‘Vrijheid is meer dan blijheid’ is de titel van het vijftiende boek van Mark Van de Voorde. Onze columnist Siessewat waarschuwt voor de vele gevaren die onze democratie bedreigen. Dat gemeenteraadsleden zich beperken tot louter handjes opsteken is één bedreiging.
“Toen de antivaxers in volle coronaperiode brulden ‘geef onze vrijheid terug’, heb ik mij enorm geërgerd. Dat was de concrete aanleiding om een boek te schrijven”, bekent Bruggeling Mark Van de Voorde (75). “Wat eisten die mensen? Het recht om anderen ziek te maken? Hun Trumpiaanse eisen hadden niks te maken met vrijheid. Ik kon daar echt niet tegen en uitte op Facebook mijn ongenoegen, waarop Standaard Uitgeverij/Davidsfonds mij vroeg om een boek te schrijven.”
Verontwaardiging
Verwondering en verontwaardiging zijn de twee gevoelens die Mark Van de Voorde al heel zijn leven inspireren om te schrijven en te spreken. Dat deed hij 17 jaar als woordvoerder van de Brugse bisschop mgr. De Smedt, 17 jaar als hoofdredacteur van Kerk & Leven, maar ook in de speeches die hij schreef voor ministers Yves Leterme en Herman Van Rompuy. En in zijn 1.500 Brugsche Krabbels, in dertig jaar carrière als columnist Siessewat in KW/Brugsch Handelsblad.
“Twee zaken typeren mij in mijn ongezouten, vrije mening: ik raak verwonderd over de goede dingen in onze samenleving, maar ik word vooral verontwaardigd over onrecht. Dat drijft mij telkens als ik een opiniestuk schrijf”, verduidelijkt Mark Van de Voorde.
Na zijn masters in de politieke & sociale wetenschappen en in de communicatiewetenschappen was zijn eerste job om een persdienst voor het bisdom uit te bouwen. “Hoewel mgr. Emiel Jozef De Smedt naar de buitenwereld toe een aristocratisch en autoritair figuur was, was hij een hartelijk man die mij alle vrijheid gunde. Toen ik in 1987 hoofdredacteur van Kerk & Leven werd, eiste ik journalistieke onafhankelijkheid. Wat mij één aanvaring met kardinaal Godfried Danneels opleverde”, vervolgt de Bruggeling, die zijn actieve carrière afsloot op de kabinetten van Yves Leterme en Herman Van Rompuy.
“Die laatste zeven jaren, van 2004 tot 2011, waren moordend. Ik heb voor beide premiers meer dan duizend redevoeringen moeten schrijven. Het is een apart genre. Het vergde niet alleen veel studiewerk, maar je moest je ook kunnen inleven in het karakter van de politicus voor wie je schrijft. Yves Leterme had een andere stijl dan Herman Van Rompuy, ik moest in hun politieke denken intreden”, aldus Mark Van de Voorde.
Marks vijftiende boek Vrijheid is meer dan blijheid valt uiteen in vier delen: “In het eerste luik leg ik uit dat onze vrije wil beperkt wordt door ons brein, dat sneller beslist over wat we gaan doen dan we eigenlijk wensen. We doen niet wat we willen, wel wat ons brein ons influistert. Dat brein werkt op angst en is geen goede raadgever. Het wil ons iets laten doen om anderen gunstig te stemmen. Pas als je dat beseft, kun je een vrije wil hebben. Je moet dus je verstand gebruiken om je wil te corrigeren!”
“Het tweede deel gaat over de waarheid. Als we echt vrij willen zijn, mogen we de waarheid niet verloochenen. Kijk naar de antivaxers: voor hen is de waarheid van geen tel. Ze hebben het over de ‘alternatieve’ waarheid, maar die bestaat niet. Het enige waarvan we zeker zijn, zijn de feiten die door de wetenschap worden bevestigd. Ook al is die wetenschappelijke waarheid voorlopig, want nieuw onderzoek kan nieuwe feiten aan het licht brengen.”
In het derde luik stelt hij de vraag of vrijheid meer is dan louter persoonlijke vrijheid. “Mijn auto, mijn vrijheid is een populaire leuze. Maar we staan nu allemaal samen in de file. Er klopt dus iets niet. Er is nood aan een gemeenschappelijke structuur opdat we nog echt vrij kunnen zijn. Het algemeen belang primeert boven het individuele. Vrijheid is pas vrijheid als we er samen aan werken. Met andere woorden: onze vrijheid moet beschermd worden, daarvoor dient democratie.”
Teer plantje
“Mijn boek is een sterk pleidooi voor het herwaarderen van onze democratie. Zonder democratie is er geen vrijheid. Kijk maar naar Rusland, Polen en Hongarije. Maar ook bij ons staat de democratie onder druk. Een voorbeeld? Eén van de basisbeginselen is de scheiding der machten. Tegenwoordig lopen de uitvoerende en de wetgevende macht door elkaar. Zowel in ons parlement als in de gemeenteraad worden de parlementairen/gemeenteraadsleden gedegradeerd tot politici die enkel op een knopje drukken of hun hand opsteken. Echt wetgevend werk doen ze niet meer, ze beperken hun taak tot het goedkeuren van wat de regering of het gemeentebestuur beslist. Ze durven er niet tegen ingaan.”
“Hetzelfde geldt voor de media, waar de grote groepen leiden tot monopolies in de berichtgeving. Democratie is een teer plantje, de neiging tot onrechtvaardigheid maakt de democratie broodnodig. Is er een oplossing? Die suggereer ik in het slothoofdstuk: de deugd, het fatsoen en respect voor je naaste. Als we vergeten dat de ene mens een wolf voor de andere is, lopen we het gevaar niet solidair te zijn.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
