Matrjoshka wil Vlamingen van Russische cultuur laten genieten

Exact tien jaar nadat vrouwenvereniging Matrjoshka als startactiviteit een bezoekje bracht aan het toenmalige schoeiselmuseum stond nu een delegatie in Eperon d’Or. Net als toen hadden ze een presentje bij voor het museum. “Maar in dit decennium hebben we heel hard aan de weg getimmerd”, zegt voorzitter Tatjana Polechuk van Matrjoshka.

Een matrjoshka is een holle houten pop die onderdeel is van een reeks steeds kleinere in elkaar passende poppen. Het is een rechtstreekse link naar de Russische cultuur. Die link vormt ook de rode draad doorheen de Izegemse vereniging die haar naam ontleende aan de poppetjes: Matrjoshka. “In mijn verzameling heb ik meer dan 80 stuks”, lacht Tatjana Polechuck. Zij ligt aan de basis van Matrjoshka. Hoewel de leden vaak al tientallen jaren in onze contreien wonen en zich perfect integreerden, houden ze de band met hun roots levendig. “Nog voor wij eigenlijk startten als vereniging kwamen wij veel samen met vrienden om aan cultuur te doen: reizen, naar expo’s gaan kijken, creatieve workshops volgen, poëzieavonden, thema-avonden… noem maar op. Het aantal geïnteresseerden bleef maar groeien en stilaan gingen we dromen van een centrum of een ontmoetingscafé.”

Geen vrouwenonderonsje

Zelf was Tatjana altijd actief in het Izegemse verenigingsleven en daar vond ze de inspiratie om met een eigen vereniging te starten. “Het doel van onze vrouwenvereniging is niet zomaar om een gezellig vrouwonderonsje te creëren, maar om ook iets op te steken. Wij voelen ons gelukkig in België: wij hebben veel vrienden en kennissen, wij werken hier, zijn hier perfect geïntegreerd, maar missen toch de taal, tradities en gewoontes van onze landen.” De leden zijn onder meer afkomstig uit Rusland, Kazachstan, Wit-Rusland, Kirgizië, Oezbekistan, Oekraïne, Georgië en Armenië. “Ik ben altijd overtuigd geweest dat als wij van zowel de Russische als van de plaatselijke cultuur kunnen genieten en bijleren, dit een verrijking is. Eén en één is duidelijk meer dan twee.”

In maart 2011 werd officieel gestart met Matrjoshka en in die tien jaar werden meer dan 100 activiteiten georganiseerd. De viering van Internationale Vrouwendag, Nieuwjaar, het organiseren van een barbecue, danslessen, Dag van de Overwinning, poëzie-avonden: het zijn vaste waarden bij Matrjoshka. “Dankzij onze rubriek ‘Made in Belgium’ maken wij kennis met de geschiedenis, kunst, tradities en cultuur van België. Wij organiseren spreekbeurten over België om ons tweede thuisland beter te leren kennen”, legt Tatjana uit. “Matrjoshka is lid van de cultuurraad, lid van de IDee-raad (adviesraad van integratie en diversiteit) en werkt heel actief mee aan het vrijetijdsleven in Izegem.”

Praatcafé

In 2017 werd nog een versnelling hoger geschakeld. Onder de vleugels van Matrjoshka werd een Russischtalige school gestart in Izegem, een initiatief dat intussen navolging kreeg in Brugge en Oostende. “Professionele en gediplomeerde leerkrachten leren er op zaterdag de kinderen de Russische taal. Dit wordt dan ’s avonds gekoppeld aan een intercultureel praatcafé waar zowel Nederlandstalige studenten de Russische taal, als Russischtaligen de Nederlandse taal kunnen oefenen en in praktijk brengen. Het gezegde ‘wederzijds respect en wederzijds luisteren zijn de fundamenten van harmonie binnen een samenleving’ is perfect bij ons van toepassing.”

Ook Tatjana is leerkracht in die school. “In Rusland was ik onderwijzeres, maar mijn diploma werd in België niet erkend. Mijn ervaring als leerkracht komt me dus toch nog goed van pas, ook op mijn werk bij kinderdagverblijf Engelbewaarder. Ik volgde zelfs nog bijkomende studies in Kortrijk.” Het feit dat de activiteiten ook voor Izegemnaars openstaan, maakt Matrjoshka sterk. “De Izegemnaars gaan ook graag op de uitgestoken hand in. Het is dankzij onze leden en ook onze Belgische vrienden dat onze vereniging zo actief kan zijn. Ik ben daar heel dankbaar voor. Ons project ‘Meer talen, meer kansen’ lokte veel interesse in de Izegemse scholen, maar door corona kunnen wij voorlopig niet verder.”

Wereldschoenen

“Ik hoop dat de coronatijd snel voorbij zal zijn, want wij hebben grote plannen om elkaars cultuur nog beter te leren kennen: kunstprojecten voor de kinderen en jeugd, plannen op vlak van erfgoed samen met de stad, of bijvoorbeeld een workshop en toneel voor de kinderen naar aanleiding van de 60ste verjaardag van de eerste bemande ruimtevlucht van Joeri Gagarin.” Net als bij hun eerste bijeenkomst stonden ze nu dus tien jaar later weer in het Izegemse museum. “In 2011 merkten we niet meteen Russische schoenen in de collectie ‘Wereldschoenen’. Ik heb toen mijn familie in Rusland gebeld en een paar ‘Valenki’ laten overkomen. Dit keer hadden we een paar lapti bij, een schoen gemaakt uit de bast van een berk, van in de prehistorie tot in de vorige eeuw gangbaar.” (FM)