude stempel, denkt hij nog niet aan ‘uitboeren’. “Melkvee, vleesvee, suikerbieten, voederbieten, aardappelen, hopscheuten… ik doe een beetje van alles, maar nu ben je best groot of dood. En de Mestbank, ministeries en agentschappen laten me nooit meer met rust. Premies vallen weg, de papierberg en controles nemen toe, en daarvoor moet ik altijd betalen. Dat is de gang van de wereld in de landbouw. Ik nam de stiel over van mijn ouders op deze hoeve en ben nu 63 jaar, dus niet meer van de jongste. Na mij komt niemand meer: de drie dochters studeerden voor een andere job. Ik boer nog verder tot ik een overnemer heb, maar dat kan nog lang duren. Veel collega’s in de streek zitten in dezelfde situatie. Ook al blijft het een liefhebberij, ooit moeten de deuren dicht.”
Feest in De Lovie geannuleerd
Ook in De Lovie wordt ontgoocheld gereageerd. “Dit is zeer verdrietig nieuws”, zegt Brigitte Dewulf. Als stafmedewerker van De Lovie vzw, die mensen met een beperking ondersteunt in de Westhoek, moest Brigitte maandag de tradionele levering aan de veiling vanuit de serres van De Lovie in Poperinge uitstellen voor onbepaalde duur. Ook het feest voor 30 jaar primeurhopscheuten dat dinsdag gepland was op het domein van De Lovie werd daarom geannuleerd. “Het moest een mooi feest worden, maar nu is het voor iedereen in de hopscheutenteelt een jammerlijke zaak”, aldus Brigitte. “De REO Veiling heeft dinsdag nog verzekerd dat er primeurs werden aangevoerd van boeren ondanks het forfait van De Lovie. Deze prijs is echt niet oké en mist respect voor het product en het oneindige werk van de landbouwers in zulke moeilijke omstandigheden.”
“Ik heb nog de tijd meegemaakt dat de primeurs werden geveild aan duidend frank per kilogram. Sindsdien werd het alsmaar exclusiever en is een mooi verhaal geschreven, mede dankzij de Europese erkenning. Ook het verhaal van de primeurs binnen De Lovie vzw is slechts mogelijk dankzij de andere telers. Zonder hen raken we niet aan hopwortelblokken. Wij hebben enkel binnenteelt, zij ook buitenteelt. We zijn complementair en alleen samen staan we sterk. Voor mij mag iedereen een stuk van de zon hebben: het is niet omdat wij niet deelnamen aan de veiling, dat er geen mooie prijzen mochten zijn. Ik heb er geen verklaring voor. De natuur blijft baas: we moeten wachten tot onze hopscheuten oogstklaar zijn. En dan houden we alsnog een feest.”
Streekgerecht
De historisch lage prijs voor de Poperingse primeurs betekent niet automatisch dat er een slecht hopscheutenseizoen aankomt. In eigen stad is er nog steeds interesse van de horeca. “We zijn al 21 jaar bezig en zetten het streekgerecht van de hopscheuten al vanaf dag één op ons menu”, zegt chef Bert Recour van restaurant Pegasus in Poperinge. “Wij kiezen niet voor de primeurs, maar bereiden pas hopscheuten rond de valentijnperiode. Tegen dan garanderen de boeren de oogst en zijn we dus zeker van ons product. Klanten reserveren speciaal voor de hopscheuten, dus het zou frustrerend zijn als we ze dan niet kunnen serveren.”
“Ik volg de veiling en de primeurverkoop omwille van de mooie publiciteit voor de streek. De Lovie speelt hierin een grote rol: zij verzorgen mee die veiling, voeren promotie en voorzien kopers. Helaas konden zij nu nog niet leveren. Wie kon kopen van de boeren op de veiling zal wel gelukkig zijn natuurlijk: de kwaliteit blijft dezelfde, maar de prijs verschilt gigantisch. Voor de primeurs is 110 euro voor een kilogram ongezien. In het hopscheutenseizoen verwacht ik de stabiele prijs van 120 tot 140 euro per kilogram, zoals in de voorbije jaren.” (TP)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
