Het pakkend verhaal van jonge kunstenaar Rennie: “Plots zag ik mezelf als moordenaar”

Kunstenaar Rennie Geldhof (31) kroop de voorbije jaren uit een diep dal. Na de zelfdoding van zijn vader, 14 jaar geleden, kampte de Bruggeling met zwarte gedachten. Traumatherapie hielp hem er stap voor stap bovenop. Zijn emoties en herinneringen kanaliseerde hij in knappe hyperrealistische grafiettekeningen, waarmee hij het thema rond zelfdoding bespreekbaar wil maken. “Het maken van dit werk heeft mij ook enorm geholpen.”

Het leven van Rennie Geldhof loopt niet bepaald over rozen. Als driejarige kleuter werd hij tegen zijn wil in geadopteerd en moest hij de Filippijnen verlaten voor Wevelgem, later Brugge. “Eigenlijk was ik toen al te oud om geadopteerd te worden. Omdat ik al een andere hechtingsstijl had gekend met mijn biologische ouders, verliep die adoptie niet zoals dat moest.” Rennie ontpopte zich niettemin tot creatieve duizendpoot, als danser en schilder, en volgde beeldende en architecturale kunsten in het middelbaar. “Op mijn dertiende ben ik uit de kast gekomen als homo. Papa had het daar heel bijzonder moeilijk mee en was bovendien ziek. Hij kampte met een zware alcoholverslaving. Mijn papa was nuchter heel lief en introvert, maar als hij dronk, kleineerde hij ons publiekelijk. Een bijzonder moeilijke periode”, blikt Rennie terug.

Moordenaar

In het laatste jaar middelbaar sloeg het noodlot pas echt toe voor de amper 16-jarige jongeman. “Het was 13 september 2005, om 21 uur ‘s avonds. Ik herinner het me nog goed. Mijn mama en broer Arne waren beneden aan het werk. Papa sliep al drie dagen. Hij was ziek. In huis hing plots een hele sterke geur. We dachten eerst dat papa ontstopper in het toilet had gegoten. Op een bepaald moment keek ik in de spiegel naar mezelf. Een raar gevoel overmande me. Ik ben toen toch in papa’s kamer gaan kijken. Daar heb ik hem gevonden. Zijn ogen en mond stonden wagenwijd open. Hij was al in staat van ontbinding.” Zelfdoding was het verdict. De naaste familie en vrienden van Rennies vader zochten en vonden een schuldige. “Jij bent homo. Je vader zal daarom wel zelfmoord gepleegd hebben”, zeiden ze tegen mij. Je ziet jezelf plots als een moordenaar. Dat was bijzonder zwaar om dragen. Het is raar om dit zo te stellen, maar de zelfmoord op zich was eigenlijk het minst zware. Het verhaal ervoor, met de vele vernederingen, en erna met de schuldgevoelens waren nog veel zwaarder.”

Schuldgevoel

De artistieke tiener knokte zichzelf terug in het leven. “Twee jaar na papa’s dood behaalde ik pas mijn middelbaar diploma via het volwassenonderwijs. Ik vond werk en vertrok van huis. Ondertussen studeerde ik ook verder en werd ik zelfstandig grafisch vormgever en fotograaf.” Drie jaar geleden volgde een nieuwe klap. “Toen heb ik een hele zware krak gehad. Ik dacht aanvankelijk dat ik een burn-out had, want ik vluchtte die periode de hele tijd in mijn werk. Maar het was een regelrechte breakdown. Het schuldgevoel van sinds mijn dertiende had ik al die jaren van me weggeduwd en de dood van mijn vader was totaal nog niet verwerkt. Mijn rouwproces moest eigenlijk nog min of meer beginnen. Ik kreeg ook met zelfdestructieve gedachten te kampen. Ik at gewoon niets meer en leed aan anorexia, nog altijd onterecht een taboe bij mannen.”

Als papa zei dat hij niet had gedronken, kon ik aan zijn gezicht zien dat hij loog. Die gezichtsexpressies van toen gebruik ik nu in mijn portretten

Rennie laste een sabbatjaar in en zocht psychologische bijstand, met ups en downs. “Ik ben extreem perfectionistisch. Mensen mogen me van alles verwijten, maar niet dat ik fouten maak. Mijn jarenlange schuldgevoel is daar de oorzaak van. Daarbij stootte ik ook altijd mijn gevoelens af. Dankzij sessies traumatherapie heb ik mijn schuldgevoel langzaam maar zeker kunnen conditioneren naar ‘het is mijn fout niet'”, zegt Rennie, die ondertussen volop aan het schilderen en tekenen ging. De kunstenaar haalde de gezichtsexpressie van zijn vader in de periode van diens zelfdoding naar boven en met een grafietpotlood tekende hij op een minutieuze manier verschillende portretten. “Ik heb een gave om gezichten heel goed te lezen. Dat gaat tot in het obsessieve zelfs. Dat is altijd zo geweest. Als papa zei dat hij niet had gedronken, kon ik dat aan zijn gezicht zien dat hij loog. Of ik zie nog de gezichten voor me van mensen wanneer papa me in hun bijzijn vernederde. Hoe die mensen mijn papa daarvoor eigenlijk niet apprecieerden. Met grafiet kun je heel goed hyperrealistische portretten en alle emoties tekenen. De gezichten op mijn tekeningen zijn bovendien zwart. Mensen dachten eerst dat ik op zwarte mannen viel. (lachje) Maar dat is hoe ik het psychisch lijden van mijn vader voor me zie”, zegt Rennie.

Het is wat het is

Het werk van de jonge kunstenaar werd al op verschillende plaatsen tentoongesteld. Nog tot eind januari valt die eer te beurt aan kunstbistro De Twijfelaar in de Brugse Eekhoutstraat. “Het is eigenlijk niet de bedoeling om werken te verkopen. Eerst wil ik er nog mee rondtoeren en mijn boodschap overbrengen. Ik wil het taboe rond zelfdoding leefbaar en bespreekbaar maken. En mensen die te maken krijgen met psychisch lijden steunen met mijn kunst. Ik heb ook al geld ingezameld voor de zelfmoordlijn. Dat initiatief krijgt te weinig aandacht. De overheid zou ook sneller psychologische bijstand na verlies moeten inschakelen. Ik heb dat destijds zelf gemist. Mijn therapie had ik meteen moeten krijgen, als tiener al. Ik was toen heel kwaad, vooral op mezelf. Ik was loyaal naar mijn papa toe op zo’n jonge leeftijd. Als je dan zoiets meemaakt, loop je het gevaar ook het pad van zelfdestructie te bewandelen. Nu gaat het beter met me. Maar ik zal de komende jaren nog leven met hulp. Dat doet veel deugd. Ik kan dat alleen maar aanraden aan mensen die met verlies te maken hebben gekregen. Mensen geven zoveel geld uit aan dure kledij, maar niemand geeft geld uit aan mentale zorg. Zeker in een rouwproces is dat heel belangrijk. En dat gaat heel breed. Een echtscheiding is bijvoorbeeld ook een rouwproces”, besluit Rennie nog met een tip. “Weet je welk zinnetje mij goed heeft geholpen? ‘Het is wat het is’. Dat is belangrijk om altijd in je achterhoofd te hebben.”