Twee Aartrijkse duivenmaatschappijen gooien na 172 jaar de handdoek: Mekka van de duivensport is niet meer

De bestuursploeg, medewerkers en lokaalhouders van De Zwaluw en E.D.L. in 2014 ter gelegenheid van de Compiègnevluchten. Vooraan: Jozef Devriendt, Eric Degrande, Rita Vanhee, Maurice Derynck, Anna Kempinck, Maria Devriendt en Frans Dekeyzer. Tweede rij: Ivan Ingelbrecht, Zarin Vansteelandt, Saskia Callebert, Jean-Pierre Langbeen, Hilde Pascal, Frans Denoo, Eddy Geryl en Edward Gailliaert. © gf

Duivenmaatschappijen De Zwaluw en Eerlijk Duurt Langst zijn hun activiteiten gestopt. De Zwaluw werd gesticht in 1949 en is 73 jaar geworden. Eerlijk Duurt Langst werd opgericht in 1923 en is dus op één jaar na net geen eeuw oud. “Met spijt in ons hart laten we het wekelijks sociaal gebeuren en de gezonde competitiegeest in de Aartrijkse maatschappijen, ooit ‘het mekka van de duivensport’ voorgoed achter ons”, aldus E. D. L-voorzitter Anna Kempinck.

De maatschappij Eerlijk Duurt Langst – Fondclub Het Noorden werd boven de doopvont gehouden in 1923. De stichters hielden hun bijeenkomsten en speelden met de duiven in het lokaal bij Henri Deceur in de Brugsestraat. Vele jaren later verhuisde E. D. L. naar café De Oceaan, in de Mervilliestraat bij Jules Buffel en Rachel Kerckhove. In 1990 verhuisde de maatschappij terug naar de Brugsestraat, meer bepaald naar café De Welkom bij Camiel Boffel en Liliane Buffel.

“Onder leiding van een bestuur met Urbain Verschaeve, Jean Maekelbergh, Daniël Maertens, Willy Ampe, Gilbert Dupon, Marie-Jeanne Deceur, Eric Honoré en Erik Pottier draaide het goed. Op zondagavond kwam het bestuur samen om de vluchten voor de volgende week klaar te stomen, want de vluchten werden toen nog wekelijks aangekondigd in De Duivenbode.”

“Alle vluchten met naam boven Parijs werden gespeeld. Er stonden toen zelfs jaarlijks twee nationale vluchten en vier semi-nationale vluchten op het programma. Er werd in verbond gespeeld met de Entente Belge, de Franco Belge en met de Westkant. De duivenmelkers zakten graag af naar Aartrijke, want we waren bekend in de duivenmiddens. Camiel Boffel en Ivan Ingelbrecht korfden er de vele duiven in”, begint Anna Kempinck.

Busreis

Er volgden af en toe wijzigingen in het bestuur. In 1991 kwam Anna Kempinck erbij. Tien jaar na elkaar organiseerde zij een busreis tijdens de winterstop. “Stilaan voelde men al enige achteruitgang van de duivensport en toen café De Welkom sloot in 2004 wegens sloopwerken is E. D. L. nogmaals verhuisd. Dit keer naar café ‘t Oud Gemeentehuis bij Jan Loose en Saskia Callebert. Vanaf toen waren op deze locatie twee Aartrijkse duivenmaatschappijen gevestigd, namelijk De Zwaluw en E. D. L.”

De Zwaluw werd opgericht in 1949 en was al die tijd gevestigd in de Brugsestraat 23 in café ‘t Oud Gemeentehuis bij Julien Devriendt en Bertha Buffel. Later namen dochter Maria Devriendt en haar man Maurice Derynck het café over. Zij lieten op hun beurt de zaak over aan Erik Vandevyvere en Maria Clement. En tot twee jaar terug stond Jan Loose steevast achter de toog. De Zwaluw legde zich toe op de snelheidsvluchten onder Parijs en slechts enkele vluchten boven Parijs. Zij boekten heel wat successen, vooral met hun bonvluchten.”

“Wekelijks meer dan 1.500 à 2.000 duiven inkorven in een weekend was een peulenschil. Erik Degrande was er de vaste inkorver. Ontelbaar veel duiven zijn door zijn handen gepasseerd. Maurice Derynck zette de constateurs klaar en sloeg ze ook af. Er was wekelijks een hoop (schrijf)werk in beide maatschappijen, want de uitslagen werden toen nog met papier en potlood samengeflanst. De elektronica deed stilaan zijn intrede. Inkorven met de computer werd uitgevoerd door Ronny Sabbe bij De Zwaluw en door Josiane Van Eenoo bij E. D. L., en later door Jean-Pierre Langbeen voor beide maatschappijen.”

Twee in één

Toen de maatschappijen op één locatie zaten, bleven de twee maatschappijen bestaan. De één nam de snelheidsvluchten voor zijn rekening onder leiding van Jozef Devriendt en zijn team. De ander nam de fondvluchten voor zijn rekening onder leiding van Jean Maekelbergh en Daniël Maertens, en later Frans Denoo en zijn bestuur.

“Jaarlijks had elke maatschappij zijn bonverkoop, waarbij iedereen zijn beste beentje voorzette om mooie bons te schooien en om zo geld in het laatje te brengen, dat steevast weer bij de liefhebbers terugkwam. Er was een opperbeste samenwerking onder de twee besturen. Jaarlijks werden drie bijzondere bonvluchten op het programma gezet.”

“In juni was er de bonvlucht uit Clermont, de grote prijs Jozef Devriendt. Die haalde in 1998 2.343 ingekorfde duiven. Begin juli volgde de grote prijs Frans Denoo, de bonvlucht uit eerst Ablis, later Fontenay. Dan was er midden juli ook nog de bonvlucht Frans Dekeyzer uit Blois. We speelden San Sebastian en St. Vincent, samen met de liefhebbers uit Noord-Frankrijk. Deze pistes hebben we na jaren noodgedwongen moeten laten varen, omdat er onder meer door de Koninklijke Belgische Duivenbond (K. B. D. B.) op een bepaald moment geen fondvluchten meer werden toegekend aan Aartrijke.”

“Duivenmelkers zakten graag af naar Aartrijke, want we waren bekend in duivenmiddens”

“We kregen enkel nog provinciale vluchten voor onze maatschappijen en ook deze werden ons in de loop der jaren afgenomen. Hoe kwaad wijlen Jozef Devriendt zich daarover heeft gemaakt en hoeveel hij ervoor heeft gedaan om dit te voorkomen, valt niet te beschrijven, toch heeft hij de handdoek in de ring moeten werpen.”

De elektronica werd ondertussen ook bij de liefhebber thuis geïnstalleerd en het schrijfwerk in het lokaal verminderde. “Toch vertrouwde men die elektronica niet volledig, want er moesten toch nog meldingen doorgegeven worden en toen kon je met de balpen gewoon niet volgen. Wat een hectische toestanden waren dat soms.”

“In 2006 en 2007 kregen we met vogelgriep te maken. Sinds 2009 hoorden we op zondagmorgen geen berichtgevingen via de radio meer. Je moest teletekst op televisie inschakelen. Nu is dit zelfs ook al verleden tijd. In 2013 verdween De Duivenbode (een krant voor duivenliefhebbers met alle info over de wekelijkse te spelen vluchten in heel West-Vlaanderen en daarbuiten). We speelden met de W. V. O. U, de West-Vlaamse Overkoepelende Uitslag en in het W. V. V., het West-Vlaams Verbond.”

Vrouwen aan de top

In 2015 werd de bestuursfakkel voor een laatste keer doorgegeven. Anna Kempinck nam het voorzitterschap van E. D. L. op zich en Hilde Pascal werd voorzitter bij De Zwaluw. “Wat was Jozef Devriendt fier. In Aartrijke staan twee vrouwen aan de top, glunderde hij”, herinnert Anna zich nog levendig. “We konden nog een tijdje doorgaan. Toen de beslissing viel dat Oostende in Ettelgem zou inkorven, voelde Aartrijke de bui al hangen. Voor ons was dat allerminst gunstig te noemen.”

“We deden ons uiterste best, maar het bovengenoemde feit, het wegvallen van de provinciale vluchten en de factor dat de duivenmelkerij zo erg snel vergrijst, zorgden ervoor dat het snel achteruitging. De coronaperikelen kwamen er in 2020 en 2021 nog eens bovenop. Helemaal niet goed en ook niet meer goed te krijgen. Vandaar dat we besloten in 2022 enkel nog de hoklijsten en de ringen te verdelen. Daar, eind 2022, stopte het voor ons. Jammer, want in 2023 kwam er een eeuwfeest aan voor E. D. L en in 2024 zou De Zwaluw 75 jaar bestaan.”

Goede doelen

Na hun eigen leden en sympathisanten nog eens in de watten te hebben gelegd met een gratis daguitstap in september 2022 naar Cap Griz en Blanc Nez en enkele geschenken, bleven er toch nog centen over op de rekening. Beide besturen besloten met het resterende bedrag twee goede doelen te steunen: er werd 2.000 euro geschonken aan de mugheli en 1.500 euro aan de K. B. D. B. West-Vlaamse Jeugdbeweging. Zij begeleiden jonge duivenliefhebbers.

“Ons avontuur is voorbij. Met spijt in ons hart laten we het wekelijks sociale gebeuren, de gezonde competitiegeest, het vele, soms omslachtige werk, maar ook de leute en het plezier tussen pot en pint in de Aartrijkse maatschappijen, ooit het mekka van de duivensport in Noord- en Midden-West-Vlaanderen, voorgoed achter ons. Vanaf nu is het geschiedenis.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier