Upcycle Your Waste helpt bedrijven om afval om te zetten in herbruikbare grondstoffen

West-Vlaanderen is meer Europees dan je zou denken. In deze reeks tonen toekomstige journalisten waar je hier Europa kan vinden.

Het door Europa gesubsidieerde project ‘Upcycle Your Waste’ helpt bedrijven om grondstoffen en hulpbronnen te optimaliseren en zo hun afvalstromen om te zetten in hernieuwbare producten.

Europa moet tegen 2050 groener worden. Dat is het doel van de ‘Europese Green Deal’, één van de zes hoofdpunten die de Europese Commissie heeft vastgelegd tot 2024. Europees parlementslid Sara Matthieu (Groen) benadrukt het belang van deze prioriteit: “Ik vind het zeer belangrijk dat de commissie nu werk maakt van deze ‘Green Deal’. Het is iets wat wij, als Groenen, al zeer lang vragen en het is ook iets wat de mensen verwachten. Denk maar aan de massale opkomst voor de klimaatmarsen over heel Europa. Het is vijf voor twaalf voor het klimaat, dat is duidelijk. Als we er nu geen werk van maken, is het te laat.”

Hulpbronnen en grondstoffen beter gebruiken, is een van de belangrijkste voorwaarden om deze doelstelling te realiseren. Onder hulpbronnen verstaan we ook afvalstromen. Er is enorm veel bruikbaar en waardevol afval dat verloren gaat door een tekort aan recyclagemogelijkheden. ‘Upcycle Your Waste’, een Interregproject over meerdere landen heen dat begin 2020 van start ging, zoekt hier een oplossing voor. Het Economisch Huis Oostende – de instantie die ondernemers in Oostende op alle vlakken bijstaat – is één van de partners van het project en de pilootpartner in België. Arne Rossel, projectcoördinator, legt uit hoe UYW precies te werk gaat.

Afvalstroom

“Het doel van het project is om bedrijven te helpen om hun afvalstromen te verminderen of om hun afval om te zetten in duurzame en bruikbare nieuwe materialen. We brengen een bezoek ter plaatse en analyseren de huidige materiaalstromen en bekijken de mogelijke oplossingen. Dat is dan enerzijds nieuwe acties opstarten, en anderzijds bestaande projecten lokaal implementeren, om inzamelacties makkelijker te maken. We vragen ook of de ondernemer zelf bepaalde plannen heeft in de toekomst rond duurzaam beheer van materialen, watergebruik of energie.”

Dat de start van het project samenviel met de start van de coronacrisis, was niet ideaal om bedrijven mee te krijgen: “In een eerste fase hebben wij een algemene oproep gedaan aan bedrijven om met ons in gesprek te gaan en zijn wij afgegaan op wie daarop gereageerd heeft. Na een tijd viel dat stil, mede door de coronacrisis, omdat bedrijven andere zorgen hadden. Daarna hebben we contact gelegd met bedrijven die interessante afvalstromen hebben. We hebben enerzijds gekeken aan welk soort afvalstromen we iets kunnen doen om die te vermijden. Anderzijds hebben we gekeken met welk soort afvalstromen we iets kunnen doen om die te hergebruiken.”

De afvalstromen waar UYW specifiek in West-Vlaanderen op focust, zijn hard plastiek, piepschuim, koffiegruis, fietsbanden en houten palletten. “We zien dat er in de praktijk enorm veel houten palletten verrotten omdat daar geen ophaaldienst voor is, terwijl je normaal gezien een pallet krijgt als je een pallet terugbrengt. Daarnaast wordt hard plastiek, zoals een kapotte stoel, niet gesorteerd en komt het snel bij het restafval terecht. Dit zijn opportuniteiten voor bedrijven die deze materialen als grondstof gebruiken.”

Partners

“Met UYW brengen we bestaande inzamelinitiatieven in kaart zoals de inzameling van fietsbanden door de Duitse producent Schwalbe of de inzameling van bitumen daksnijresten. Dit rollen we dan uit bij de lokale ondernemers. Voor bepaalde materialen zoals hard plastiek en visnetten is er nog geen inzameling op maat van de ondernemers. Hiervoor zitten we nu samen met partners zoals OVAM, Denuo (Belgische afval- en recyclagesector) en FOD Volksgezondheid.”

Het Economisch Huis Oostende is niet de enige West-Vlaamse organisatie die partner is van UYW. Ook de Vives Hogeschool doet mee: “Onze samenwerking met Vives is heel nauw. Er is een constante wisselwerking van informatie. Via de hogeschool komt nieuwe inspiratie binnen. We zitten tweewekelijks samen om te bespreken welke bedrijven we hebben bezocht, welke nieuwe materialen er zijn… Vives is ook verantwoordelijk om een nieuw platform te creëren waar vraag en aanbod van afval elkaar kunnen vinden.”

Dat platform komt er eind dit jaar aan in de vorm van een app en is meer dan enkel een ‘Ebay voor afval’: “Buiten een eenvoudige marktplaats voor bedrijven, is het vernieuwende aan deze applicatie dat materiaalexperten ook hun kennis en expertise kunnen aanbieden op het platform. Zo creëren we een symbiose van materialen en oplossingen. De studenten van Vives hebben bestaande platformen geanalyseerd en zagen de meerwaarde die een materialenexpert kan aanbieden.”

De applicatie zorgt ervoor dat ‘Upcycle Your Waste’ ook na het einde van het project, in maart volgend jaar, kan verder leven, maar ook het Economisch Huis in Oostende zal na afloop nog bezig zijn met duurzame initiatieven. “Wij zijn niet zomaar van plan om duurzaam materiaalbeheer te laten vallen wanneer het project afgelopen is. Het Economisch Huis Oostende blijft bedrijven ondersteunen met alle vragen rond duurzaam bedrijfsbeheer. Ik heb mij verdiept in materialenbeheer en duurzame toepassingen… Het project is ook een hefboom voor de stad Oostende om in de toekomst duurzamer aan de slag te gaan.”

Ten slotte geeft Rossel ook aan dat het project niet enkel beperkt wordt tot West-Vlaanderen. “Wij willen zeker samenzitten met een afvalverwerkers van een interessant materiaal, ook al is dat aan de andere kant van het land, als de logistieke keten het toelaat. Als laatste wil ik de bedrijven oproepen met ons contact op te nemen als ze gebruikte materialen al op een bepaalde manier verwerken tot nieuwe grondstoffen. We zullen met plezier kijken of we een samenwerking kunnen opzetten.”

Deze reeks kwam tot stand in samenwerking met Howest en Europe Direct West-Vlaanderen.