Eddy Foket kan zijn tongval niet helemaal verdoezelen. “Maar echt Gents spreek ik hier niet, of ze zouden het niet begrijpen”, aldus de geboren Gentenaar die sinds 2010 met echtgenote Judith De Brabandere het café Vrij Polen runt.
Op 1 april zal het 12 jaar zijn dat Eddy Foket (61) en Judith De Brabandere (57) café Vrij Polen overnamen. “Hoe lang dat hier al bestaat?”, schuift Eddy onze vraag door naar enkele klanten.
In de zaal achter het café hangt een schilderij uit 1980 waar nog de oude versie van Vrij Polen te zien is. “Het was hier vroeger een afspanning. Ons café heeft de Hoogstraat als adres, maar we bevinden ons op de hoek met de Leegstraat. En achteraan werden vroeger paarden beslagen.”
Nu neemt het café met de kenmerkende entree pal op de hoek de benedenverdieping van een appartementsblok in. “Er zijn hier 12 appartementen boven, maar met onze bovenburen vlot alles goed. Ja, het kan wel eens laat worden, maar we zijn geen nachtcafé.”
Van nul herbegonnen
Gentenaar Eddy Foket – geen familie overigens van Belgisch voetbalinternational Thomas Foket (ex-AA Gent, nu Reims (Fr.)) – kwam in 1987 in onze regio wonen. “Mijn echtgenote is van Pittem. We woonden in Pittem en Tielt, Oostrozebeke kenden we niet echt. Maar we kwamen hier wel naar de Colruyt. Het was een vriend van mij die tipte dat dit café over te nemen stond.”
Hoewel het café, dat zijn naam wellicht ontleent aan de Polen die hier mee onze streek van de Duitsers hielp bevrijden, nooit zonder uitbater zat, moesten Eddy en Judith toch quasi van nul beginnen. “Qua verenigingen waren hier enkel nog ‘de vinken’, de rest had andere oorden opgezocht. Ik kende hier niemand, ook mijn vrouw niet. Het was hard werken, maar we hebben het opnieuw kunnen opbouwen tot wat het nu is.”
Eddy had zelf sinds zijn 18de vaak in de horeca gewerkt. “Maar in ‘t stad is dat toch anders dan hier. Hier drinken ze een Stella uit een ‘bakske’ of een ‘boerke’, die glazen hadden we in Gent niet. Wat we wel uit Gent hebben meegenomen, is dat wij hier niet over de middag sluiten. De meeste cafés sluiten hier tussen 13 en 16 uur. Wij niet, woensdag is onze sluitingsdag en alle andere dagen gaan we open om 9 uur tot de laatste klant buiten is.”
Gezin met elf kinderen
Dochter Charlien (27) werkt ondertussen mee in de zaak. “Maar als wij stoppen, binnen vier of vijf jaar, zal ze dit hier allicht niet verder zetten. Haar man gaat gewoon uit werken. Dat is niet combineerbaar. Onlangs vroeg iemand me of ik nog iets deed naast café houden. Ze zouden mijn werkuren in de week eens moeten tellen…”
Een taakverdeling is er niet echt tussen het trio. “Het is wel zo dat ik meestal de late shift voor mijn rekening neem. Ik ben opgegroeid in een gezin van elf kinderen, daar leer je dat je de vrouwen moet beschermen. Niet dat het hier gevaarlijk is natuurlijk, maar je weet maar nooit wie denkt over de vloer te komen…”
Het café heeft ook naam en faam tot ver buiten de gemeentegrenzen als het op golfbiljarten aankomt. “Onze teams treden bij verschillende federaties aan. In het café zelf hebben we een biljart staan, in de zaal nog eens twee. Er is hier altijd wel iemand aan het biljarten. En onze hoogste uitkomende ploeg speelt in erenationale. Ze staan er tweede, die mannen kunnen al een stukje biljarten hoor. Maar ze komen ook graag naar hier. Onze ploegen krijgen boterhammen bij hun wedstrijden, de tegenstanders overigens ook.”
Hier wordt op het hoogste niveau biljart gespeeld
Op zaterdag 30 april organiseert Vrij Polen in het café overigens ook het golfbiljartkampioenschap van Oostrozebeke. “Deelnemers moeten in de gemeente gedomicilieerd zijn, anders kan je niet meedoen. We zetten vroeger ook nog mee onze schouders onder het kampioenschap manillen van de gemeente, maar daar is Okra nu op de kar gesprongen. Zelf hebben we hier nog met de Vrije Polenmanillers een club, maar door corona was het niet makkelijk natuurlijk. Maar er wordt hier ook gewoon veel gekaart in het café”, wijst Eddy naar een tafeltje waar vier mannen aan het ‘bieden’ zijn.
Vinkenvereniging De Verenigde Vrienden heeft ook nog het lokaal in Vrij Polen. Maar ook daar groeit het aantal leden natuurlijk niet meer. “Kijk hier”, zegt Eddy, terwijl we hem een artikel over het café voorleggen. Een reportage over de heropening van de cafés in mei 2021 met daarnaast het overlijdensbericht van Marc Eggermont. “Dat was ook een klant van ons.”
Corona hakte zwaar in in Oostrozebeke. “Als iemand van de klanten overlijdt, of familie van een klant, dan houden we er aan zelf naar de begrafenis te gaan. Maar we moeten te veel naar uitvaarten. Morgen moeten we opnieuw een klant ten grave dragen.”
Concurrentie
De zaal achter het café is polyvalent inzetbaar. “Wie hier een feestje wil houden, mag het gratis gebruiken, uiteraard met het drankverbruik bij ons. Maar op dat vlak ondervind je op de duur ook concurrentie van de gemeente. Niet enkel in Oostrozebeke hoor, maar gemeentes doen nu niets liever dan zelf zalen ter beschikking stellen.”
“Dat is eigenlijk oneerlijke concurrentie. En mochten de mensen eens goed rekenen, zijn ze vaak nog goedkoper af bij ons, want bediening en opkuis is hier inbegrepen. In de gemeente zijn er ook maar twee cafés meer: ‘t Pleintje en Vrij Polen, maar ook de bowling, de voetbalkantine en de sporthal worden zowat uitgebaat als een café. Maar naar verluidt zijn hier de jongste decennia ook tientallen cafés verdwenen.”
In Vrij Polen komt een erg gevarieerd publiek. “Maar we hebben ook erg trouwe klanten. En jaarlijks organiseerden we vroeger onze verrassingsreizen. Legendarisch waren die. Samen met mijn vrouw en autocarchauffeur André D’Hondt stak ik die in elkaar. Vaak ging het richting Westhoek of de kust. Een bolletra geflankeerd door een picon, meer was er niet nodig om blijvende herinneringen te koesteren. Corona trok ook daar een streep door en alles is ook duur geworden. Op de duur moet je 100 euro beginnen vragen voor een dagreisje…”
Na de eerste lockdown was het café een week open toen de wegenwerken pal voor de deur begonnen. “Het was niet makkelijk natuurlijk, maar het moet eens gebeuren. En we hebben nu een breed voetpad voor de deur waardoor we ons terras nu ook naast het café kunnen zetten. Dat sloeg wel aan vorige zomer.”
Ook sport brengt wat volk op de been in Vrij Polen. Straks komen er nog zes dartsborden in het zaaltje. “De tv staat op als er voetbal, koers, darts of snooker getoond wordt. En als de Rode Duivels spelen, hebben we ons groot scherm in de zaal. Dan kleuren we onze wangen tricolore en is het hier volop ambiance.”
Uitkijken dus naar het WK in Qatar dat dit jaar in november en december wordt afgewerkt.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
