Uit een rapport van de provincie West-Vlaanderen blijkt dat het aantal verkeersdoden op onze wegen, na recordjaar 2022, opnieuw daalt. Een hoopgevende trend, al hoedt gouverneur Carl Decaluwé zich voor te snelle conclusies. “We rijden misschien wat trager, maar we letten mogelijk ook minder op. Het is dringend tijd dat de politie slimme camera’s mag inzetten om gsm-gebruik achter het stuur te kunnen beboeten”, klinkt het.
Op de West-Vlaamse wegen vielen in 2023 in totaal 65 doden te betreuren. Dat zijn er vier minder dan in 2022. Het aantal ongevallen met dodelijke afloop is nog sterker gedaald: van 65 in 2022 naar 58 in 2023. Dat betekent evenwel dat er meer ongevallen zijn gebeurd waarbij meerdere dodelijke slachtoffers. Zo kwamen bijvoorbeeld in februari vorig jaar drie Polen om het leven in Lichtervelde toen ze met hun Maserati tegen een boom knalden.
Al sinds 2018 houdt de provincie alle cijfers over dodelijke ongevallen bij. Elk ongeval wordt geanalyseerd, met de bedoeling om trends te achterhalen. Het aantal ongevallen met dodelijke afloop lag in 2018 bijzonder hoog: 79 ongevallen met 82 doden. Die aantallen lagen vorig jaar dus al een pak lager. Toch waarschuwt gouverneur Carl Decaluwé voor al te voorbarige conclusies. “Eén jaar waarbij er een knik in de curve komt, is nog geen trend”, klinkt het. “We hopen uiteraard dat het aantal dodelijke ongevallen blijft dalen. De ambitie om naar nul te gaan, is echter onhaalbaar omdat bijvoorbeeld ook wanhoopsdaden en natuurlijke overlijdens op de weg in onze statistieken terecht komen. Maar in het verkeer, en dan zowel naar sensibilisering van alle mogelijke bestuurders als naar handhaving door de politie, is er nog heel wat werk te verzetten”, klinkt het.
Decaluwé verwijst onder meer naar de oorzaken van dodelijke ongevallen, zoals blijkt uit het rapport van de provincie West-Vlaanderen. “Snelheid blijft daar een cruciale factor, al zien we wel dat die minder belangrijk wordt. In 2022 waren nog 29 ongevallen te wijten aan onaangepaste snelheid, vorig jaar was dat gedaald naar 18. We rijden dus met zijn allen misschien wel wat trager. Mogelijk is dat te wijten aan de vele trajectcontroles die erbij gekomen zijn. Hoewel ze niet populair zijn, bewijzen ze hun nut. De impact van een ongeval aan vijftig kilometer per uur is spectaculair kleiner dan bij zeventig of zelfs negentig per uur. Ik wil er dan ook voor pleiten om die camera’s permanent te laten werken, wat nu niet altijd het geval is omdat er te weinig politiecapaciteit is om alle processen-verbaal te verwerken. Ik rijd vaak door Frankrijk, daar zijn de trajectcontroles tien keer efficiënter. Bij ons moet elk proces-verbaal nog een door de handen van een politieagent gaan, in Frankrijk gaat het automatisch”, zegt Decaluwé.
Opvallende vaststelling: ‘geen afstand houden’ is aan een opmars bezig als oorzaak van een dodelijk ongeval. Maar liefst dertien dodelijke ongevallen waren vorig jaar te wijten aan bestuurders die te dicht op elkaar reden. Dat is wellicht te wijten aan verslapte aandacht achter het stuur en mogelijk vooral aan het gebruik van de gsm. “Ik merk het constant wanneer ik in het verkeer ben. Chauffeurs die eten achter het stuur, die kilometerslang aan het bellen zijn, zelfs vrouwen die zich nog snel maquilleren. Het zijn soms hallucinante toestanden. Maar ook opzettelijk geen afstand houden, is toegenomen. Mensen zijn opgejut, gedragen zich agressief, beginnen te bumperkleven. Als je je dezer dagen aan de snelheidslimiet houdt, word je scheef bekeken”, zegt Decaluwé.
De gouverneur pleit er dan ook voor om drastische middelen in te zetten. “Waarom mag onze politie geen gebruik van de meest innovatieve middelen op technisch vlak? Slimme camera’s kunnen herkennen wanneer iemand aan het bellen is of met zijn gsm bezig is. Daar hebben we zelfs geen nieuwe camera’s voor nodig, met de bestaande ANPR-camera’s (camera’s die automatisch nummerplaten scannen zoals bij trajectcontrole, red.) kan je dat perfect als je er de juiste software aan koppelt. En vooral: als de wetgeving aangepakt wordt”, zegt de gouverneur. Ook VIAS institute, de organisatie die zich inzet voor verkeersveiligheid, pleit daarvoor en stelt dat gsm-gebruik achter het stuur elk jaar voor 50 doden op de weg zorgt. In 2021 was de federale regering akkoord om het systeem in gebruik te nemen, maar botste men op de limieten van de privacy-wetgeving.
Dat laatste zit de gouverneur dwars. “We moeten toch dringend eens nadenken waar de prioriteit ligt. Als die camera’s en de gegevens die ze genereren alleen gebruikt worden door politiemensen, die beroepsgeheim hebben, zijn we dan niet bereid om dat stukje privacy op te geven en zo vele levens te redden? In China heb ik gezien hoe efficiënt ze daar gebruik maken van de slimme camera’s, gekoppeld aan artificiële intelligentie. Niet dat ik pleit voor Chinese toestanden, maar we mogen toch eens nadenken over wat er allemaal technisch mogelijk is? De vraag is: welk belang weegt het zwaarst? En dan stel ik het algemeen belang voorop”, klinkt het.
Nog opvallende cijfers
• Alcohol blijft een ondergerapporteerd fenomeen in de statistieken. Geen enkele veroorzaker van een dodelijk ongeval blies in 2023 positief. Alleen: in veertig procent van de gevallen werd geen test afgenomen, wegens overlijden.
• In tachtig procent van de dodelijke ongevallen waarin een fietser betrokken was, droeg die geen helm. “Een helm is geen garantie op overleven en mag dus ook geen vals gevoel van veiligheid geven. Maar wie als kind de gewoonte ontwikkelt om een fietshelm te gebruiken, zal dat ook op latere leeftijd blijven doen”, zegt de gouverneur.
• Bestelwagens zijn nog nooit zo vaak betrokken geweest in een dodelijk ongeval als in 2023. Van vijf in 2022 naar twaalf in 2023: de stijging is opmerkelijk.
• Mannen zijn het vaakst veroorzaker én het vaakst slachtoffer van een dodelijk ongeval. (LK)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
