In de agenda van Rik Decramer staat zaterdag 8 maart 2025 al met een dikke stift aangestipt. Die dag treedt hij op in het Perron met zijn twee belangrijkste muzikale projecten: Banjo-orkest Menen en solidariteitskoor Vamos Pra Lutar. Centraal thema in zijn muziek is vaak vrede. Hij is dan ook een trotse inwoner van vredesstad Ieper, al mag het iets meer zijn.
Rik Decramer (70) groeide op in Wervik en ging naar school in Menen, maar kwam als prille twintiger in Ieper wonen voor zijn job in het psychiatrisch ziekenhuis Heilig Hart. “De Leie passeert niet in Ieper, maar ik ben hier toch aangespoeld”, lacht hij. Het is echter muziek die als een rode draad door zijn leven loopt. “In mijn collegejaren was er een priester-leraar die een hoop jonge gasten kon begeesteren en het Banjo-orkest van Vlaamse Studenten opgericht had. Toen hij benoemd werd tot pastoor in Knokke is dat opgedoekt, maar zestien jaar geleden zijn we heropgestart met al die oude knarren. Nu treden we weer op. Begin juli deden we onze achtste concertreis in de Moezelstreek. Was het Banjo-orkest er niet geweest, dan zou ik wellicht niet meer muziek gespeeld hebben.”
Waarom niet?
“In de muziekscholen moet je piano leren. Ik wijt het onder andere aan mijn hersenhelften die niet goed op elkaar zijn afgestemd, maar ik deed het niet graag. Ik ben nooit een virtuoze muzikant geweest, maar sedert het Banjo-orkest heb ik me wel altijd geamuseerd met muziek, onder andere door zelf liedjes en arrangementen te beginnen schrijven. Het liefste wat ik ooit gedaan heb, waren mijn eigen kerstconcerten met gelegenheidsgroep De Stille Zwervers, met mijn goeie vriend Philip Hoessen op accordeon en vier andere instrumenten. De laatste keer is ondertussen zeven jaar geleden. Met Philip geef ik nu en dan wel nog eens concertjes voor verenigingen. Zo hebben we op de 11-juliviering gespeeld in Ieper.”
Ondertussen ben je ook al 23 jaar dirigent van Vamos Pra Lutar.
“Daar ben ik toevallig bij gesukkeld door eens een concert mee te spelen als muzikant, maar ik ben blijven hangen aan de bende en aan de boodschap van het koor. Vamos Pra Lutar is Portugees voor ‘we trekken ten strijde’. We trekken dus ten strijde tegen onrecht, verdrukking, oorlog… en voor vrede, rechtvaardigheid, solidariteit, respect… Vamos Pra Lutar neemt ondertussen het meeste van mijn tijd in. Niet alleen voor repetities, maar ook om muziek te schrijven. Ik wil daar ook wel mijn eigen stempel op drukken.”
“Er wordt meer aandacht besteed aan de oorlog dan aan de vrede”
Waarover gaan de liedjes die je zelf schrijft?
“Een paar jaar geleden hebben we deelgenomen aan een digitaal festival in Spanje. Ze vroegen een filmpje met een opname van een nieuw vredeslied. Ik heb dan een lied geschreven dat in première is gegaan op 24 september 2022 op de Internationale Dag van de Vrede onder de Menenpoort, waar we met Vamos Pra Lutar een concert gaven. Dat lied gaat over hoe de vrede bij jezelf moet beginnen.”
Je trad ook op onder het Nieuwerck als protest tegen de oorlog in Oekraïne. De vredesgedachte is dus een centraal thema in jouw muziek?
“Ik denk dat ik al van jongs af begaan ben met mensen. Vandaar ook voor een stuk mijn studiekeuze en de aantrekking richting kleinkunst en folk, die indertijd genres waren met veel protestsongs. Dat protest heb ik misschien nog altijd een beetje in mij, al proberen we dat nu meer om te buigen naar het positieve.”
Geloof je dat jouw muziek impact heeft?
“Nee, maar misschien kan je sommige mensen wel aan het denken zetten. We laten het niet allemaal zomaar gebeuren, hoe weinig we er ook aan kunnen doen. Het is misschien een naïeve gedachte, maar het is toch ook het idee: ik heb er iets probéren aan te doen. Het is ook gewoon een bron van inspiratie.”
Je groeide op in Wervik. Voel je je ondertussen Ieperling?
“Zeker. Ik ben toch tamelijk rap ingeburgerd geraakt, door mensen te leren kennen en deel te nemen aan het verenigingsleven. Zo heb ik tamelijk vlug meegewerkt aan de Kattenstoet, met een groep onder leiding van Paul Bracke. Ik ben dan ook een trotse Ieperling. Tijdens de Olympische Spelen heb ik volop gesupporterd voor onze Emma (Meesseman, red.) en Elise (Ramette, red.). Ieper is een mooie stad, met natuurlijk ook zijn onhebbelijkheden en dommigheden zoals je overal hebt. Ik denk maar aan de miskleun van de Leet, waar de verkeersborden beter groeien dan de bomen.”
Hoe zie je als pacifist de rol van Ieper als vredesstad?
“Ik vind dat Ieper het zeer pretendeert, maar er gebeurt zo weinig. Je hebt heel de reutemeteut op 11 november en dan wordt er bijna achteloos voorbijgegaan aan de grote vredesvlag die ontplooid wordt op de Grote Markt. Er wordt meer aandacht besteed aan de oorlog die er geweest is dan aan de vrede die er zou moeten komen. We hebben natuurlijk ons verleden en we zouden er lessen uit moeten trekken, maar dat gebeurt niet. Dat gebeurt ook in Ieper onvoldoende. Misschien – ik zeg maar iets – moeten er meer vredesactiviteiten onder de Menenpoort plaatsvinden, ook al blijf ik de Last Post indrukwekkend vinden.”
Privé: Rik werd geboren in Wervik op 2 november 1953. Hij is getrouwd met Marian en vader van drie kinderen: Emmy, Robin, Myra. Ondertussen zijn er ook al acht kleinkinderen. Rik woont in het Hovelandpark.
Loopbaan: Na zijn studies psychologie ging Rik aan de slag in het psychiatrisch ziekenhuis Heilig Hart in Ieper, waar hij tot zijn pensioen in 2018 werkte als communicatieverantwoordelijke.
Vrije tijd: Rik speelt bij Banjo-orkest Menen, is dirigent bij Vamos Pra Lutar en zanger bij folkgrop Zjamoel. Hij heeft ook een programma met eigen West-Vlaamse liedjes.
Ypersche Katte
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
