Sint-Elooisgilde Koolskamp viert 125ste verjaardag met nieuwe deken: “Gendergelijkheid blijft taboe”

(foto JM)
Jan Maeseele
Jan Maeseele Medewerker KW

Met 125 jaar op de teller is de Sint-Elooisgilde van Koolskamp een van de oudste verenigingen in de gemeente. De Gilde werd opgericht in 1898. Ook na de gemeentelijke fusie met Ardooie bleef de vereniging een zelfstandig bestaan leiden. Krist Soenens is er voorzitter: “Onze gilde blijft een mannenzaak.”

Op het einde van de 19de eeuw zochten enkele Koolskampse mannen uit landbouwmiddens en ambachtslieden elkaar op om rond Sint-Elooi iets te organiseren. “De Sint-Elooisgilde was een exclusief mannengezelschap, en zo is het tot vandaag gebleven”, stelt Krist vast. “Van gendergelijkheid is hier geen sprake. Alle eredekens zijn mannen. Het is een traditie die stamt uit de tijd dat vrouwen minderwaardig waren.”

“Ze hadden geen stemrecht dat kwam er pas na de Tweede Wereldoorlog en gingen nauwelijks uit werken. Ze namen slechts uitzonderlijk deel aan het gemeenschapsleven. Vrouwen kregen dan ook tot vandaag geen plaats in de rij van de eredekens. In buurgemeente Ardooie is het Sint-Elooisgebeuren een mannenzaak met een uitzondering: Fabienne Vandendriessche nestelde zich er tussen de mannen als enige vrouwelijke deken. Het kan dus verkeren, maar in Koolskamp is de goesting bij de mannen groot om zo nog een tijdje door te gaan.”

Werking

De eerste betrachting van de Gilde was om samen te komen en een feestje te bouwen ter gelegenheid van Sint-Elooi. Door de jaren heen evolueerde de werking. “Tot in 1964, toen Victor Benoot deken werd, ging de aanstelling van de deken gepaard met een stoet die van herberg naar herberg trok. De meeste herbergen verdwenen echter en de stoet eveneens. Nu zijn er nog drie activiteiten per jaar met op ommegangmaandag een etentje en in het voorjaar onze halvedaguitstap. Het hoogtepunt blijft het feest rond Sint-Elooi”, zegt Krist Soenens.

De Sint-Elooisgilde telt op dit moment 31 leden die deken waren in de loop der jaren. “Maar op ons jaarlijkse avondfeest mogen we telkens ruim 200 sympathisanten verwelkomen”, aldus Krist. “Er was een tijd dat de deken het hele gezelschap moest trakteren en thuis ontvangen. Nu is het gelukkig financieel haalbaarder.”

Grote namen

“Niet alles werd helaas nauwkeurig bewaard in de archieven, maar een zekere I. De Jonghe staat bekend als de stichtende voorzitter en hij werd opgevolgd door Jozef Desmet. Daarna kwamen Cyriel Tommelein, Arthur Vandenbussche, Henri Declercq, Jules Devisschere, August Deforche, Omer Buyse, Wilfried Farrazijn en momenteel ikzelf. Ook de secretaris is van belang binnen de Gilde, waar ene De Vriese oorspronkelijk de pen hanteerde bij de stichting. Achiel Van Maele, Alfé De Jonghe, Andre Madou, Andre Bouttelegier, Jose Werbrouck, Antoon Soens, Bert Duyck en momenteel Davy Cortvriendt volgden in de rij van de secretarissen”, aldus Krist Soenens.

Het feest op de eerste zaterdag van december betekende ook de aanstelling van de nieuwe deken Dirk Maenhout. Hij neemt voor een jaar de scepter over van Kris Vanhoutte, de uittredende deken. Zoals zijn voorgangers het met trots droegen, zal ook Dirk het erelint kunnen omgorden.

Al 125 jaar duiden ze binnen de Sint-Elooisgilde een deken aan, een gebeuren waar nog steeds enkel mannen voor in aanmerking komen. De deken krijgt een erelint, mag trakteren en heerst voor een dag over feestend Koolskamp in Het Zonneke.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier